________________
સખને સળગાવી દેનાર આ જમાઈ ઉપર ચડ્યો ગુસ્સો. ગજસુકમાલના મસ્તક ઉપર ચારે બાજુ ગોળ ફરતી માટીની પાળ રચી. તેની વચ્ચે ખેરના સળગતા અંગારા સ્મશાનમાંથી લાવીને ભર્યા. માથા ઉપર આગ સળગી રહી છે. છતાં ગજસુકુમાલ મુનિ તો ધ્યાનમાં તલ્લીન છે. સાધનામાં લીન છે. સમતામાં મસ્ત છે.
અરે ! અપકારી સોમીલ ઉપર ગુસ્સો કરવાની વાત તો જવા દો, તેમનો પણ ઉપકાર માની રહ્યા છે. “મારા સસરાએ તો મારા માથે મોક્ષની પાઘડી બાંધી છે એવા વિચારો દ્વારા સસરાના પણ ઉપકારને ચિતવતા ધ્યાનની ધારામાં આગળ વધી રહ્યા છે.
પરમાત્મા પાસેથી સ્મશાનમાં સામે ચાલીને જઈને તેમણે કર્મોની જોરદાર ઉદીરણા કરી દીધી છે. અને ઉપસર્ગ આવતા ધ્યાનમાં આગળ વધી રહ્યા છે. ચપોચપ કર્મો તૂટવા લાગ્યાં. ચાર ઘાતી અને ચાર અધાતી, આઠે કર્મોનો ક્ષય થયો. કેવળજ્ઞાનકેવળદર્શન પામીને, વીતરાગી ગજસુકુમાલ ભગવાન મોક્ષમાં સીધાવ્યા.
કૌંચપક્ષીએ જવલા ચણી જતાં, સોનીએ જયારે પૂછ્યું, ત્યારે કચપક્ષીની રક્ષા કરવા સામેથી સોનીનો ઉપસર્ગ વધાવીને મેતારક મુનિએ પણ કર્મોની જોરદાર ઉદીરણા કરી હતી.
આવા તો શાસ્ત્રોમાં વર્ણવેલા અનેક પ્રસંગોને સાંભળીને, વાંચીને જીવનમાં જે દુ:ખ પ્રત્યેનો કારમો દ્વેષ અને સુખ પ્રત્યેનો કારમો રાગ મજબૂતાઈથી ડેરા-તંબૂ તાણીને જામ થયેલો છે, તેને દૂર કરવાનો છે. પ્રતિકૂળતામાં પ્રસન્નતા માનીને અનુકૂળતાનાં આકર્ષણોને દૂર કરવાનાં છે. પ્રતિકૂળતા અને દુ:ખો પ્રત્યેના અણગમાના સ્થાને જીવનમાં સતાવતા કામ, ક્રોધ, નિંદા, ઈર્ષા, લાલસા વગેરે દોષો પ્રત્યે અણગમો પેદા કરવાની જરૂર છે. તથા સુખ પ્રત્યેની કારમી લાલસા અને અનુકૂળતાઓના આકર્ષણને દૂર કરીને ગુણોની લાલસા પેદા કરવાની જરૂર છે.
' (૪-૫) ઉદ્વર્તનાકરણ - અપવર્તનાકરણ બાંધેલા કર્મોનો જ્યાં સુધી શાંતિકાળ ચાલતો હોય છે, ત્યાં સુધી જેમ કર્મોના સ્વભાવમાં ફેરફાર (સંક્રમણકરણથી) થાય છે, તેમ કર્મોના સમયમાં પણ વધારો કે ઘટાડો થઈ શકે છે.
એટલે કે જે કર્મો પૂર્વે ૫૦ વર્ષ સુધી માંદગી આપીને દુઃખ લાવવાના સ્વભાવવાળા હતા, તે કર્મો હવે ૫૦ વર્ષના બદલે ૨૫ વર્ષ કે ૧૦૦ વર્ષ સુધી દુ:ખ આપવાના સ્વભાવવાળા પણ બની શકે છે.
આઠ કરણ R ૧૪૭