________________
૧૪૨
દશવૈકાલિકણ્વસૂત્ર-સટીક અનુવાદ • વિવેચન : ૧૩૦, ૧૩૧ -
ઉદ્દેશીને કરાયેલ તે દેશિક - ઉદ્દિષ્ટ કૃત કદિ ભેદે છે. ક્રીકૃત - દ્રવ્ય અને ભાવથી કયકીત ભેદે. પ્રતિકર્મ - સંભવતા આધાકર્મના અવયવ સંમિશ્ર રૂપ, અહત - સ્વ ગામેથી લાવેલ આદિ, અધ્યપૂરક - પોતાને માટે બનાવેલમાં ઉમેસ્વા રૂપે. પ્રાનિત્ય - સાધુ માટે છીનવીને દેવા રૂપ. મિશ્રજાત - પહેલાંથી જ ગૃહસ્થ અને સંયત માટે મિશ્ર રાંધેલ. આવો આહાર સાધુ વર્ષે. • - હવે સંશયને દૂર કરવા કહે છે- ઉદ્ગમ તેની ઉત્પત્તિ રૂપ તે શંકિત અનાદિના સ્વામી કે નોકરને પૂછે આ કોના માટે કે કોણે બનાવેલ છે? ઇત્યાદિ. શુદ્ધ જાણે તો લે, અન્યથા દોષ લાગે.
• સૂગ - ૧૩ર થી ૧૩૯ -
(૧૩) જે અશન, પાન, ખાધ, સ્વાધ, પુષ્ય અને હરિત દુવાદિથી ઉન્નિ હોય. (૧૩૩) તે ભોજન • પાન સમીને સાકય છે. દેનારીને તેનો નિષેધ કરીને કહે કે મને આવો આહાર કWતો નથી.
એ જ પ્રમાણે (૧૪) જે શન આદિ સહિપાણી, લિંગ કે પનક ઉપર રાખેલ હોય, (૧૩૫) તેના ભોજન - પાન સયતને ન કલ્યo (૧૩૬) જે આરાનાદિ અનિ ઉપર નિરિક્ષણ કે સ્પતિ હોય, તો તેવા સઘણા વાળા (૧૩) ભોજન - પાન સંતને ન ક૨૦ એ જ પ્રમાણે ગુલામણી પણ કાઢીને, નિ ઉજવલિત કરીને, પ્રણાલિત કરીને, અગ્નિને ઠંડો કરીને, અમનો ઉભાર જોઈને તેને થો ઓછો કરીને રાથના પાણી નાંખીને અથવા નિને નીચે ઉતારીને આપે તો તે ભોજન - પાન સાતને માટે કહ્યું છે. દેનારીને નાખેલ કરીને કહે કે - મને સારો હાર ન કહ્યું.
• વિવેચન : ૧૩ર થી ૧૩૯ -
ગાથાર્થ સ્પષ્ટ કહેલ છે. વિશેષ વૃત્તિ આ પ્રમાણે - પુષ્ય એટલે જાઈ, પાટલ આદિ. -x-x- જળ ઉપર નિક્ષિપ્ત બે ભેદે - અનંતર અને પરસ્પર, અનંતર તે નવનીત પૌદ્ગલિક આદિ, પારંપર - પાણીના ઘડા ઉપર મૂકેલ દહીં આદિનું વાસણ. - x-xરોજર- અગ્નિકાય, તેનો સંઘટ્ટો કરીને, જેટલામાં હું ભિક્ષા આપું, તેટલામાં અતિશય આતાપથી ઉદ્વાઓં નહીં. એમ વિચારી સંઘઠ્ઠાપૂર્વક આપી દે. - - - ઉક્રિય જેટલામાં હું ભિક્ષા આપું, તેટલામાં હરીન જાય માટે અગ્નિને ઉત્સિચિત કરીને વહોરાવે. - ૪ - ઉ લય - એક વખત ઇંધણ ઉમેરે. પક્વાલિય - વારંવાર ઇંધણ ઉમેરે. નિદ્યાવિય - દાહના ભયથી અનિને બૂઝાવે, ઉરિસંચિય - અતિ ભરેલમાંથી ઉભરાવાના ભયે થોડું કાઢીને આપે. જિસિચય - અતિ ભરેલમાંથી થોડું પાણી ઉમેરીને તેમાંથી વહોરાવે. ઓવત્તિય - તે જ અનિ ઉપર મૂકેલ વાસણગી વહોરાવે. ઓચરિચ - દાહના ભયથી દાનાર્થે ઉતારીને આપે. અહીં કે બીજા સાધુ નિમિત્ત યોગથી અપાય તે ન કલ્પે તેથી સાધુ દેનારીને પ્રતિષેધ કરે
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org