________________
| मध्य.-८, ९३.-१: विनय समावि ।
| ३८९
સંયમ જીવન માટે હાનિકારક છે.
सिया हु से पावय णो डहेज्जा, आसीविसो वा कुविओ ण भक्खे ।
सिया विसं हालहलं ण मारे, ण यावि मोक्खो गुरुहीलणाए ॥ छायानुपा : स्यात्खलु स पावको नो दहेत्, आशीविषो वा कुपितो न भक्षयेत् ।
स्याद्विषं हालाहलं न मारयेत्, न चापि मोक्षो गुरुहीलनया ॥ शEार्थ:-सिया = हायित् से = ते पावय = प्रयऽ अनि णो डहेज्जा = ६४न ४२ नलि कुविओ = दुषित थयेर आसीविसो = माशीविष सपण भक्खे = ४२९ नलि से = ते हालहलं = IG नामर्नु ती विष ५५ ण मारे = भारे नलि परन्तु गुरुहीलणाए = गुरुनी सवडेसन। ४२वाथी ण यावि मुक्खो = मोक्ष ही भगतो नथी. ભાવાર્થ- કદાચિતુ વિદ્યા કે મંત્ર આદિના બળથી અગ્નિ બાળે નહિ, કોપાયમાન થયેલો દષ્ટિવિષ સર્પ કરડે નહિ; તેમજ હલાહલ વિષ પણ મારે નહિ; તેમ શક્ય બને, પરંતુ ગુરુની આશાતના રૂપ અપરાધથી મુક્તિ થવી શક્ય નથી.
जो पव्वयं सिरसा भित्तुमिच्छे, सुत्तं व सीहं पडिबोहएज्जा ।
जो वा दए सत्तिअग्गे पहारं, एसोवमासायणया गुरूणं ॥ छायानुवाई : यः पर्वतं शिरसा भेत्तुमिच्छेत्, सुप्तं वा सिहं प्रतिबोधयेत् ।
यो वा ददीत शक्त्याग्रे प्रहारं, एषोपमाऽऽशातनया गुरूणाम् ॥ शार्थ:-जे = हे ओऽ पुरुष पव्वयं = पर्वतने सिरसा = मस्त थी भित्तुं = शेऽवानी २७।७३ सुत्तं = सूतबा सीहं = सिंडने पडिबोहएज्जा = प्रतिबोधित ४२, ४॥डे सत्तिअग्गे = शस्तिनी घार ५२, मादानी मा ५२ पहारं = डायपथी प्रहार दए = ४२ एसोवमा = ॥ ५मामी गुरूण = गुरुमओनी आसायणया = आशातना साथे संबंध धरावे छे. ભાવાર્થ - કોઈ મૂર્ખ વ્યક્તિ પોતાના મસ્તક વડે પર્વતને ભેદી નાંખવાની ઈચ્છા કરે તથા કોઈ સૂતેલા સિંહને જાગૃત કરવાની ઈચ્છા રાખે, તેમજ કોઈ ભાલાની અણી ઉપર હાથ–પગથી પ્રહાર કરે; તેવા સમજણ વિનાના કૃત્યોની ઉપમા ગુરુની આશાતના કરનાર શિષ્યને લાગુ પડે છે અર્થાત્ તે સર્વે ક્રિયાઓ જેમ જીવન માટે હાનિકારક છે, તેમ ગુરુની આશાતના પણ સંયમ જીવન માટે હાનિકારક છે.
सिया हु सीसेण गिरि पि भिंदे, सिया हु सीहो कुविओ ण भक्खे । सिया ण भिंदेज्ज व सत्तिअग्गं, ण यावि मोक्खो गुरुहीलणाए ।
८