Page Text
________________
આપ્તવાણી-૩
૬૯
આપ્તવાણી-૩
ગજવું કાપે, તો ય આનંદ ના જાય એનું નામ મોક્ષ. મોક્ષ કોઇ બીજી વસ્તુ નથી. ‘જ્ઞાની પુરુષ'ને નિરંતર પરમાનંદ જ રહે.
આત્માનો સ્વભાવ જ પરમાનંદ સ્વરૂપ છે. સિદ્ધ ભગવંતોનો પરમાનંદ પાર વગરનો હોય. એમનો એક મિનિટનો આનંદ આખા જગતના જીવોનો એક વર્ષ દહાડાનો આનંદ ભેગો કરે તેટલો થાય. તો ય આ તો સ્થૂળ સિમિલી જ છે.
બહારથી કંઇ પણ આનંદ આવે છે એ પૌગલિક આનંદ છે. કિંચિત્ માત્ર બહારથી આનંદ ના હોય, પુદ્ગલ પરમાણુ માત્રમાંથી ના હોય, સહજ, અપ્રયાસ પ્રાપ્ત આનંદ એ જ આત્માનો આનંદ છે. શાસ્ત્રો વાંચીને જે આનંદ આવે છે એ આત્માનો આનંદ ન હોય. એ પૌગલિક આનંદ છે. બહુ તાપમાં થાકેલો માણસ બાવળિયા નીચે હાશ કરે એના જેવું છે. જે મહેનત કરી, એ મહેનતનો આનંદ છે. આનંદ તો સાહજિક રહેવો જોઇએ, નિરાકુળ આનંદ હોવો જોઇએ. લગ્નમાં ને સિનેમામાં આનંદ ખરો, પણ એ આકુળ-વ્યાકુળ આનંદ છે, એ મનોરંજન છે, આત્મરંજન નથી. નિરાકુળ આનંદ ઉત્પન્ન થાય એટલે સમજવું આત્મા પ્રાપ્ત થયો.
આનંદ એ તો આત્માના સહચારી ગુણોમાંનો એક ગુણ છે, અન્વય ગુણ છે. આત્મા જાણ્યા પછી આત્માનો શુદ્ધ પર્યાયિક આનંદ ઉત્પન્ન થાય છે, તે ક્રમે ક્રમે વધતો વધતો સંપૂર્ણ દશાને પામે છે. જેમ બહારના બધા જ સંજોગોમાંથી મુક્ત થઇ ગયા પછી વાંધો નહિ, ઠેઠ કેવળજ્ઞાન થતાં સુધી અમુક ભાગ શુદ્ધ પર્યાયમાં ના રહે. કેવળજ્ઞાન પછી જ્યારે બધા જ શુદ્ધ પર્યાયોમાં આવી જાય, પછી એ મોક્ષે જાય.
આનંદ છે. આધાર એટલે કોઇ વસ્તુ મળે, વિષયોની વસ્તુ મળે, માનતાન મળે, લોભનો લાભ થાય એ બધા કલ્પિત, પૌગલિક આનંદ ! જગત વિસ્તૃત કરાવડાવે એનું નામ આનંદ, અને એ જ આત્માનો આનંદ. આનંદ તો નિરુપાય આનંદ હોવો જોઇએ, મુક્ત આનંદ હોવો જોઇએ.
મહીં ભરપટ્ટે આનંદ જીવમાત્રને ભરેલો પડ્યો જ છે, પણ એ આત્માનો આનંદ આવતો બંધ થઇ ગયો છે. કષાય, કલેશ, રાગદ્વેષ થાય તેનાથી આત્મા પર આવરણ આવે ને આનંદ ચાલ્યો જાય. ગાયના શિંગડા પર રાઇનો દાણો મૂકે ને જેટલી વાર ટકે એટલી જ વાર જો આત્માનો આનંદ ચાખે તો એ પછી જાય નહીં, એક ફેરો દ્રષ્ટિમાં બેસી ગયો માટે. સાચો આનંદ એકધારો રહે, બહુ તૃપ્તિ રહે. એ આનંદનું વર્ણન ના થાય.
ક્રોધ, માન, માયા, લોભની ગેરહાજરી તે જ આનંદ. સંસારી આનંદ આવે છે એ મૂછનો આનંદ છે, બ્રાન્ડી પીધા જેવો. જગતે આનંદ જોયો જ નથી. જે જોયું છે તે તિરોભાવી આનંદ જોયો છે. આનંદમાં થાક ના હોય, કંટાળો ના હોય. કંટાળો આવે એનું નામ થાક.
પ્રશ્નકર્તા : બીજે બધે કરતાં અહીંની વસ્તુ મને જુદી લાગે છે. અહીં બધાનાં મોઢા ઉપર હાસ્ય, આનંદ જુદી જાતનો છે. એનું શું કારણ ?
દાદાશ્રી : આ તમને પરીક્ષા કરતાં આવડી એ બહુ મોટી વાત છે. આ પરીક્ષા કરવી સહેલી નથી. આ તો ‘વર્લ્ડ’ની અજાયબી છે ! આનું કારણ અહીં બધાંની મહીં બળતરા બંધ થઇ ગઇ છે ને આત્માનો આનંદ ઉત્પન્ન થયો છે. અહીં સાચો આનંદ પ્રાપ્ત થાય છે તેનાથી કેટલાય અવતારના પડેલા ઘા રૂઝાઇ જાય છે. સંસારના ઘા તો રૂઝાય જ નહિ ને ! એક ઘા રૂઝાવા માંડયો ત્યાં બીજા પાંચ પડયા હોય ! આત્માના આનંદથી મહીં બધા જ ઘા રૂઝાઇ જાય, તેની મુક્તિ વર્તે !!
પ્રશ્નકર્તા : એવી કઇ ચીજ છે દુનિયામાં કે જે આનંદ પમાડે ? દાદાશ્રી : ‘જ્ઞાની પુરુષ'ને જોતાં જ આનંદ આવે.
પ્રશ્નકર્તા : સાચા આનંદને કઇ રીતે અનુભવાય ?
દાદાશ્રી : સાચો આનંદ બાહ્ય કોઇ રીતે અનુભવાય નહીં. આ લૌકિક આનંદ માટે ઇન્દ્રિયોની જરૂર ખરી, પણ સાચા આનંદ માટે ઇન્દ્રિયોની જરૂર નથી. ઊલટું ઇન્દ્રિયો અંતરાય કરે. સાચો આનંદ તો શાશ્વત આનંદ છે. કોઇ પણ વસ્તુનો આધાર હોય તો તે પૌલિક
| SR No. | 008826 |
| Book Title | Aptavani 03 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dada Bhagwan |
| Publisher | Dada Bhagwan Foundation |
| Publication Year | 2003 |
| Total Pages | 166 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Akram Vigyan |
| File Size | 95 KB |