________________
આત્મા કર્મનો કર્યા છે. કર્મનો ભોક્તા છે. સૂર્યપ્રકાશ મારો કાંટો કાઢી આપ્યો. પણ સૂર્યપ્રકાશમાં જ કાંટો વાગી જાય તો એમ ન કહેવાય કે સૂર્યપ્રકાશે મને કાંટો વગાડ્યો.
અરિહંતદેવ સુખી કરે. સુખમાં તેમનો ઉપકાર મનાય. દુઃખમાં તો પોતાની જાતની જ નબળાઈ કહેવી પડે.
હવે પરમાત્મા વીતરાગ હોવા છતાં બીજાને સુખી કરે છે એ વાત બરોબર બેસી જાય છે. હા... તેમનો તેવો સ્વભાવ છે; માટે.
સૂર્યનો સ્વભાવ છે કે તેનો ઉદય થતાં જ લોકોની જડતા દૂર થઈ જાય છે. જડતા દૂર કરવાની ઇચ્છા પણ સૂર્યને કરવી પડતી નથી. એના સ્વભાવથી જ કામ પતી જાય છે.
અગ્નિનો સ્વભાવ જ એ છે કે તેની પાસે આવેલાની ટાઢ તે ઉડાડી મૂકે. અગ્નિને એવી ઇચ્છા થતી નથી કે હું શરણે આવેલાની ટાઢ ઉડાડું.
હોડીનો સ્વભાવ જ એવો છે કે તેના શરણે આવેલાને તે નદી પાર કરી આપે. ના.. “હું એને નદી પાર કરું તેથી તેને કાંઈ ઇચ્છા કરવી પડતી નથી.
હા. એ વાત નક્કી છે કે હોડી તેને જ નદી પાર કરી આપે છે જે તેના શરણે આવેલો છે. જે ડૂબે છે અને જેને હોડીના શરણે જવું જ નથી; જાતે જ કરવા માંગે છે તેને હોડી પણ તારી શકતી નથી.
ભગવાન પણ જે તરવા માંગે તેને જ તારે, આ વાત શ્રીકૃષ્ણ અર્જુનને કહી છે કે, “તું મારા શરણે આવ. તારાં બધાં પાપોથી - મારી ભક્તિ કરવા દ્વારા - છૂટી જઈશ. (નમૂના પવ, માની, મત$:માં નમસ્કુર, ત્યાં મોક્ષયિષ્યામિ સર્વગ:) સાંભળ્યું છે કે જ્યારે દ્રૌપદીનું વસ્ત્રાહરણ શરૂ થયું હતું ત્યારે જ્યાં સુધી તેણીએ ભીખ, પાંડવો, દાંતનું શરણ લીધું પણ કૃષ્ણનું શરણ ન લીધું ત્યાં સુધી શ્રીકૃષ્ણ તેની સંહાયે ન ગયા. પણ જ્યારે તેણીએ તેમના શરણની રાડ પાડી કે તરત શ્રીકૃષ્ણ મદદમાં આવી ગયા.
અરિહંત પરમાત્માની પણ આ જ વાત છે. શરત છે; શરણ સ્વીકારવાની. શરણ ન સ્વીકારે તો કશું સારું ન થાય.
રોટલી કહે છે, “હું લોહી બનાવું, પણ એક શરત કે મને બરાબર ચાવવી પડશે.”
લાકડી કહે છે, “ હું તને ઊભો રાખું. પણ એક શરત છે કે તારે મને પકડી રાખવી પડશે.”
તાપણું કહે છે કે, “હું તારી ટાઢ ઉડાડું. પણ શરત છે કે તારે મારી
ત. જ્ઞા