________________
શરીર જુદું છે'- તેવું માને છે. પણ હકીકતમાં જે જીવ છે તે જ શરીર છે. અને જે શરીર છે તે જ જીવ છે. તેવું હું માનું છું.
કેશીસ્વામી : ના પ્રદેશી ! તારી સમજ બરાબર નથી. હકીકતમાં જીવ અને શરીર બંને એક નહિ પણ જુદા છે.
દાદા નરકમાંથી કહેવા કેમ ન આવ્યા ?
પ્રદેશી : જીવ અને શરીર એક જ છે, પણ જુદા નથી, તેવું માનવા પાછળ મારી પાસે અનેક યુકિત છે. જુઓ સાંભળો :
મારા જે દાદા હતા, તે ખૂબ જ પાપીઠ, ક્રૂર અને હિંસક હતા. સમગ્ર દેશમાં તેઓ અત્યાચાર ગુજારતા હતા. જો જીવ અને શરીર જુદા હોય તો તેઓ મરીને તમારા મત પ્રમાણે તો નરકમાં ગયા હોવા જોઈએ !
મારા દાદાનો હું અત્યંત વહાલો પૌત્ર છું. તેમને મારી ઉપર અપાર હેત હતું. હું તેમના માટે સર્વસ્વ હતો.
જો તેઓ નરકમાં ગયા હોય તો, મારા પ્રત્યેના અતિ વહાલના કારણે તેઓ ચોક્કસ મને કહેવા આવ્યા હોત કે, “હે પૌત્ર ! અતિપાપ કરવાના કારણે હું નરકમાં પહોંચ્યો છું. ભયંકર દુઃખોને ભોગવી ભોગવીને કંટાળી ગયો છું. તને ખાસ ચેતવું છું કે તું હવે કદી પાપ કરતો નહિ. પ્રામાણિકપણે પ્રજાનું પાલન કરજે. નહિ તો પાપ કરવાના કારણે તારે પણ નરકમાં આવીને મારા જેવા અસહૃા દુઃખો સહન કરવા પડશે.
હે ભગવંત ! મારા દાદા જો ઉપર પ્રમાણે કહેવા આવ્યા હોત તો હું જીવ અને શરીર જુદા છે, તેવું માનત. પણ હજુ સુધી તો તેમણે મને આ વાત કયારે ય જણાવી નથી. હું એમ માનું છું કે જીવ અને શરીર એક જ હોવાથી, શરીર બળી જતાં જીવનો પણ નાશ થઈ જ ગયો છે. નરકમાં કોઈ ગયું જ નથી. આમ શરીર કરતાં જુદો જીવ જ ન હોવાથી શી રીતે તે મને કહેવા આવે કે તું પાપ કરીશ નહિ.
કેશીસ્વામી : હે પ્રદેશી ! તારી દલીલ મેં સાંભળી. હવે તું મારી વાત સાંભળ.
રૂપ રૂપની અંબાર એવી તારી પ્રિયતમા સૂર્યકાન્તા રાણીને તું પરપુરૂષ સાથે અનિચ્છનીય કાર્ય કરતી જુએ તો તું તે કામીપુરૂષને શું દંડ કરે ?
પ્રદેશી : હે સ્વામી ! હું તેના હાથ-પગ કાપી નાંખે. અરે ! તેને ક હ હ હ હ હ હ ૧૭ હજ જ છે તે એક