________________
ફોલી નાંખ્યું. છતાં તે ચિતનમાં ગરકાવ છે. ટૂંક સમયમાં શરીર લોહી લુહાણ થઈ ગયું. પણ સાધના કદી નિષ્ફળ જતી નથી. તેને જવાબ જડી ગયો કે બાપા ગયા એટલે શું ગયું ?
ચિંતનના અંતે તેને સ્પષ્ટ સમજણ પ્રાપ્ત થઈ કે બાપા ગયા એટલે બાપાનું શરીર ગયું એમ નહિ, પણ બાપાનો આત્મા ગયો.
બાપા ગયા ત્યારે પણ બાપાનું શરીર તો ઘરમાં જ પડી રહ્યું હતું. બાપાનો આત્મા ચાલ્યો ગયો હોવાથી જ લોકો કહેતા હતા કે બાપા ગયા.
આમ બાપાનો આત્મા અને બાપાનું શરીર બંને જુદા છે. શરીર પોતે જ આત્મા નથી પણ શરીરથી સાવ જુદો જ આત્મા છે.
શરીર તો છેદાય, ભેદાય, બળાય તેવી નાશવંત વસ્તુ છે, જયારે આત્મા તો ન છેદાય, ન ભેદાય, ન બળાય તેવી અવિનાશી વસ્તુ છે. અને આ સમજણે તે બાળ વેંકટ રમણને અવિનાશી આત્માની શોધ કરવાની પ્રેરણા કરી. વેંકટ રમણ સાધના કરીને રમણ મહર્ષિ બન્યા.
' શબ્દકોશ શું કહે છે ? શરીર અને આત્મા એ પર્યાયવાચી (સમાનાર્થી શબ્દો નથી, તે જ શરીર અને આત્મા જુદા છે તેની મોટી સાબિતી છે. ' શબ્દકોશને ખોલીને જોશો તો જણાશે કે શરીરના પર્યાયવાચી શબ્દોના લિસ્ટમાં “દેહ', “કલેવર' વગેરે શબ્દો છે પણ “આત્મા’ શબ્દ છે જ નહિ.
તે જ રીતે, આત્માના પર્યાયવાચી શબ્દોના લિસ્ટમાં “ચેતન', જીવ' વિગેરે શબ્દો જોવા મળશે પણ “શરીર' શબ્દ કદી જોવા નહિ મળે.
તે જ બતાવે છે કે શરીર અને આત્મા બંને એક નથી પણ બંને એકબીજાથી સાવ જ જુદા છે.
સિંહના નામોના લિસ્ટમાં કદી હાથીના બીજા નામો જોવા મળે ખરા? અથવા તો હાથીના નામોના લિસ્ટમાં કદી સિંહનું નામ જોવા મળે ખરું ? કદી ન મળે. કેમ કે સિંહ એ સિંહ જ છે. અને હાથી એ હાથી છે. સિંહ અને હાથી બંને કદી એક નથી.
તે જ રીતે શરીર અને આત્મા બે જુદા છે. માટે જ બેયના બીજા નામોના લિસ્ટ પણ જુદા છે.