Page Text
________________
આપ્તવાણી-૩
૧૫
પ્રશ્નકર્તા : મારે જ્ઞાનનું ‘રિયલાઈઝેશન’ જોઈએ છે. તે કોને કહેવાય?
દાદાશ્રી : એકલું ‘રિયલાઈઝેશન' જ નહીં પણ તમારી જોડે કાયમ રહે એનું નામ જ્ઞાન.
‘જ્ઞાત’, અતાથિી એ જ પ્રકાશ !
દુષમકાળ, સુષમકાળ, કળિયુગ, સત્યુગ બધું બદલાય. પણ જ્ઞાન તો અનાદિથી આનું આ છે. વીતરાગોનું અમર જ્ઞાન છે. જ્ઞાન એટલે પ્રકાશ. પ્રકાશમાં એકે ય ઠોકર ના વાગે, ચિંતા ના થાય.
‘આ’ વીતરાગોનું જ્ઞાન છે. જૈન, વૈષ્ણવ એ તો વીતરાગ જ્ઞાન લાવવાનાં સાધન છે. જ્ઞાન ‘જ્ઞાની’ પાસેથી મળેલું હોવું જોઈએ, તો જ ‘એકઝેકટ’ ટાઈમે હાજર થશે. એમ ને એમ ગખ્ખું ચાલે તેમ નથી. પોતાનું કલ્યાણ કરે અને પારકાનું પણ કલ્યાણ કરે તે ‘જ્ઞાની’.
આત્મજ્ઞાન સિવાય સિદ્ધિ નથી. બીજા બધા ઉપાય હઠયોગ છે. જ્ઞાન કોઈ કાળે પ્રાપ્ત થતું નથી. અજ્ઞાન ગયું ત્યાંથી જ મુક્તિનો અનુભવ થાય. અજ્ઞાનથી બંધન છે. શેનું અજ્ઞાન? પોતે પોતાનું જ અજ્ઞાન છે. કૃષ્ણ ભગવાને આને ગુહ્યતમ વિજ્ઞાન કહ્યું છે, ગુહ્ય જ કોઈ સમજી શકતા નથી, તો ગુહ્યતર ને ગુહ્યતમ કયારે સમજાય ?
પૌદ્ગલિક લેવા-દેવાનો વ્યવહાર જેનો બંધ થયો છે તેને નિઃશંક આત્મા પ્રાપ્ત થયો કહેવાય. એને ક્ષાયક સમક્તિ કહેવાય કે જે કૃષ્ણ ભગવાનને હતું. સંપૂર્ણ ભીખ ગયા પછી જ જગત જેમ છે તેમ’ દેખાય.
આત્મજ્ઞાન થાય એટલે પોતે બ્રહ્માંડનો સ્વામી થાય ! ત્યાં સુધી ભકત કહેવાય. આત્મજ્ઞાન થયા પછી પોતે ભક્તે ય ખરો ને ભગવાને ય ખરો. પછી પોતે પોતાની જ ભક્તિ કરે.
સત્-અસતતો વિવેક, જ્ઞાતીતી ભાષામાં !
અસત્ અને સત્નો સંપૂર્ણ વિવેક એ તો ‘જ્ઞાની પુરુષ'ને હોય.
આપ્તવાણી-૩
જગત અસત્ત્ને સત્ માને છે. જે જાણે કે આ સત્ આવું છે અને અસત્ આવું છે, તેને સમ્યક્ દર્શન કહ્યું. કેટલાક સ્થૂળ અસને સત્ કહે છે. કેટલાક સૂક્ષ્મ અસને સત્ કહે છે. કેટલાક સૂક્ષ્મતર અસત્ત્ને સત્ કહે છે. કેટલાક સૂક્ષ્મતમ અસત્ત્ને સત્ કહે છે. સંપૂર્ણ અસત્ત્ને જાણે તે સત્ત્ને જાણે. સંપૂર્ણ અજ્ઞાન જાણે તો પેલી પાર જ્ઞાન રહ્યું છે. કાંકરા ઓળખતા આવડ્યા તો ઘઉંને જાણી શકાય અથવા ઘઉંને જાણે તો કાંકરા જણાય.
૧૬
અવસ્થાઓ અસત્ છે, નાશવંત છે. આત્મા સત્ છે, અવિનાશી છે. અવિનાશીએ વિનાશીની ચિંતા કરવાની હોય નહીં.
આત્માનુભવ કોને થયો ?
પ્રશ્નકર્તા : આત્માનુભવ કોને થાય છે ? અનુભવ કરનાર કોણ ? દાદાશ્રી : ‘પોતાને’ જ થાય છે. આ અજ્ઞાનથી જે ભ્રાંતિ ઊભી થઈ હતી તે જતી રહે છે ને અસ્તિત્વપણું પાછું ઠેકાણે આવી જાય છે. ‘હું ચંદુભાઈ છું’ એ ભાન ‘જેને’ હતું, તેને હું એ ભાન છોડાવું છું ને ‘હું શુદ્ધાત્મા છું’નું તેને જ ભાન થાય છે. જે સૂક્ષ્મતમ અહંકાર છે કે જેનો ફોટો ના પડી શકે, જે આકાશ જેવો છે, તેને અનુભવ થાય છે. ‘હું ચંદુભાઈ છું’ એ સ્થૂળ અહંકાર છૂટયો પછી સૂક્ષ્મ, સૂક્ષ્મતર અને છેલ્લે સૂક્ષ્મતમ અહંકાર હોય છે. સૂક્ષ્મતમ અહંકારને અનુભવ થાય છે કે ‘હું શુદ્ધાત્મા છું.’ જે આજ સુધી અવળો ચાલ્યો હતો તે પાછો ફર્યો. ‘આ’ જ્ઞાન પછી તમારે હવે સ્થૂળ અહંકાર રહે, કે જે નિર્જીવ છે. સજીવ ભાગ ખેંચાઈ ગયો. સ્થૂળ અહંકારનો ફોટો પડે. પછી રહે છે સૂક્ષ્મ, સૂક્ષ્મતર ને સૂક્ષ્મતમ અહંકાર, કે જેને અનુભવ થાય છે. આ કોના જેવી
વાત છે ? વાતચીત કરતાં ‘ડોઝિંગ’ થાય અને પાછો વાતચીત કરે. આમાં
કોને ‘ડોઝિંગ થયું ને કોણે જાણ્યું' એના જેવું છે !
વિચારે કરીને આત્મા જણાય ?
પ્રશ્નકર્તા : વિચારે કરીને આત્મજ્ઞાન પ્રાપ્ત થઈ શકે ?
| SR No. | 008826 |
| Book Title | Aptavani 03 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dada Bhagwan |
| Publisher | Dada Bhagwan Foundation |
| Publication Year | 2003 |
| Total Pages | 166 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Akram Vigyan |
| File Size | 95 KB |