________________
હલનચલન બંધ થતાં માતાને તો ગર્ભનું કાંઈક અશુભ થયાનો વિચાર આવ્યો. પરિણામે તે કરુણ આક્રંદ અને ચિત્કાર કરતી વારંવાર મૂર્શિત થવા લાગી.
પોતે માતાનું હિત કરવા ગયા છતાં માતાને દુઃખ કરાવવામાં નિમિત્ત બન્યા છે, એવું અવધિજ્ઞાનથી જાણીને પરમાત્માએ ફરી હલનચલન શરૂ કર્યું. ગર્ભની સલામતી જાણીને માતા આનંદવિભોર બની ગઈ.
હજુ તો જેણે પુત્રનું મુખ પણ જોયું નથી, તે માતાના પુત્ર પ્રત્યેના કારમા મોહનું દર્શન થતાં, પરમાત્માએ માતા-પિતાના આયુષ્યકર્મને અવધિજ્ઞાનથી જોયું તો તે સોપક્રમ (ઉપક્રમ લાગે તેવું હતું. ભગવાને વિચાર્યું કે મારો વૈરાગ્ય માઝા મુકશે તો દીક્ષા તો તરત લઈ શકીશ, પણ તેમ થતાં, માતા-પિતાના આયુષ્યકર્મને ઉપક્રમ લાગશે. તેઓ અકાળે મોત પામશે. સર્વજીવોનું હિત કરનારી આ સર્વવિરતિ જીવનની પ્રાપ્તિ માતા-પિતાના મરણમાં નિમિત્ત બનશે.વળી માતા-પિતાનું મરણ દીક્ષાજીવન માટે અમંગળ રૂપ બનશે.
તેવું ન બને તે માટે પરમાત્માએ અભિગ્રહ કર્યો કે માતા-પિતા જીવતાં હશે ત્યાં સુધી દીક્ષા નહિ લઉં. - જો માતા-પિતાનું આયુષ્ય સોપક્રમ ન હોત તો પરમાત્માને આવો અભિગ્રહ લેવાની જરૂર પડતી નહિ.
તેથી જેઓની પાસે પોતાના માતા-પિતાનું આયુષ્ય કેટલું છે? તેનું જ્ઞાન નથી તેઓ પરમાત્માનું ઉદાહરણ લઈને, માતા-પિતા જીવતાં હોય ત્યાં સુધી દીક્ષા ન લેવાનું શી રીતે વિચારી શકે?
અને જો બધે ભગવાનનું ઉદાહરણ જ લેવાતું હોય તો માતા-પિતાનું મૃત્યુ થતાં, ભગવાને દીક્ષા લીધી હોવાથી, જેમનાં પણ માતા-પિતાનું મૃત્યુ થયું હોય તે દરેકે દીક્ષા જ લઈ લેવી જોઈએ ને?
અને નેમિનાથ ભગવાનનું દૃષ્ટાંત લઈને લગ્ન પૂર્વે જ દીક્ષા લઈ લેવી જોઈએ ને?
તથા ઋષભદેવ ભગવાનનું દષ્ટાંત લઈને માતાને રડતી મૂકીને પણ દીક્ષા લઈ લેવી જોઈએ ને?
આયુષ્યકર્મના ચાર પેટાભેદો (૧) દેવ-આયુષ્યકર્મ (૨) નરક-આયુષ્યકર્મ (૩) મનુષ્ય-આયુષ્યકર્મ (૪) તિર્યંચ-આયુષ્યકર્મ
આયુષ્યકર્મ ૧૦૫