Agam Satik Part 36 Dashvaikalik Sutra Gujarati Anuwad 1

SR No.: 009027
Original Sutra Author: N/A
Author: Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Shrutnidhi Ahmedabad
Total Pages: 242
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati, Agam, Canon, & agam_dashvaikalik
File Size: 5 MB

Page 92

અધ્યo ૩ ભૂમિકા
૯૧ • x- વિકલ્પરહિત ભાવ તે નિર્વિચિકિત્સા. અહીં અંશ વડે જ નિઃશંકિતથી ભિન્ન છે. અહીં વિધા સાધકનું ષ્ટાંત આવશ્યકમાં છે. અથવા નિવિચિકિત્સ એટલે સાધુ જુગુપ્સારહિત. અહીં શ્રાવકપુત્રીનું દષ્ટાંત આવશ્યકમાં છે.
અમૂઢ દષ્ટિ - બાલ તપસ્વીની તપોવિધા અથવા અતિશય દર્શનથી મૂઢ ન બને, મૂઢ- સ્વરૂપથી ચલિત ન હોય. દષ્ટિ- સભ્ય દર્શન રૂપ. અહીં સુલસા શ્રાવિકાનું દષ્ટાંત છે - અંબડ નામે લૌકિક ઋષિ રાજગૃહ જતો હતો, ત્યારે ગણાં ભવ્ય જીવોના સ્થિરીકરણાર્થે ભગવંતે “સુલસા' ના ખબર પૂછવા કહ્યું. અંબડને થયું ફુલસા પુન્યવતી છે. આંબડે તેણીની અનેક રીતે પરીક્ષા કરી, તેણી સંમૂઢ ન થઈ. એ પ્રમાણે કુતીર્થીની ગાદ્ધિ જોઈને, કોઈએ તેનાથી સંમૂટ ન થવું, તે અમૂઢ દૃષ્ટિ.
આટલો ગુણીપ્રધાન દર્શનાચારનો નિર્દેશ કર્યો. હવે ગુણ પ્રધાન કહે છે - ૧ - ઉપબૃહણા અને સ્થિરીકરણ :- સમાન ધાર્મિકોના સદ્ગણોની પ્રશંસા વડે તેની વૃદ્ધિ કરવી તે ઉપબૃહણા અને ધર્મથી સીદાતાને ધર્મમાં સ્થાપવા તે સ્થિરીકરણ.
ઉપબંદણાનું દૃષ્ટાંત - રાજગૃહ નગરમાં શ્રેણિક રાજા હતો. શક્રેન્દ્ર તેના સમ્યક્તને પ્રશસ્યું. એ દેવે તેની શ્રદ્ધા ન કરીને, શ્રેણિક બહાર જતાં ક્ષુલ્લક રૂપે માછલાં પકડવા લાગ્યો શ્રેણિકે અટકાવ્યો. આગળ ગર્ભવતી સાળી જોઈ. તેમને કોઈ ન જાણે તેમ તેનું પ્રસૂતિ કાર્ય કર્યું. ત્યારે તે દેવે દિવ્યરૂપ પ્રગટ કરી કહ્યું - ઓ શ્રેણિક ! તમે જન્મ અને જીવિત બંનેને સફળ કર્યા છે કે જે તમારી પ્રવચન ઉપર આવી ભક્તિ છે. આ રીતે સાધર્મિકને ઉપવૃંહણા કરે.
૦ સ્થિરીકરણનું ઉદાહરણ - ઉજ્જૈનીમાં આષાઢાચાર્ય કાળ કરતા સાધુને કહેતા કે મને દર્શન આપજે, ઉત્તરાધ્યયનમાં આ દૃષ્ટાંત જોવુ. તે ચારિત્ર મૂકવા તૈયાર થયા ત્યારે છેલ્લા શિષ્ય સ્થિર કર્યા.
વાત્સલ્ય અને પ્રભાવના - વાત્સલ્ય એટલે સમાન ધાર્મિકને પ્રીતિ અને ઉપકારનું કારણ. પ્રભાવના એટલે ધર્મકથાદિ વડે તીર્થની ખ્યાતિ કરવી છે. તેમાં વાત્સલ્યમાં દષ્ટાંત-વજ સ્વામી જે રીતે દુર્મિક્ષમાં સંઘની રક્ષા કરી ઇત્યાદિ આવશ્યક ટીકાથી જાણવું. પ્રભાવનાનું દૃષ્ટાંત - વજસ્વામીએ જે રીતે અગ્નિશીખ પાસેથી ફૂલો લાવી શાસન પ્રભાવના કરી, આ પણ આવશ્યકથી જાણવું. એ પ્રમાણે સાધુએ સર્વ પ્રયત્નોથી કરવી. - x x
- પ્રવચન પ્રભાવના સ્વ અને પર ઉપકારિણી છે, તીર્થંકર નામ-કર્મ બંધાવનારી છે. તેથી ભેદ વડે પ્રવચન પ્રભાવકોનું સ્વરૂપ કહે છે - અતિશયી - અવધિ આદિ જ્ઞાનાથી યુક્ત, આમ ઓષધિ આદિ ઋદ્ધિ વાળા સાધુ કે આચાર્ય. વાદી, ધર્મકથી, ક્ષપક (તપસ્વી), નૈમિત્તિક એ પ્રસિદ્ધ છે. વિધાસિદ્ધ - આર્ય ખપૂટ માફક સિદ્ધમંત્ર, મંત્રી આદિ તે રાજ સંમત, મહત્તરાદિ તે ગણ સંમત, “ચ' શબ્દથી દાન શ્રાદ્ધકાદિ લેવા. આ બધાં તીર્થ અર્થાત્ પ્રવચનની પ્રભાવના કરે છે - x-. દર્શનાચાર કહ્યો.
હવે જ્ઞાનાચાર કહે છે - અંગપ્રવિષ્ટ આદિનો કહેલાં કાળમાં જ સ્વાધ્યાય