________________
પ્રવચનમાતા
ક૭ ]
શબ્દાર્થ:- આવી = આલંબન વાર્તા = કાલ મનેખ = માર્ગ ય = અને નયણારૃ = યતના વહેવાર પરશુદ્ધ- આ ચાર કારણોથી શુદ્ધ ફરિયં ઈર્ષા સમિતિથી સગા-સંયમી, સાધુ રિ-ગમન કરે. ભાવાર્થ- સંયમી સાધુ આલંબન, કાલ, માર્ગ અને યતના આ ચાર કારણો(પ્રકારો)થી પરિશુદ્ધ ઈર્યા સમિતિથી ગમન કરે.
तत्थ आलंबणं णाणं, दसणं चरणं तहा।। ___काले य दिवसे वुत्ते, मग्गे उप्पहवज्जिए ॥ શબ્દાર્થ -તત્થર ઈર્ષા સમિતિના ના વંસતા વરy = જ્ઞાન, દર્શન અને ચારિત્ર આdવને = અવલંબન, આધાર છે = કાલ વિરે = દિવસ-દિન કુરે = કહ્યો છે અને = માર્ગ ૩પરિવાર = ઉન્માર્ગ વર્જિત માર્ગ, સુમાર્ગ કહેવાય છે. ભાવાર્થ - ઈર્ષા સમિતિનું આલંબન-જ્ઞાન, દર્શન અને ચારિત્ર છે, તેનો કાલ દિવસ છે અને ઉન્માર્ગનો ત્યાગ, તે તેનો માર્ગ છે.
दव्वओ खेत्तओ चेव, कालओ भावओ तहा ।
जयणा चउव्विहा वुत्ता, तं मे कित्तयओ सुण ॥ શબ્દાર્થ -રબ્બો = દ્રવ્યની અપેક્ષાએ રહો = ક્ષેત્રથી તe = તથા વાતો = કાળથી જેવ = અને ભાવ = ભાવથી નવા = યતના વખ્રિહ = ચાર પ્રકારની કુત્તા = કહી છે = તેનું ને = હુંત્તિથ = કીર્તન-વર્ણન કરીશ સુખ = તમે ધ્યાનપૂર્વક સાંભળો. ભાવાર્થ- દ્રવ્યથી, ક્ષેત્રથી, કાળથી અને ભાવથી, તેમ યતનાના ચાર પ્રકાર છે, તે હું કહું છું. તે તમે ધ્યાનપૂર્વક સાંભળો. । दव्वओ चक्खुसा पेहे, जुगमित्तं च खेत्तओ।
__ कालओ जावरीएज्जा, उवउत्ते य भावओ ॥ શબ્દાર્થ – = દ્રવ્યની અપેક્ષાએ વહુરા = આંખોથી પદે = જીવાદિ દ્રવ્યોને જોઈને ચાલે ૨ = અને હેરો = ક્ષેત્રથી સુમિત્ત = યુગ પ્રમાણ(સાડા ત્રણ હાથ ભૂમિ) આગળ જોઈને ચાલે વાતો = કાળથી ગાવ = જ્યાં સુધી રીપળા = ચાલે, અર્થાત્ જ્યાં સુધી દિવસ છે ત્યાં સુધી યતનાપૂર્વક ચાલે ભાવમાં = ભાવથી ૩વક = ઉપયોગપૂર્વક ચાલે. ભાવાર્થ - દ્રવ્યથી છકાય જીવોને જોઈને ચાલે, ક્ષેત્રથી યુગમાત્ર- સાડા ત્રણ હાથ પ્રમાણ ભૂમિને જોઈને ચાલે; કાળથી દિવસ હોય ત્યાં સુધી જ ચાલે, ભાવથી ઉપયોગપૂર્વક ગમન કરે.
इंदियत्थे विवज्जित्ता, सज्झायं चेव पंचहा ।
तम्मुत्ती तप्पुरक्कारे, उवउत्ते रिय रिए ॥ શબ્દાર્થ – ચિન્ધ = પાંચ ઇન્દ્રિયોના વિષયોને વ = અને વરહ = પાંચ પ્રકારની સાથે - સ્વાધ્યાયને વિવંmત્તા = છોડીને તમ્મરી = ઈર્ષા સમિતિમાં પોતાના શરીરને જોડીને, તરૂપ બનીને
