________________
ઊંચકીને ફેંકી દેવાથી લાગેલા પાપમાંથી મુક્તિને ઈચ્છી હતી. - સત્યની મહાકામી હોવા છતાં ય તેના હૃયમાં પાપો પ્રત્યેનું “
મિચ્છામિ' એવું ચાલ્યા કરતું કે જેના પ્રભાવે ભાવિમાં તે તીર્થકર બનવાના છે.
રહનેમીજીને રાજીમતી સાધ્વીજી પ્રત્યે વિકારભાવો પેદા થયા, અઘટિત માગણી કરતા શબ્દો મુખમાંથી સરી પડયા, છતાં ય તેઓ તે ભવમાં મોક્ષ પામી શકયા, તેમાં “મિચ્છામિ' નો જ ફાળો હતો ને ? સિંહગુફાવાસી મુનિવર, શેલકમુનિ, નંદીષેણ, વગેરે ફરીથી ઊંચું જીવન મેળવી શકયા, તેના મૂળમાં આ “મિચ્છામિ'નો મહામંત્ર કારણભૂત હતો.
વંદામિ જેમ વિશ્વના સર્વજીવો પ્રત્યે સતત ખામેમિ કરતા રહેવાથી અને પોતાની જાતે લેવાયેલાં પાપો બદલ મિચ્છામિ કરતા રહેવાથી પાપના અનુબંધો તૂટે છે, તેમ જેઓને હવે કદીય ખામેમિ કે મિચ્છામિ કરવાની જરૂર નથી તેવા પરમાત્મતત્ત્વ રૂપ ઉત્તમોત્તમ આત્માઓને વારંવાર વંદામિ કરવાથી ય પાપોના અનુબંધો તૂટે છે. એટલું જ નહિ, વંદામિના ભાવથી પૂર્વે તૈયાર કરેલા નબળા પુણ્યના અનુબંધો પણ તગડા બને છે, મજબૂત બને છે. .
માત્ર પરમાત્માને જ વંદામ નથી કરવાનું. તમામે તમામ આત્માઓના, જિનશાસનને માન્ય તમામ સુકૃતો-સદ્ગુણોને નજરમાં લાવીને તેને હાર્દિક રીતે વંદામિ કરતા રહેવાનું છે.
સંત સૂરદાસ, મીરાબાઈ, નરસિંહ મહેતા, પાતંજલી વગેરે માર્ગાનુસારી કક્ષાના જીવોમાં પણ જે સુંદર અંશો સુકૃતના જણાય છે, તેને પણ ભાવપૂર્વક વંદામ કરવાનું. તે રીતે તેમને તે સુકૃતાં શોની ભાવપૂર્વક અનુમોદના કરવાની. તે અનુમોદના કરતી વખતે પોતાની ખામીઓને નજરમાં લાવવાની. તેમની ખૂબીઓને બિરદાવવાની.વાહ કેવી કમાલ ! અદ્ભુત એનું જીવન ! હું કેવો અધમાધમ ! મારું શું થાશે? એ કેવો મહાન ! અને હું કેવો પામર ! આ રીતે મનોમન ભાવ ભવાય, તેમની ભવ્યતા નજરમાં લાવીને અનુમોદના કરાય તો ઘણું કામ થઈ જાય.
બલરામમુનિ તો તર્યા, પણ અનુમોદના કરનાર – હરણીયો પણ વંદામિ’ના પ્રભાવે પશુમાંથી દેવ બની ગયો !
આત્માના સર્વ રોગોનો નાશ કરવાનો, ભાવ-આરોગ્ય પ્રાપ્ત કરવાનો કોઈ અમોઘ ઉપાય હોય તો તે આ ખામેમિત્રિક (ખામેમિ-મિચ્છામિ-વંદામિ) છે. સારી ચિત્તશાન્તિ પ્રાપ્ત કરાવવાની તાકાત ખામેમિત્રિક રૂપી આ ત્રિફળાચૂર્ણમાં છે. તેનાથી જીવો પ્રત્યેનો કટુભાવ, રાગાદિ પરિણતિઓ