Agam Satik Part 36 Dashvaikalik Sutra Gujarati Anuwad 1

SR No.: 009027
Original Sutra Author: N/A
Author: Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Shrutnidhi Ahmedabad
Total Pages: 242
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati, Agam, Canon, & agam_dashvaikalik
File Size: 5 MB

Page 91

૯ ૦
દશવૈકાલિકમૂલસૂત્ર-સટીક અનુવાદ નામન’નું અવનતિકરણ તે બે ભેદ છે - આચારવાળું અને અનાચારવાળું. તેનું પરિણામ અયુક્ત આવે અથવા તો યુક્ત આવે. તેમાં તિનિશિલતાદિ આચારવાળી છે, એરંડાદિ અનાચારવાળા છે. તિનિશિલતા જેમ વાળે તેમ વળે છે, પણ એરંડાને નહીં એ પ્રમાણે બધે ભાવના કરવી. વિશેષમાં ઉદાહરણ કહે છે - ધાવનમાં હરિદ્રા રક્તવત્ર આચારવાનું છે, એટલે હળદરથી રંગેલું હોય તે સુખેથી. દોવાય છે. પણ કૃમિ રંગવાળું અનાચાર છે, કેમકે તેમાં રંગાયેલ કપડું ધોતાં ન ધોવાય. પાટલા કુસુમ આદિ સુગંધીવાળું થાય તે આચારવંત, પણ વૈર્ય રત્નાદિ કશાથી પણ સુગંધીવાળું ન થાય માટે તે અનાચારવાળું છે. ઇત્યાદિ દષ્ટાંતો - x x- જાણવા. આ પ્રમાણેનાં દ્રવ્યો જે લોકમાં છે, તે જ તેના આચાર દ્રવ્યમાં અતિરેકથી "દ્રવ્યઆચાર'. આચારણ પરિણામના વિવક્ષિતત્વથી દ્રવ્યાચાર છે. ભાવપણામાં પણ ગુણના અભાવથી દ્રવ્યાચાર જાણવો.
દ્રવ્યાચાર કહ્યો. હવે ભાવાયાર કહે છે - • નિર્યુક્તિ - ૧૮૨ થી ૧૮૮ + વિવેચન •
દર્શનાચાર, જ્ઞાનાચાર, ચારિઆચાર, તપાચાર, વીર્યાચાર એ પાંચ ભેદ ભાવાચાર જાણવો. તેમાં દર્શન એટલે સમ્યગદર્શન પણ ચક્ષુ આદિદર્શન નહીં. તેક્ષાયોપશામિકાદિ રૂપત્નથી ભાવ જ છે. તેથી તેનું આચરણ તે દર્શનાચાર. એ પ્રમાણે બધામાં યોજવું. હવે ભાવાર્થ કહે છે -
દશનાચાર આઠ ભેદ છે - નિઃશંકિત આદિ. જેનામાંથી શંકા નીકળી ગયેલ છે, તે નિઃશંકિત અર્થાત દેશ શંકા રહિત. તેમાં દેશ શંકા આ રીતે - જીવત સમાન છે, તો એક ભવ્ય અને બીજો અભવ્ય કેમ? સર્વ શંકા- પ્રાકૃતમાં બધાં શાસ્ત્રો હોવાથી તે પરિકલિત જ હશે. પણ વિચારતા નથી કે ભાવો હેતુથી ગ્રાહ્ય છે, અહેતુથી અગ્રાહ્ય છે. તેમાં હેતુગ્રાહ્ય તે- જીવ અસ્તિત્વ આદિ. અહેતુગ્રાહ્ય તે ભવ્યત્વ આદિ, કેમકે અમારા જેવા ઇંદ્રિયજ્ઞાનીઓને તે હેતનું પ્રકૃષ્ટ જ્ઞાનનું ગોચરત્વ ન થઈ શકે. પ્રાકૃતમાં રચવાનું કારણ પણ બાળ આદિ સાધારૂ માટે છે. તે દષ્ટ, ઇષ્ટ અને અવિરુદ્ધ છે. તે માટે આવશ્યકમાં “પૈય-પેય’નું દષ્ટાંત જાણવું. નિઃશંકિત જીવ જ અહંત શાસન પ્રતિપન્ન છે. તે દર્શનના આચરણના પ્રાધાન્યની વિવક્ષાથી દર્શનાચાર કહેવાય છે. અહીં દર્શન અને દર્શનીનું અભેદત્વ કહ્યું. ઇત્યાદિ - -
આ પ્રમાણે શેષ પદોમાં પણ કહેવું.
૦ નિકાંક્ષિત - દેશ અને સર્વકાંક્ષા રહિત. દેશકાંક્ષા તે દિગંબર દર્શનાદિને ઇચ્છ, સર્વકાંક્ષા તે બધાં દર્શનની ઇચ્છા કરે. પણ છ જીવ નિકાયની પીડા, તથા અસત્ પ્રરૂપણાના લાગતા દોષને વિચારતો નથી. અહીં રાજા અમાત્યનું ઉદાહરણ આવશ્યક સૂત્ર મુજબ જાણવું.
0 વિચિકિત્સા - જેનો મતિ વિભ્રમ દૂર થયો છે તે. કોઈ માને કે આ જિનદર્શન તો સારું છે, પણ તેમાં પ્રવૃત્ત એવા મને તેનું ફળ મળશે કે નહીં મળે તે વિચિકિત્સા છે.