________________
(૧) પુરૂષ વેદનો બંધ એક ઠાણીયા રસ નવમાં ગુણસ્થાનકના પહેલા ભાગે ક્ષપકશ્રેણિવાળો જીવો બંધવિરચ્છેદ અને ઉદય ઉરચ્છેદ જે સમયે કરતો હોય તે સમયે બાંધે છે.
(૨) સંવલન ક્રાધનો નવમા ગુણસ્થાનકના બીજા ભાગે ક્ષપક શ્રેણિવાળા જીવો બંધવિચ્છેદ અને ઉદય વિરચ્છેદ કરતા હોય ત્યારે એક ઠાણીયા રસે રસબંધ કરે છે.
(૩) નવમા ગુણસ્થાનકના ત્રીજા ભાગે સંજ્વલન માનનો ક્ષપક શ્રેણિવાળા જીવો બંધ વિચ્છેદ અને ઉદય વિરચ્છેદ સમયે એક ઠાણીયો રસ બાંધે છે.
(૪) નવમાં ગુણસ્થાનકના ચોથા ભાગે સંજવલન માયાનો ક્ષપક શ્રેણિવાળા જીવો બંધ વિચ્છેદ અને ઉદય વિચ્છેદ સમયે એક ઠાણીયો રસ બાંધે છે.
() સંજ્વલન લોભનો બંધ વિચ્છેદ નવમાં ગુણસ્થાનકના પાંચમા ભાગે.
(૬) મતિજ્ઞાનાવરણીય આદિ-૪ દર્શનાવરણીયની ત્રણ અને અંતરાયની પાંચ આ બાર પ્રકૃતિઓનો ક્ષપકશ્રણવાળા જીવો દશમા ગુણસ્થાનકે બંધ વિરચ્છેદ અને ઉદય વિચ્છેદ સમયે એક ઠાણીયો રસ બાંધે છે.
(૭) શાતા વેદનીય, યશનામકર્મ, ઉચ્ચગોત્ર. આ ત્રણ પ્રકૃતિઓ શુભ હોવાથી દશમા ગુણસ્થાનકે ક્ષપકશ્રેણિવાળા જીવો બંધ વિચ્છેદ અને ઉદય વિચ્છેદ સમયે ચાર ઠાણીયો શુભરસ બાંધે છે જેનો ઉદય એ જીવો બારમા તેરમાં અને ચૌદમાં ગુણસ્થાનકે ભોગવે છે.
(૮) કોઇ જીવોએ છ ગુણસ્થાનક સુધીમાં અશાતા વેદનીયનો ચાર ઠાણીયો અશુભ રસ નિકાચીત રૂપે બાંધ્યો હોય તો તે રસ તેરમા ગુણસ્થાનકે વિપાકથી એટલે ઉદયથી અવશ્ય ભોગવીને નાશ કરે છે.
(૯) સામાન્ય રીતે નિયમ છે કે જે જીવો સાતમા ગુણસ્થાનકથી આગળના ગુણસ્થાનકને પ્રાપ્ત કરતા જાય એ જીવોને મોટે ભાગે ઉપસર્ગો આવતા નથી અને દેવતાઓ એ જીવોનું સંહરણ પણ કરતા. નથી.
મહાવિદેહ ક્ષેત્રમાં જે જીવો વર્તમાનમાં ક્ષપકશ્રેણિ પ્રાપ્ત કરે છે એ જીવોને નવમાં ગુણસ્થાનકે તથા દશમા ગુણસ્થાનકે જે વિશુદ્ધિ પ્રાપ્ત થાય છે એજ વિશુદ્ધિ અત્યાર સુધી અનંતા જીવો ક્ષપક શ્રેણિ પ્રાપ્ત કરી મોક્ષે ગયા એ જીવોને હતી અને ભવિષ્યમાં એ ક્ષપકશ્રેણિ પ્રાપ્ત કરનારા જીવોને પણ એટલીજ વિશુદ્ધિ રહેશે એટલે કે પ્રાપ્ત થશે અને તે વખતે એ દરેક જીવો સત્તર પ્રવૃતિઓનો એક ઠાણીયો રસ બાંધે તેમાં બાર પ્રકૃતિનો એક ઠાણીયો ઇત્યાદિ ઉપર જણાવ્યા મુજબ રસબંધ કરે છે.
પહેલા મિથ્યાત્વ ગુણસ્થાનકમાં રહેલા જીવોને એક પાપ ભીરતા ગુણના પ્રતાપે જેમ જેમ પાપ ભીરુતાનો સંસ્કાર મજબુત થતો જાય તેમ તેમ પાપની પ્રવૃત્તિની ઉદાસીનતાથી ઇચ્છિત પદાર્થોમાં સુખની બુદ્ધિ નાશ પામતી જાય છે અને ઇષ્ટ પદાર્થોના સુખ કરતાં દુનિયામાં ચઢીયાતું બીજુ કોઇ સુખ નથી આથી એને મેળવવાની એ સુખને સન્મુખ થવાની અને એ સુખ કેવા પ્રકારનું હોવું જોઇએ? એ સુખ ક્યાં રહેલું છે ? એ જાણવાની જિજ્ઞાસા વધતી જાય છે. જેમ જેમ જિજ્ઞાસા વધતી જાય એ જીવોને પ્રકૃતિ અભિમુખ જીવો કહેવાય છે.
પ્રકૃતિ એટલ ઇષ્ટસુખ.
આ રીતે જેમ જેમ પાપભીરતા ગુણથી જે પુણ્ય બંધાય તે સાધુનો સહવાસ કરાવે. સાધુના સહવાસથી જે પુણ્ય બંધાય તે પાપની પ્રવૃત્તિમાં ઉદાસીન ભાવ પેદા કરાવે છે અને પાપની પ્રવૃત્તિની
Page 38 of 44