________________
માણસ સાધુ બની ગયો, ગુરુનો ઉત્કૃષ્ટ વિનય કરીને ‘વિનયરત્ન’ બિરુદ પામ્યો અને બાર વર્ષ સુધી સાધુવેશમાં છરી છુપાવીને રાખી. ‘ક્યારે લાગ મળે અને શત્રુ રાજાનું ખૂન કરું ?’ એ વિચારમાં જ એના તમામ રાત ને દિ' પસાર થયા.
એક વાર તક મળી ગઈ. તેણે શત્રુ રાજા ઉદાયીનું ખૂન કરી નાંખ્યું ને નાસી છૂટ્યો ! આવી અધમાધમ રીતથી તેણે શત્રુ રાજાનું ખૂન કર્યું તેથી પેલો રાજા ગમગીન થઈ ગયો. તે પાપાત્માને ઈનામ આપવાને બદલે જંગલમાં કાઢી મૂક્યો.
ચેડા જેવા ધર્માત્મા મહારાજા ઉપર વિજય મેળવવા માટે કોણિક રાજાએ દેવોની મદદ લીધી. અફસોસ ! આડકતરી રીતે પણ દેવો મદદગાર બન્યા ! અને મહારાજા ચેડાનો ઘોર પરાજય થયો !
કૃત્યાની આરાધનામાં શરીરનું ભાન ભૂલી જઈને સુરોચન લાકડા જેવો બની ગયો ! જ્યાં આવી તન્મયતા હોય, જ્યાં મોટો શારીરિક ભોગ અપાતો હોય ત્યાં સિદ્ધિને છેટું રહી શકે નહિ.
પાંડવોને નારદજીની ચેતવણી નારદજીને આ વાતની ખબર પડતાં તે પાંડવો પાસે પહોંચી ગયા અને તેમને સાવધાન કર્યા. ભીમે નારદને કહ્યું, “એ કૃત્યાને આવવા દો. મારી ગદાનો એક જ પ્રહાર બસ થઈ પડશે.” પણ યુધિષ્ઠિરે શત્રુબળને ઓછું આંકવાની ભૂલ નહિ કરવા માટે ભીમને જણાવ્યું. કદાચ ગદાના સો પ્રહાર પણ નાકામિયાબ બને. વળી કૃત્યા અધમ કક્ષાની રાક્ષસી હતી. અધમ તત્ત્વોને ન્યાય, નીતિપૂર્વક લડત આપવાનો વિચાર ક્યારેય હોતો નથી એટલે તેઓ એકાએક પણ મુશ્કેલીમાં મૂકી દઈ શકતા હોય છે. વળી નારદે પણ કૃત્યાને સામાન્ય કોટિની રાક્ષસી સમજવાની ભૂલ નહિ કરવાની સલાહ આપી.
‘આ સ્થિતિમાં ધર્મ સિવાય હરકોઈ બળ નિષ્ફળ છે' એમ યુધિષ્ઠિરને લાગ્યું.
ધર્મના શરણે પાંડવો
માનવબળની ઉપર ભલે દૈવીબળ હોય, પણ દૈવીબળની ય ઉપર ધર્મબળ છે. માટે જ દશવૈકાલિક સૂત્રના પ્રથમ શ્લોકમાં જ કહ્યું છે કે, “જેનું મન સદા ધર્મલીન છે તેને તો દેવો ય નમસ્કાર કરે છે. તેના ચરણો ચૂમે છે.”
યુધિષ્ઠિરે સહુને કહ્યું, “બધા પોતાને અનુકૂળ આસનમાં સ્થિર થઈને સાત દિવસના ઉપવાસપૂર્વક ચોવીસે ય કલાક પંચ-પરમેષ્ઠી મન્ત્રનો જપ શરૂ કરો, શક્ય હોય તો કાયોત્સર્ગમાં જ રહો.”
અને...પાંચે ય પાંડવો, કુન્તી અને દ્રૌપદી-તમામ-નજીકના છતાં જુદા જુદા એકાંત સ્થળોમાં ધ્યાનસ્થ બની ગયા.
છ દિવસ પસાર થઈ ગયા. ‘સાતમા દિવસે મૃત્યા આવશે' એવી નારદજી આગાહી કરી ગયા
હતા.
સૈન્ય સાથે નૃત્યાનું આગમન
સાતમા દિવસનું પ્રભાત થયું, સૂર્ય આકાશમાં ચડવા લાગ્યો. એવામાં એકાએક આકાશમાં ધૂળની ડમરીઓ પેદા થઈ. દૂરથી ધસમસતી આવતી કોઈ સેનાના હાથીઓ તથા ઘોડાઓની ખરીથી એ ધૂળ ઊડી હતી.
ધર્મ તો મારો સ્વભાવ છે
પર
જૈન મહાભારત ભાગ-૨