________________
રસ્તા વચ્ચે કોઈ ઘાયલ થયો તો તેને ઉપાડીને હૉસ્પિટલ લઈ જવાનું કામ પણ સરકારી એબ્યુલન્સનું !
રસ્તે પડેલો કચરો ઉઠાવવાનું કામ સરકારી મ્યુનિસિપાલિટીનું !
હવે દરેક પ્રજાજને સરકાર ચૂંટી આપીને નિષ્ક્રિયતાની શાલ ઓઢીને આરામથી સ્વાર્થમાં ઘોરવાનું પસંદ કર્યું છે.
ભૂલ કરે તો રાજાને ય ઉઠાડી મુકાતો આ પરિસ્થિતિ સમગ્ર પ્રજાને બેજવાબદાર, સ્વાર્થી અને એદી બનાવશે, જેના પરિણામો ભાવિમાં ખૂબ જ ખરાબ આવશે.
રાજાશાહીમાં રાજા નિષ્ક્રિય જેવો રહેતો, કેમકે પ્રજા ખૂબ સક્રિય હતી. ધર્મ તેને સક્રિય બનાવતો.
ક્યારેક રાજા ભૂલ કરે કે ખોટું કામ કરે તો તેને ઠપકો આપવાથી માંડીને સત્તા ઉપરથી દૂર કરવા સુધીની કામગીરી આઠ ઋષિઓનું બનેલું મંડળ-અષ્ટર્ષિ મંડળ-બજાવતું.
વેન, ગર્દભિલ્લ વગેરે રાજાઓને મહર્ષિઓએ રાજ ઉપરથી ઉઠાડી મૂક્યાના દાખલાઓ ઇતિહાસના પાને નોંધાયેલા છે.
રાજા થતાંની સાથે મહારાજા યુધિષ્ઠિરે અને શ્રીકૃષ્ણ સમગ્ર પ્રજામાં જે ધર્મનું પ્રસારણ કર્યું તેની પાછળ ધર્મ દ્વારા પ્રજારક્ષાનો ખૂબ મોટો વિચાર કામ કરતો હતો.
“સેફયુલર સ્ટેટ'ના નામે ધર્મનો નાશ. આજે ધર્મને તમામ સ્તરોમાં સેક્યુલર સ્ટેટના સિદ્ધાંતના સ્ટીમરોલર નીચે કચડી નાંખવામાં આવ્યો છે. આથી જ યુવાન પ્રજામાં પણ હિંસા, દુરાચાર અને નાસ્તિકતા જોરજોરથી ઊંડા અને વ્યાપક બન્યા છે. આ પાપોએ આખી પ્રજાને પોતાના ભરડામાં લીધી છે. તેણે જ છત્રીસ વર્ષના સ્વરાજના ખાસ્સા લાંબા સમય પછી પણ સમસ્ત પ્રજાને પેટપૂરતું ભોજન પણ જોવા દીધું નથી; બલકે ભૂખમરો, ગરીબી, બેકારી વધતાં જ જાય છે. દૂધ, ઘી, તેલ, ગોળ, અનાજ અદશ્ય થતાં જાય છે. દેશના ત્રીસ ટકા જેટલા ગામડાંઓ બારેમાસ પાણીનો દુકાળ અનુભવે છે.
હજી પણ પ્રજામાં જો ધર્મની પ્રતિષ્ઠા કરવામાં નહિ આવે તો દરેક આવતી કાલ વધુ ને વધુ ભયાનક બનતી જશે એમ સ્પષ્ટ લાગે છે.
ધર્મ તો મારો સ્વભાવ છે
૧૭૧
જૈન મહાભારત ભાગ-૨