________________
વીસમું અધ્યયના મહાનિર્ગથીય
મોક્ષ અને ધર્મનું કથનઃ સિદ્ધ ભગવંતો અને સંયત મહાત્માઓને ભાવપૂર્વક નમસ્કાર કરીને હું તત્ત્વસ્વરૂપ મોક્ષ ગતિનું યથાર્થ સ્વરૂપ કહીશ, તે મારી પાસેથી સાંભળો.
પ્રચુર રત્નોથી સમૃદ્ધ મગધ દેશના અધિપતિ શ્રેણિક મહારાજ ફરવા માટે મંડિકુક્ષિ નામના ઉદ્યાનમાં આવ્યા.
ભિન્ન ભિન્ન પ્રકારના વૃક્ષો અને લત્તાઓથી વ્યાપ્ત, વિવિધ પ્રકારના પુષ્પોથી છવાયેલું અને અનેક પ્રકારના પક્ષીઓથી સેવિત તે ઉદ્યાન નંદનવના સમું હતું.
રાજાને બાગમાં મુનિદર્શનઃ ત્યાં ઉદ્યાનમાં એક વૃક્ષ નીચે સુકુમાર, સુખસંપન્ન, સમાધિસ્થ મુનિને રાજાએ જોયા.
તે મુનિનું અનુપમ રૂપ જોઇને શ્રેણિક રાજા અત્યંત વિસ્મય સાથે વિચારવા. લાગ્યાઃ અહો! કેવી કાંતિ! અહો! મહાપુરુષની કેવી સૌમ્યતા! ભોગો પ્રત્યે કેવી અનાસક્તિ!
રાજાએ મુનિશ્વરને પ્રદક્ષિણા કરી, તેમના ચરણોમાં વંદન કરી, તેમનાથી અતિ દૂર નહિં અને બહુ નજીક પણ નહિં, એમ યોગ્ય સ્થળે ઊભા રહી, હાથ જોડી મુનિને પૂછ્યું:
હે પુજય! આપ તરુણ છો છતાં ભોગ ભોગવવાને બદલે દીક્ષા અંગીકાર કરી છે. શ્રમણ ધર્મના પાલન માટે કેમ તત્પર થયા? એ હું આપની પાસેથી જાણવા માગું છું. | મુનિઃ હે રાજન! હું અનાથ હતો. મારો કોઇ નાથ ન હતો. તેમજ મારા પ્રત્યે સહાનુભૂતિ દર્શાવે એવો કોઇ મિત્ર પણ મને ન મળ્યો. તેથી હું પ્રવ્રજિત થયો છું.
૮૦