________________
૧૫૪
દશવૈકાલિકમૂલસૂત્ર-સટીક અનુવાદ છે, તેના દોષ તમે જુઓ અને માયાચાર મારી પાસે સાંભળો.
(૨૧૩) તે ભિાની આસક્તિ, માયા-મૃષા અપયશ, અતુતિ અને અસાધુતા સતત વધી જાય છે. (૨૧૪) જેમ ચોર સદા ઉદ્વિગ્ન રહે છે, તેમજ દુમતિ સાધુ પોતાના દુષ્કર્મોથી સદા ઉદ્વિગ્ન રહે છે. આવો મધપાત્રી મન મરણાંત સમયમાં પણ સંવર આરાધી ન શકે. (૨૧૫) તે નથી આચાર્યની આરાધના કરી શકતો, નથી શ્રમણની. ગૃહસ્થ પણ તેને દુચરિત્ર જાણી, તેની નિંદા કરે છે. (ર૧૬) આ પ્રમાણે ગુણોક્ષી અને ગુણોનો ત્યાગ કરનાર સાધુ મરણાંતે પણ સંવર ન આરાધી શકે.
• વિવેચન - ર૧૧ થી ર૧૬ -
સુરત - લોટ આદિથી નિષ્પન્ન દાર, મેરક - પ્રસન્ન નમક દારૂ, સુરા પ્રાયોગ્ય દ્રવ્યથી નિષ્પન્ન. મધરસ - સીધુ આદિ રૂપ. તે સાધુ ન પીએ, કેમકે સર્વજ્ઞ ભગવંતો સદા જઈ રહેલા છે. - x- શા માટે ન પીવે? આત્માનો યશ જાળવવા. અહીંયશ એટલે સંયમ અર્થ છે. બીજા મતે આ પ્લાનના અપવાદ વિષયક સૂત્ર છે.- X
હવે તેના દોષ કહે છેઃ- ધર્મ સહાય સહિત કે અા સાગારિક સ્થિત એવો તે ચોર છે, કેમકે તેણે તીર્થકર અદત્ત ગ્રહણ કરેલ છે. જો એકાંતમાં પીએ તો - X- પણ આલૌકિક અને પારલૌકિક માયા રૂપ દોષ લાગે તે મારી પાસેથી સાંભળો. અત્યંત આસક્તિરૂપ માયા - મૃષાવાદ તેના વધે છે. તેથી ઘણું જૂઠું બોલે છે. તે અનુબંધ દોષથી ભવ પરંપરાનો હેતુ છે. તથા સ્વપક્ષ - પરપક્ષનો અયશ થાય છે. અનિવાર્ણ, સતત અસાધુતા અને પરમાર્થથી ચરણ પરિણામ બાધના થાય છે. આવો સાધુ સદા અપ્રશાંત રહે છે, જેમ ચોર પોતાના દુશ્વરિતથી રહે છે તેવો દુષ્ટબુદ્ધિ. ક્લિષ્ટસત્વ, ચરમકાળે પણ ચાસ્ત્રિ આરાધી શકતો નથી. કેમકે સદૈવ અકુશળ બુદ્ધિથી તેના બીજાનો અભાવ થાય છે.
અશુદ્ધ ભાવત્વથી તે આચાર્યને આરાધતો નથી એ રીતે શ્રમણોને પણ આરાધતો નથી. ગૃહસ્થો પણ તેના દુષ્ટશીલની ગહ કરે છે. --- ઉક્ત પ્રકારે તેના પ્રમાદાદિ અગુણોને અને તેના શીલને જુઓ તથા અપમાદાદિને સ્વગત ન સેવીને અને પરગતના કેશથી છોડતો તેવો ક્લિષ્ટ ચિત્ત મરણાંતે પણ ચારિત્રને આરાધી શકતો નથી.
• સૂત્ર - ૨૧૭ થી ૨૨૦ •
(૧૭, ૨૧૮) જે મેધાવી અને તપસ્વી સાધુ તપ કરે છે. પ્રણીત રસનો ત્યાગ કરે છે, જે મધ અને પ્રમાદથી વિરત છે, અહંકાર રહિત છે, અનેક સાધુ દ્વારા પૂજિત વિપુલ અને અર્થસંયુક્ત કલ્યાણને સ્વય જુઓ અને હું તેના ગુણોનું કીતન કરીશ, તે મારી પાસેથી સાંભળો. (૧૯)
આ પ્રમાણે ગુણપ્રેક્ષી અને ગુણના ત્યાગી શુક્રાચારી સાધુ મરણાંતકાળે સંવરની આરાધના કરે છે. (૨૦) ચાઈન આરાધે છે, શ્રમણોને પણ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org