________________
(૪) શિશિરઃ ડિસેમ્બર-૨૨ થીફેબ્રુઆરી-૧૮ સુધી લગભગ પોષ-મહા માસ. (૫) વસંત ઃ ફેબ્રુઆરી-૧૯ થી એપ્રિલ-૧૯ સુધી લગભગ ફાગણ-ચૈત્ર માસ. (૬) ગ્રીષ્મ : એપ્રિલ-૨૦ થી જૂન-૨૦ સુધી લગભગ વૈશાખ-જેઠ માસ.
+
૨૫૫.સાત ઇતિ :
(૧) અતિવૃષ્ટિ (ઘણો વરસાદ) (૨) અનાવૃષ્ટિ (વરસાદ ન થાય) (૩) ઉંદરનો ઉપદ્રવ (૪) તીડનો ઉપદ્રવ (૫) પોપટનો ઉપદ્રવ (૬) સ્વચક્રભય (પોતાના રાજાના સૈન્યનો ભય) (૭) પરચક્રભય - એ સાત ઇતિ છે.
૨૫૬.વર્તમાન ચોવીસીમાં થયેલા અભવ્યો :
(૧) સંગમ નામનો દેવ. (૨) કાલસૌકરીક નામનો કસાઇ. (૩) કપિલા નામની દાસી. (૪) અંગારમર્દક આચાર્ય. (૫) પાલક નામનો શ્રી કૃષ્ણ મહારાજાનો પુત્ર. (૬) શ્રી સ્કંધક સૂરીશ્વરજીના પાંચસો શિષ્યો એવા સાધુઓને ઘાણીમાં પીલનાર પાલક નામનો દંડ રાજાનો મંત્રી. (૭) પૌષધમાં રહેલા શ્રી ઉદાયી મહારાજને મારી નાંખનાર વિનયરત્ન. (૮) ધન્વંતરી વૈઘનો જીવ - આ આત્માઓ અભવ્ય તરીકે પ્રસિદ્ધ છે.
૨૫૭.સોળ શણગાર ઃ
(ભોજપ્રબંધ ભાષાંતર ૫ા.૩૨ માંથી)
(૧) સ્નાન (૨) કર્ણનો અલંકાર (૩) સારી વેણી (૪) પુષ્પની માળા (૫) નેત્રમાં અંજન (૬) ગાલ ઉપર પત્રરચના (૭) તિલક (૮) મુખમાં તાંબુલ (૯) કપાળમાં પીળ (૧૦) ઓઢવાનું સુંદર વસ્ત્ર (૧૧) શરીરે ચંદનનો લેપ (૧૨) મનોહર કાંચળી (૧૩) હાથમાં લીલા માટે કમળ (૧૪) દાંતની કાંતિ (૧૫) નખને લાલ કરવા (૧૬) હાથપગના તળિયાને અળતા વડે રંગવા.
4
૨૫૮.ચૌદ આભરણો :
(૧) હાર (૨) અર્ધહાર (૩) એકાવલી (૪) કનકાવલી (૫) રત્નાવલી (૬) મુક્તાવલી (૭) કેયૂર (બાજુબંધ) (૮) કડા (૯) ત્રુટિત અંશો શાસ્ત્રોના ૧૫૪ ૦
(૧૦) મુદ્રા (વીંટી) (૧૧) કુંડલ (૧૨) અંગ પર સાત તિલક (૧૩) કપાળમાં તિલક (૧૪) માથે ચૂડામણિ.
♦ વિવિધ વિષય વિચારમાળા ભા.૭માંથી :
♦ દેવતાને પણ જરાનો સદ્દભાવ હોય છે, ચ્યવનકાળે તેવાં ચિન્હો થવાથી. > ભગવાનની દેશના સમવસરણમાં શ્રાવિકા તથા દેવીઓ ઊભી રહીને સાંભળે.
> તીર્થંકરના જીવોને તથા એકાવતારી જીવોને દેવલોકને વિષે મરતાં પહેલાં છ માસે ચ્યવનનાં ચિન્હો થતાં નથી. (આર્તધ્યાનાદિક હોતા નથી) પરંતુ શાતાવેદનીય કર્મનો ઉદય રહે છે.
♦ વાવ, તળાવ, કૂવા ક૨વાને માટે કોઇ સાધુને પૂછે તો હા કહેવાથી ઘણા જીવોના ઘાતથી પાપ થાય, ના કહેવાથી અંતરાય બંધાય માટે હા-ના નહીં કહેતા મૌન ધારણ કરે. બહુ પૂછે તો કહે કે આ બાબતમાં સાધુને બોલવાનો કોઇ પણ પ્રકારનો અધિકાર નથી.
♦ (૧) સાતમી નરકનો વચલો અપ્રતિષ્ઠાન નરકાવાસો (૨) જંબુદ્રીપ (૩) પાલક વિમાન (૪) સર્વાર્થસિદ્ધવિમાન - આ ચારે લાખ લાખ યોજનના કહેલા છે. પરંતુ એક યોજન ઉત્સેધ અંગુલના પ્રમાણથી સોળસો ગાઉના એક યોજન પ્રમાણ જાણવું.
♦ વંદન કરનારાઓને તીર્થંકર ભગવંતો ધર્મલાભ આપે છે. (ઠાણાંગ
સૂત્ર વૃત્તૌ)
ૐ શ્રી વાસુપૂજ્યસ્વામીના જન્મ વખતે જન્માભિષેકના સમયે બત્રીસ ઇન્દ્રો મેરુ ઉપર આવેલા હતા તેનું કારણ એ હતું કે અલ્પ ઋદ્ધિવાળા હોવાથી બત્રીસ વ્યંતરેન્દ્રોને અંદર ગણ્યા નથી.
> મહાવિદેહક્ષેત્રે દિનરાત્રિનું માન સરખું હોય છે તથા છ ઋતુઓ સદાય હોય છે.
ભૂતકાળથી ભવિષ્યકાળ અનંતગણો વધારે કહેલ છે.
> કેવલીને ધ્યાન-આવશ્યકાદિક હોય નહિ.
નરક તથા દેવગતિમાંથી આવેલા ચક્રવર્તી થાય. મનુષ્ય તથા તિર્યંચમાંથી થાય નહીં. (ભગવતી ૧૨મે શતકે ૯મે ઉદ્દેશ તથા બૃહત્સંગ્રહણીટીકામાં)
વ અંશો શાસ્ત્રોના ૧૫૫