________________
નહિ. ઉપવાસ કરવા. કેવો કઠિન સંકલ્પ !
રોજ કો'ક ને કોક વ્યક્તિ કાંઈક ભૂલ/પાપ યાદ કરાવે છે. રોજ ઉપવાસ થતા જાય છે. મનમાં પશ્ચાત્તાપ પાપ બદલ જોરદાર ચાલું છે.
આ પશ્ચાત્તાપે પાપો જ ન ધોયાં, પાપોના અનુબંધોને પણ તોડીને ખતમ કર્યા. પરિણામે દઢપ્રહારી માત્ર છ જ મહિનાની સાધના દ્વારા આત્મકલ્યાણ સાધી ગયા.
અનુબંધને તોડવાનો સરળ રસ્તો છે : સતત “ખામેમિ' અને “મિચ્છામિ' કરતા રહો. ખામેમિ એટલે હું સર્વ જીવોને ખમાવું છું. મિચ્છામિ એટલે મારાં બધાં પાપો નાશ પામો. ખામેમિ : જીવ માત્ર પ્રત્યે કટું પરિણામ પેદા કરીને જે કાતિલ અનુબંધો તૈયાર કર્યા છે, તેને ખતમ કરવા આપણે સર્વ જીવો સાથે સતત ખામેમિ, ભાવપૂર્વક ખામેમિ, હાર્દિક રીતે ખામેમિ કરતાં જ રહેવું જોઈએ. તેમાંય જેમની સાથે મોટો સંઘર્ષ કે સંકલેશ થયો હોય તેમની સાથે તો વિશેષતઃ ખામેમિ કરવું જોઈએ.
ચંદનબાળાજી, મૃગાવતીજી, ચંડરુદ્રાચાર્ય શિષ્ય, ચંડરુદ્રાચાર્ય વગેરે ખામેમિ'ની સાધના દ્વારા વીતરાગ બની શક્યા હતા, તે વાત કદી ભૂલાવી ન જોઈએ. મિચ્છામિ : તે જ રીતે, પોતાના જીવનમાં જે જે પાપો સેવાયાં છે, તેના બદલ વારંવાર “મિચ્છામિ' કરતા રહેવું જોઈએ.
મહારાજાધિરાજ રાવણ સતત પોતાના આત્મા પાસે “મિચ્છામિ' કર્યા કરતા હતા. પોતાની ઈચ્છા ન હોવા છતાંય વિલક્ષણ કર્મસત્તા તેની પાસે ભયંકર કાર્ય કરવાની ફરજ પાડતી હતી ત્યારે તે પાપનો વિચાર કરતાં જ તેઓ મૂજી ઊઠતાં હતા.
રોજ બપોરે સીતા મહાસતીના ચરણે પોતાની ઈચ્છા પૂર્ણ કરવા કાકલૂદીભરી આજીજી કરનારો આ રાવણ રાત્રે પોતાના ઘર – દેરાસરમાં રહેલા મુનિસુવ્રતસ્વામી પરમાત્માના ચરણે ધ્રુસકે ધ્રુસકે રડતો હતો, અને પ્રતિજ્ઞાભંગ ન થઈ જાય તે માટેની શક્તિ માંગતો હતો. તેના પાપ પ્રત્યેના આ ધિક્કારે તેનામાં એવી શક્તિનું આધાન કર્યું હતું કે જેનાથી તેણે સીતાજી ઉપર કદી ય બળાત્કાર કર્યો નહિ.
તેના હૃદયમાં રહેલા આ મિચ્છામિના અજપાજપના કારણે જ, પોતે કરેલી ભક્તિના બદલામાં, વાલીમુનિ સહિતના અષ્ટાપદ પર્વતને
