________________
६४८
अष्टसहस्त्रीतात्पर्यविवरणम् शुद्ध्यशुद्धी पुनः शक्ती ते पाक्यापाक्यशक्तिवत् । साधनादी तयोर्व्यक्ती स्वभावोऽतर्कगोचरः ॥१००॥
[भव्यत्वाभव्यत्वयोर्लक्षणम्] शुद्धिस्तावज्जीवानां भव्यत्वं केषाञ्चित्सम्यग्दर्शनादियोगान्निश्चीयते । अशुद्धिरभव्यत्वं तद्वैपरीत्यात् सर्वदा प्रवर्तनादवगम्यते छद्मस्थैः, प्रत्यक्षतश्चातीन्द्रियार्थदर्शिभिः । इति
(भा०) भव्येतरस्वभावौ शुद्ध्यशुद्धी जीवानां । (भा०) तेषां सामर्थ्यासामर्थ्य शक्त्यशक्ती इति यावत् । ते (भा०) माषादिपाक्यापरशक्तिवत्
सम्भाव्येते सुनिश्चितासम्भवबाधकप्रमाणत्वात् । तत्र शुद्धेर्व्यक्तिः सादिस्तदभिव्यञ्जकसम्यग्दर्शनादीनां सादित्वात् । एतेनानादिः सदाशिवस्य शुद्धिरिति प्रत्युक्तं प्रमाणाभावाद् दृष्टातिक्रमादिष्टविरोधाच्च । अशुद्धः पुनरभव्यत्वलक्षणाया व्यक्तिरनादिस्तदभिव्यञ्जकमिथ्यादर्शनादिसन्ततेरादित्वात् । पर्यायापेक्षयापि शक्तेरनादित्वमिति चेत्, न, द्रव्यापेक्षयैवानादित्वसिद्धेः । इति
(भा०) शक्तेः प्रादुर्भावापेक्षया सादित्वम् ।
ततः शक्तिर्व्यक्तिश्च स्यात्सादिः, स्यादनादिरित्यनेकान्तसिद्धिः । यदि वा जीवानाम् ।
(भा० ) अभिसन्धिनानात्वं शुद्ध्यशुद्धी । स्वनिमित्तवशात् सम्यग्दर्शनादिपरिणामात्मकोऽभिसन्धिः शुद्धिः, मिथ्या
- अष्टसहस्त्रीतात्पर्यविवरणम् तयोर्व्यक्ती इति, गुणनिमित्तसाहजिकक्षयोपशमाधीनकार्यप्रादुर्भावपर्यायावित्यर्थः । ननु निक्षेपरूपमुपेयोपायतत्त्वग्राहकमुपायान्तरमस्तीति प्रमाणनयैरेवेत्यवधारणं कुत इत्या