________________
૪ શ્રી મહાવીરસ્વામી મનુષ્યમાંથી ચક્રવર્તી થયેલ છે તે મહાવિદેહે
આશ્ચર્યમાં ગણેલ છે. (ભગવતી સૂત્રે)
ગોશાળો ૧૨મે દેવલોકે ગયેલ છે. (ભગવતી સૂત્ર) » જમાલી; સુર, તિર્યંચ, મનુષ્યને વિષે પાંચવાર જઇ બોધિબીજ પામી
મોક્ષે જશે, પંદર ભવે સિદ્ધ થશે. (ભગવતી સૂત્ર) ચેડા મહારાજા અને કોણિકના મહાયુદ્ધમાં રથ, મુશલ, મહાશીલા કંટકથી એક દિવસે ૯૬ લાખ અને બીજે દિવસે ૮૪ લાખ માણસો મરાણા હતા. તેમાં વરુણ સારથી સૌધર્મ દેવલોક ગયો છે. તેનો મિત્ર મનુષ્યગતિમાં ગયો છે. નવ લાખ માછલીના ગર્ભમાં ઉત્પન્ન થયા અને બાકીના તિર્યંચ અને નરકગતિમાં ગયા. (ભગવતી સાતમે
શતકે નવમે ઉદ્દેશ) ૪ વિભંગજ્ઞાનવાળાને અવધિદર્શન હોય નહીં તેમ કર્મગ્રંથમાં કહેલ છે.
પરંતુ ભગવતી સૂત્રમાં તથા પન્નવણા સૂત્રમાં અવધિદર્શન કહેલું છે. વિશેષ જ્ઞાની જાણે. (ભગવતી સૂત્ર) છે અગ્નિ સળગાવનારને મહારંભી કહેલ છે. પણ અગ્નિ ઓલવનારને
નહીં. (ભગવતી સૂત્ર) છે સમકિતસહિત છઠ્ઠી નરકે જાય. સાતમી નરકે સમકિત વમીને જાય.
(ભગવતી સૂત્રે). ૪ શ્રોસેન્દ્રિય અને ચક્ષુ ઇન્દ્રિય કામી છે. સ્પર્શ, રસ તથા ધ્રાણેન્દ્રિય
ભોગી છે. (ભગવતી સૂત્ર) ૪ ભુવનપતિ પ્રમુખ નીચેના દેવતા ઉપરના દેવલોકમાં જાય પણ
અરિહંત, અરિહંતના ચૈત્યનું (પ્રતિમાજીનું) અને સાધુનું શરણ કરીને જાય; તે સિવાય જઇ શકે નહીં. વીરનું શરણું લઇ ચમરેન્દ્ર
ગયેલ છે. (ભગવતી સૂત્ર) છે શરીરને વોસિરાવ્યા વિના જે મરે છે અને તેના શરીર વડે જે જે દુષ્ટ ક્રિયા થાય છે તેમાં કર્મ તે શરીરના ધણીને લાગે છે માટે તમામ
વોસિરાવીને મરવું. (ભગવતી સૂત્રે) છે છઠ્ઠા આરામાં પણ કોઇ કોઇ મનુષ્યો સમ્યક્તને ઉપાર્જન કરશે તે વખતે ક્ષુદ્ર ધાન્યની ઉત્પત્તિ થશે. તેનું ભોજન કરવાથી તે મનુષ્યો
૧ અંશો શાસ્ત્રોના ૧ ૧૫૬ )
સ્વર્ગમાં પણ જશે અને માંસાહારી દુર્ગતિમાં જશે. પાંચમા આરાના છેડે જે ધર્મનો નાશ કહેવામાં આવેલ છે તે દેશવિરતિ અને
સર્વવિરતિની અપેક્ષાએ કહેલ છે. (ભગવતી સૂત્રે) ૪ હે ભગવન્ ! બ્રહ્મચર્યધારી સાધુને અમાસુક, અનેકણીય, આહાર
પાણી આપનારો શું ફળ પામે છે ? હે ગૌતમ ! સાધુને (કારણે) અમાસુક અન્નપાન આપનારો પણ બહુકર્મની નિર્જરા કરે છે તેમ જ
પાપ થોડું બાંધે છે. (ભગવતી સૂત્રે). જે જ્ઞાતાસૂત્રમાં ચિલાતીપુત્ર ધર્મ અણપામ્ય ગયેલ છે અને આવશ્યક
પ્રકીર્ણકાદૌ આઠમે દેવલોકે ગયેલ છે અને આરાધક થયેલ છે.
(જ્ઞાતાસૂત્રમાં ૮મું અધ્યયન) ૪ દેવતાને નિદ્રા ન હોય. (રાયપરોણી સૂત્રે જીવાભિગમ વૃત્ત) » તંદુલિયો મચ્છ મરીને સાતમી નરકે જાય છે. વજ-ઋષભ-નારાચ
સંઘયણ છે તથા સહસ્રાર સુધીના કોઇક દેવો મેરુવાવડીઓમાં સ્નાન
કરતાં મરીને તંદુલિયા મચ્છપણે ઉત્પન્ન થાય છે. ૪ કેટલાક વનો અને રત્નો દેવલોકને વિષે વનસ્પતિમય છે.
(જીવાભિગમ સૂત્ર) ૪ નદી, દ્રહ, મેઘની ગર્જના, બાદર અગ્નિ, જિનેશ્વરો, મનુષ્યજન્મ,
મનુષ્યમરણ, છ ઋતુઓ : એટલા પદાર્થો પિસ્તાલીશ લાખ યોજનના વિસ્તારવાળા મનુષ્યક્ષેત્ર સિવાય ક્યાંય પણ હોતા નથી.
(જીવાભિગમ સૂત્ર તથા ક્ષેત્રસમાસ) છે ગર્ભમાં રહેલો જીવ અશુભભાવે મરે તો ત્રીજી નરક પૃથ્વી સુધી જાય છે
પણ તેથી વધારે નરકે ન જાય અને શુભભાવે મરે તો આઠમા દેવલોક સુધી જાય. જે જીવ ભવને વિષે ભ્રમણ કરતાં ચારવાર આહારક શરીર કરે તો તે જ ભવને વિષે અવશ્ય મુક્તિમાં જાય છે. (પ્રજ્ઞાપનાવૃત્તિમાં છત્રીશમા સમુઘાતમાં) આહારક શરીર એક ભવમાં બે વાર ઉત્કૃષ્ટથી કરી શકે છે અને ચૌદપૂર્વને ધારણ કરનારા જે પુરુષે ચોથીવાર આહારક શરીર કરેલું હોય છે, તે જ ભવને વિષે મુક્તિમાં જાય છે. સિદ્ધાંતમાં પણ જણાવેલ છે કે જે મનુષ્ય આ સંસારમાં ચોથી
વ8 અંશો શાસ્ત્રોના + ૧૫૭ ૦