Page Text
________________
ઢાળ પાંચમી : પાંચ દૂષણ સમકિત-દૂષણ પરિહરો, જેમાં પહેલી છે શંકા રે, તે જિનવચનમાં મત કરો, જેહને સમ ગૃપ-રંકા રે.
સમકિત) (૨૩) કંખા કુમતની વાંછના, બીજું દૂષણ તજીએ, પામી સુરતરુ પરગડો, કિમ બાઉલ ભજીએ ?
- સમકિત (૨૪) સંશય ધર્મના ફળ તણો, વિતિગિચ્છા નામે, ત્રીજું દૂષણ પરિહરો, નિજ શુભ-પરિણામે.
સમકિત) (૨૫) મિથ્યા-મતિ-ગુણ-વર્ણનો, ટાળો ચોથો દોષ, ઉનમારગી થુણતાં, હુએ ઉન-મારગ-પોષ.
સમકિત) (૨૬) પાંચમો દોષ મિથ્યામતિ-પરિચય નવિ કીજે, ઇમ શુભ-મતિ-અરવિંદની, ભલી વાસના લીજે.
સમકિત) (૨૭)
જતું ન હોય તો ભગવાનનું વચન ટાળવાની જરૂર નથી. આમ છતાં જો વચનની ઉપેક્ષા કરતા હોઇએ તો ભગવાનના વચન ઉપર ભારોભાર વૈષ છે – એમ માનવું જ પડે. માત્ર આપણી પૂર્વની માન્યતાને લઇને અથવા આપણે જેને ગુરુ માનીએ છીએ તેની શરમ ખાતર ભગવાનનું વચન ન પાળીએ તો તેમાં નુકસાન આપણને જ છે. આજે ખોટા લોકોની સાથે રહેવાના કારણે આપણે આપણું પોતાનું ગુમાવ્યું છે. એ લોકોની પાસેથી તો આપણને કશું મળવાનું નથી. કારણ કે આપણાં યશનામ, સૌભાગ્યનામ કે આયનામ કર્મના ઉદયથી જ આપણને લોકો માન આપવાના છે. એમાં એમનું મોટું સાચવવાની જરૂર નથી. જેમની પાસેથી કશું મળવાનું નથી અને ઉપરથી આપણું ગુમાવાનું થાય - એવા લોકોની સાથે રહેવામાં આપણું કલ્યાણ નથી જ થવાનું. - સમકિતી આત્માને જિનવચનમાં શંકા નામનું દૂષણ નથી હોતું. તેનું કારણ અહીં ખૂબ માર્મિક રીતે જણાવ્યું છે. ભગવાન સર્વજ્ઞ હોવા સાથે વીતરાગ હોવાથી રાજા અને રંક પ્રત્યે સમાન હોવાથી તેમને જૂઠું બોલવાનું કોઈ કારણ નથી. જે જૂઠું બોલવાના જ ન હોય તેમના વચનમાં શંકા પડવાનું કોઇ કારણ નથી. આના ઉપરથી જેઓ જ્ઞાની-જાણકાર હોવા છતાં જૂઠું કેમ બોલે છે તેનું કારણ પણ જણાવી દીધું છે. જેઓ શાસ્ત્રના જાણકાર હોય તેઓ પણ ભક્તવર્ગની લાલચમાં પડે તો તેઓ જૂઠું બોલતાં અચકાય નહિ. આજે ઘણા પૂછે છે કે તમે એકલા જ ભણેલા છો ? બીજા પણ ભણેલા તો છે ને ? આપણે કહેવું પડે કે ભણેલા પણ ભક્ત વગેરેના મમત્વના કારણે શાસથી વિપરીત પ્રરૂપણા કરવા માંડે છે – એમ શાસ્ત્રમાં કહ્યું છે. જેને દેવ પ્રત્યે, ગુરુ પ્રત્યે, વચન પ્રત્યે, શાસ્ત્ર પ્રત્યે બહુમાન નથી તેવા લોકોને માથે લઇને ફરવું તે આપણું ભયંકર મિથ્યાત્વ છે. સ૦ ભગવાનના વચનમાં શંકા ન હોય પણ એક શબ્દના અનેક અર્થ
થતા હોય તો મતભેદ પડે ને ?
એક શબ્દના અનેક અર્થ થતા હોવા છતાં એક વાર તો એક જ અર્થ કરવાનો છે. કારણ કે સંકુરિત: શઃ સત્ર મર્થ THથતા
મરણાંત કષ્ટ ભોગવીને પણ કાયાથી સમ્યકત્વની શુદ્ધિ જાળવવાનું જણાવ્યું છે એના ઉપરથી પણ આજ્ઞાનું મહત્ત્વ સમજી શકાય છે. આપણા સમ્યકત્વને જાળવવાનું કામ આપણે પોતે કરવાનું છે. ભગવાનના વચનમાં શંકા કરવાથી પણ અતિચાર લાગતો હોય તો ભગવાનનું વચન ન માનીએ એ કઇ રીતે ચાલે ? સુખ છોડી ન શકવાના કારણે કે દુ:ખ ભોગવી ન શકવાના કારણે જો ભગવાનની વાત માની શકતા ન હોઇએ તો સમજયા કે સુખના લાલચુ કે દુ:ખના ભીરુ હોવાથી ભગવાનની વાત નથી માનતા. પરંતુ જો તેવું કોઇ સુખ છૂટી જતું ન હોય કે દુ:ખ આવી
શ્રી સમકિતના સડસઠ બોલની સજઝાયા ૫૬
શ્રી સમકિતના સડસઠ બોલની સજઝાય : ૫૭
| SR No. | 009156 |
| Book Title | Samkitna Sadsath bolni Sazzaya Vachna |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Chandraguptasuri |
| Publisher | Anekant Prakashan Jain Religious |
| Publication Year | 2010 |
| Total Pages | 91 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 1 MB |