________________
સર્ગ ૯
ગુરુનાં મુખે ધર્મલાભ સાંભળી તે દેવ પ્રસન્ન થયો અને તેણે ગુરુને નમસ્કાર કર્યા.
એ દેવ કેવો હતો ? મસ્તક પર સોના-મોતી-રત્નોથી શોભતો મુગટ, મેઘમાળા જેવો દેદીપ્યમાન કજજલશ્યામ દેહવર્ણ કાન પર હંમેશ માટે સ્થિર રહેતા કુંડળો. વરાહ જેવું મુખ. મુખ પર નીકળતા દાંત. એ દાંત પર રાયણવૃક્ષ. એ રાયણવૃક્ષની નીચે ચઢ્યું. તેમાં રહેલી પ્રભુમૂર્તિ. ૧.
આંખો એ પ્રભુ પર સ્થિર. મન એ મૂર્તિમાં જ રમમાણ છે માટે એ બાજુ સહેજ ઊંચકાયેલું મસ્તક, ગળે લટકતા બેનમૂન દાગીનાઓને લીધે ઢંકાયેલું વક્ષ:સ્થળ, પગમાં મધુર રીતે રણકતાં ઝાંઝર. ૨.
કલ્પવૃક્ષની ડાળ જેવા છ હાથ. દરેક હાથ પર મણિ મઢેલા અલંકારો. અંકુશ, નાગ અને ત્રિશૂલ ડાબા હાથોમાં. ડમરુ, માળા અને ગદા જમણા હાથમાં. ૩.
હાથ-પગ-મુખ-જીભ-નાક અને હોઠનો વર્ણ લાલ. જાણે અળતાથી કે જાસુદના રસથી રંગાયેલા. લાલ રંગના ફૂલો-ગુલાબ-કરવીર-રક્તકમળમાં આસક્તિ હોવાનો એ સંકેત. ૪.
રાત જેમ તારાથી ખીચો ખીચ હોય તેમ પીઠ પર ખીચોખીચ આગિયાઓ. અગણિત. ૫.
આ દેવે ગુરુને પૂછ્યું કે “આપ મને ઓળખો છો ?' વસ્તુસ્થિતિથી અજાણ ગુરુવરે જવાબમાં ના પાડી. ગુરુ સાચું હોય તે કહે. બીજી કોઈ વાત ન કરે. એમને તો પરમાર્થમાં રસ હોય. જે હોય તે છૂપાડે નહીં. ૬.
શ્રી માણિભદ્રમહાકાવ્યમ્ ૯
૧૫૩