________________
૯૮
જૈન તત્ત્વજ્ઞાન સરળ ભાષામાં
નજીકમાં બેસવું પડે.”
અહીં બધે શરત છે.
અરિહંત પણ દુ:ખ દુર કરે, સુખી કરે. શરત પાળવી પડે કે તેનું શરણ લેવું પડે.
હવે સવાલ થાય કે રોટલીએ શરીરમાં લોહી કયું; કે ચાવવાથી લોહી થયું ? ન ચાવત તો લોહી થાત ?
જવાબ એ છે કે ચાવવા દ્વારા જ લોહી થયું છે છતાં એમ જ બોલાય છે કે રોટલીથી મારામાં લોહી ભરાયું. લાકડીથી હું ચાલી શકું છું (પકડવાથી ચાલું છું એમ બોલાતું નથી.)
આ જ રીતે અરિહંતની ભક્તિ કરવાથી બંધાયેલા પુણ્યનો ઉદય થવાથી માણસ સુખી થયો છે પણ વ્યવહારમાં તો એમ જ કહેવાય કે મને અરિહંત ભગવંતે સુખી કર્યો.
ભગવાનની આ અચિન્ય શક્તિ છે; કે વીતરાગ હોવા છતાં જે તેનું ધ્યાન ધરે તેને મોક્ષ આપે. તે ન મળે તો સ્વર્ગાદિની સગતિ આપ્યા જ કરે. તે જીવને દુઃખ ન જ આપે.
वीतरागोऽप्ययं देवो ।ध्यायमानो मुमुक्षुभिः ॥
स्वर्गापवर्गफलदः शक्तिस्तस्य हि तादृशी ॥ પંચસૂત્રમાં કહ્યું છે કે, આ ભગવાનની એવી અચિન્ય શક્તિ છે કે તે વીતરાગ હોવા છતાં સરાગ દેવ-દેવતાની જેમ સુખ આપે છે, દુઃખ કાપે છે. એ આપવા કાપવાની ઈચ્છા કે પ્રયત્ન તેને જરા ય કરવા પડતાં નથી. એનો એવો આપવા-કાપવાનો સ્વભાવ છે.
अचिंतसत्तीजुत्ता हि ते भगवंतो वीयरागा॥ બાઇબલમાં બે વાક્યો છે, આનો સાચો અર્થ જૈન દાર્શનિકો જ કરી શકે. Ask and it shall be given. Knock and it shall be given.
દુકાનદાર પાસે જઈને વસ્તુ માંગો.... તે તરત જ તમને મળી જશે. તમને આપવાની કવાયત દુકાનદારને કરવી નહિ પડે.
બંધ બારણે બાઘાની જેમ ઊભા ન રહો. ‘ક્યારે ખૂલશે ?” તેની ચિન્તા પણ ન કરો. ખખડાવો... કે તરત ખૂલી જશે. કોઈને બારણું અંદરથી ખોલવાની જરૂર નહિ પડે.