________________
| 308
શ્રી દશવૈકાલિક સૂત્ર
२७
२९
સૂત્રકારનું આ પ્રકારનું વિધેયાત્મક અને નિષેધાત્મક સૂચન સાધુ જીવનમાં ભાષા સમિતિની સતત જાગૃતિ માટે પ્રેરક છે. વનસ્પતિ જીવો સંબંધી ભાષા વિવેક :
तहेव गंतुमुज्जाणं, पव्वयाणि वणाणि य । २६
रुक्खा महल्ल पेहाए, णेवं भासिज्ज पण्णवं ॥ अलं पासायखंभाणं, तोरणाणं गिहाण य । फलिहग्गलणावाणं, अलं उदगदोणिणं ॥ पीढए चंगबेरे य, णंगले मइयं सिया । जंतलट्ठी व णाभी वा, गडिया व अलं सिया ॥ आसणं सयणं जाणं, होज्जा वा किंचुवस्सए ।
भूओवघाइणि भासं, णेवं भासिज्ज पण्णवं ॥ छायानुवाई : तथैव गत्वोद्यानं, पर्वतान् वनानि च ।
वृक्षान् महतो प्रेक्ष्य, नैवं भाषेत प्रज्ञावान् ॥२६॥ अलं प्रासादस्तम्भाना, तोरणानां गृहाणां च । परिघार्गलानावां वा, अलमुदकद्रोणीनाम् ॥२७॥ पीठकाय चंगबेराय, लाङ्गलाय मयिकाय स्यात् । यन्त्रयष्ट्यै र्वा नाभये वा, गण्डिकायै वा अलं स्यात् ॥२८॥ आसनं शयनं यानं, भवेद्वा किञ्चिदुपाश्रये ।
भूतोपघातिनी भाषां, नैवं भाषेत प्रज्ञावान् ॥२९॥ शार्थ :- उज्जाणं = Gधानमा पव्वयाणि = पर्वतो वणाणि = वनोमां गंतुं = ४६न, तi महल्ल = भोटा मोटा रुक्खा = वृक्षोने पेहाए = ईन पण्णवं = प्रशावान मुनि.
पासायखंभाणं = सान थम नावा योग्य तोरणाणि = 11२ द्वा२ना तो गिहाणि = 278, कुटीर फलिहग्गलणावाणं = भोगण, भागणियो भने नाव माटे अलं = योग्य छतथा उदगदोणिण = नीडीओबनाववाभाटे अल = योग्य छे.
