Jain Tattvagyan Saral Bhasha ma

SR No.: 009166
Original Sutra Author: N/A
Author: Chandrashekharvijay
Publisher: Kamal Prakashan
Publication Year: 2004
Total Pages: 250
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 16 MB

Page 60

૧ આત્મા છે, ૨ તે નિત્ય છે
સાન્નિધ્ય હતું. તેથી જ તેઓ ધર્મરક્ષાના કાર્યો કરી શક્યા હતા. આજે આ વાતની ઊણપથી જૈન સંઘને પુષ્કળ મુસીબતો પડવા લાગી છે. (આ કાર્ય યતિ-સંસ્થા કરતી, સરસ પરિણામો લાવતી... આજે એ સંસ્થા મૃતપ્રાયઃ સ્થિતિમાં છે.) મને તો જૈન સંઘની સંપત્તિનું ભાવિ અંધકારમય જણાય છે.
તપથી કર્મક્ષય થાય. ભક્તિથી દોષક્ષય થાય. પણ અરિહંતનું પ્રણિધાન તો સહુના મૂળમાં જે છે તે કુસંસ્કારોનો મૂળથી ક્ષય કરી નાંખે.
એક વાત ધ્યાનમાં રાખવી કે અસલી સ્વરૂપ(શિવસ્વરૂપ)નું ધ્યાન ધરતાં પહેલાં પોતાના જીવસ્વરૂપ(કર્મયુક્તતા)નું ચિંતન કરવું. અને તે પ્રમાણે પહેલાં જીવન વ્યવસ્થિત કરવું. આ વ્યવહારનયની સ્થિતિ છે. તેમાં નિષ્ણાત બન્યા વિના શિવસ્વરૂપના ધ્યાનની શુદ્ધનિશ્ચયનયની દૃષ્ટિનું જીવન જીવવામાં ઘણું જોખમ છે. જ્ઞાનીઓ કહે છે કે, “પહેલાં વ્યવહાર-નિષ્ણાત બનવું. પછી જ નિશ્ચયનયમાં જવું. જો તેમ ન કરો તો તળાવને તરવામાં અસમર્થ માણસ સાગરને તરવા જવાનું જીવલેણ દુઃસાહસ કરનારો કહેવાય.
(१) व्यवहारं विनिश्चित्य, ततः शुद्धनयाश्रितः ।। (२) कासारतरणाशक्तः सागरं सः तितीर्षति ।
મારી સહુ સાધકોને સલાહ છે કે, “તમે આ બન્ને નયમાં ક્રમશઃ નિષ્ણાત બનો. માત્ર વ્યવહારનયમાં અટકી ન પડો, કેમકે શિવસ્વરૂપના ધ્યાનથી પ્રચંડ પુણ્યવૃદ્ધિની આ કાળમાં ખૂબ જરૂર છે.
જો ભવાયો નકલી સિંહ કે નકલી સતીનું રૂપ પણ ‘અસલી” જેવું ભજવી શકે અને પૂંછડું મરડનાર રાજકુંવરને ઊભો ને ઊભો ચીરી નાંખે કે સતીના સ્વાંગમાં સાચેસાચ સળગી મરે તો અસલમાં જે આપણો આત્મા શિવસ્વરૂપ છે તેનું ધ્યાન શા માટે ન ધરવું ? તે દ્વારા શા માટે આત્મશુદ્ધિ અને પુણ્યવૃદ્ધિ હાંસલ ન કરવી ?
જો શ્રમણ સંસ્થા “ધૂમધામે, ધમાધમ ચલી’ - ન્યાયનો ત્યાગ કરીને જ્ઞાન અને ધ્યાન તરફ વિશેષ વળે તો જૈન ધર્મનું ભાવિ સૂર્યની જેમ ચમકતું થઈ જાય. અંધકારમય બનવાની કલ્પનાના ચૂરેચૂરા થઈ જાય..
જૈન તત્ત્વજ્ઞાનના જે છ સ્થાનો છે તેમાંનાં પહેલા બે - આત્મા સ્વતંત્ર તત્ત્વ છે અને તે નિત્ય છે - આપણે વિચાર્ય.
હવે ત્રીજું અને ચોથું સ્થાન - આત્મા કર્મનો કર્તા છે અને કર્મનો ભોક્તા છે - તે વિચારીએ.