________________
૭૮
જીવવિચાર પ્રકરણ
બટાટામાં તેવું નથી હોતું. ડુંગળીના પડ ઉપરા ઉપર હોય છે, પરંતુ કોબીમાં ઉપરા ઉપર પડ છતાં કોબીમાં તાંતણાં-રેષા વગેરે દેખાય છે. ત્યારે ડુંગળીમાં તે દેખાતા નથી. ૧૨. (ર) પ્રત્યેક વનસ્પતિકાય જીવો-તેનાં લક્ષણ અને ભેદો
-શરીરે નો, નવો નહિં તુ તે પ્રથા . પત્ન-પૂત્ર-છત્તિ-g, મૂના-પત્તાનિ વીયાળ શરૂ છે. अन्वय : तु जेसिं एग-शरीरे एगो, जीवो य ते पत्तेया । પત્તનછત્તિ-ટ્ટા, મૂના-પત્તા િવિયાગ છે શરૂ છે.
શબ્દાર્થ છલ્લિ- છાલ, કટ્ટા - કાષ્ઠ, લાકડું, મૂલગ- મૂળ, પત્તાણિપાંદડાં, બિયાણી- બીજો.
ગાથાર્થ જેઓના એક શરીરમાં એક જીવ હોય, તે પ્રત્યેક વનસ્પતિ જીવો છે, ફળ, ફૂલ, છાલ, લાકડું, મૂળ, પાંદડાં અને બીજ (રૂપે હોય) છે. ૧૩.
સામાન્ય વિવેચન વનસ્પતિકાય જીવો સમજવા માટે વનસ્પતિશાસ્ત્રનો અભ્યાસ કરવામાં આવે, તો તે બહુ જ રસ ઉત્પન્ન થાય તેવો વિષય છે. વનસ્પતિના શરીરની રચના, સ્વભાવ, ઉત્પત્તિ, નાશ, ઉપયોગિતા, અવયવોમાં વિચિત્રતા, વનસ્પતિનો ઉછેર, પશુ, પક્ષી કે મનુષ્યો સાથે કેટલીક બાબતોમાં સરખાપણું વગેરે વિષયો ઘણા જ રમુજ અને આનંદદાયક છે.
