________________
થયેલો જણાય. અને જયારે તેનું શરીર હાથી જેટલું મોટું થતું જાય ત્યારે તે વિસ્તરીને તે હાથીના શરીર જેટલો થયો જણાય.
પણ હકીકતમાં તો કંથવા કે હાથીના શરીરમાં રહેલો જીવ તો એકસરખો જ છે. માત્ર બદલાતા શરીરના આધારે તે સંકોચાય કે વિસ્તરે છે.
આમ જીવ અને શરીર જુદા છે, તે વાત હવે તારે હૃદયથી માનવી જોઈએ.
'બાપના કુવે ડૂબી ન મરાય ! પ્રદેશી: આપ કૃપાળુની બધી વાતો સાચી તો લાગે છે પરન્તુ માત્ર મારા દાદા જ નહિ, મારા પિતા પણ જીવ અને શરીરને એક જ માનતા હતા. મારા કેટલાક મિત્રો પણ જીવને શરીરથી જુદો માનતા નથી. તો શું ઘણા વર્ષોથી-બાપદાદાથી-જે માન્યતા મેં મનમાં ઊભી કરી તે મારે છોડી દેવી ? મને લાગે છે કે મારી કુળ પરંપરાથી ચાલી આવતી “જીવ અને શરીર એ ક છે' તેવી વાત મારાથી છોડી ન શકાય. (વૈજ્ઞાનિકોની વાત હું માનું છું. અને વૈજ્ઞાનિકો-આત્મા-દેખાતો નથી માટે-માનતા નથી. તો હું વૈજ્ઞાનિકોની તે “આત્મા નથી' વાતને શી રીતે છોડી શકું? આવું વિચારનારાએ હવે પછીના કેશીસ્વામીનો જવાબ બરાબર મનનપૂર્વક વાંચવા જેવો છે.)
કેશીસ્વામી : બાપના કૂવે ડૂબી ન મરાય ! મારી કુળ પરંપરાથી આ માન્યતા આવી છે, માટે હું છોડી ના શકે તેવી તારી વાત સાંભળતા મને પેલો લોઢાનો ભારો ન છોડતા પુરુષની વાર્તા યાદ આવે છે. મને લાગે છે કે તારે પણ પછીથી તે કદાગ્રહી પુરુષની જેમ પસ્તાવાનો વખત આવશે.
પ્રદેશી : હે ગુરુભગવંત! લોઢાનો ભારો નહિ છોડનાર તે કદાગ્રહી પુરુષ કોણ હતો ? અને તેણે શા માટે પાછળથી પસ્તાવું પડ્યું ?
કેશીસ્વામી : ધનને પ્રાપ્ત કરવાની ઈચ્છાવાળા કેટલાક વેપારીઓ પુષ્કળ કરિયાણાં ભરીને દૂરના દેશ તરફ આગળ વધ્યા.
રસ્તામાં મોટું જંગલ આવ્યું. ધનની કામનાએ તેમનામાં હિંમત પેદા કરી. તેઓ જંગલમાં પણ નિર્ભયતાથી આગળ વધવા લાગ્યા.
આગળ જતાં મોટી ખાણ દેખાઈ. નજીક જઈને જોયું તો તેમાં પુષ્કળ લોખંડ હતું. લોખંડ જોઈને આનંદિત બનેલા તેઓએ પોતાની ઈચ્છા અને શક્તિ પ્રમાણે લોખંડના ભારા બનાવીને સાથે લઈ લીધા અને આગળ ચાલ્યા.
