________________
૧૨
દસમું પ્રાભૂત : ચૌદમું પ્રતિપ્રાભૂત
દિવસ-રાત્રિ નામ
શ્રી ચંદ્ર-સૂર્ય પ્રશપ્તિ સૂત્ર
દિવસ રાત્રિના નામ :
१ ता कहं ते दिवसा आहिएति वएज्जा ? ता एगमेगस्स णं पक्खस्स पण्णरस पण्णरस दिवसा पण्णत्ता, तं जहा- पडिवया दिवसे, बिइया दिवसे जाव पण्णरसी दिवसे ।
भावार्थ :- प्रश्न - हिवस डेटला छे, तेना नाम या छे ? उत्तर- प्रत्येक पक्षमां पंहर हिवस होय छे, प्रेम - प्रतिपहा हिवस, जीभे हिवस यावत् पंयहशी हिवस. (खेडभ, पीठ, त्री४, योथ, पांयम, छ्४, સાતમ, આઠમ, નોમ, દસમ, અગિયારસ, બારસ, તેરસ, ચૌદસ, પૂનમ-અમાસ, આ લૌકિક પ્રચલિત નામ છે.) २ ता एएसि णं पण्णरसण्हं दिवसाणं पण्णरस णामधेज्जा पण्णत्ता, तं जहा
पुव्वंगे सिद्धमणोरमे य तत्तो मणोहरे चेव । जसभद्दे जसोधरे सव्वकामसमिद्धे ति य ॥१॥
इंदे मुद्धाभिसित् य सोमणस धणंजए य बोद्धव्वे । अत्थसिद्धे अभिजाए अच्चस सयंजए ॥२॥
अग्गिवेसे उवसमे, दिवसाणं णामधेज्जाइं ॥
भावार्थ :- આ પંદર દિવસના શાસ્ત્રમાં લોકોત્તર પંદર નામ કહ્યા છે. તે આ પ્રમાણે છે– (૧) पूर्वांग (२) सिद्धमनोरम (3) मनोहर (४) यशोभद्र ( 4 ) यशोधर (5) सर्वग्राम समृद्ध (3) ईन्द्रमूर्धाभिषित (८) सोमनस (८) धनंश्य (१०) अर्थसिद्ध (११) अभिभत (१२) अत्यशन (13) शतंय (१४) अग्निवेश (१५) उपशम आ पंहर हिवसना पंधर नाम भएावा.
३ ता कहं ते राईओ आहिएति वएज्जा ? ता एगमेगस्स णं पक्खस्स पण्णरस राईओ पण्णत्ताओ, तं जहा- पडिवाराई बिइयाराई जाव पण्णरसीराई । भावार्थ :- પ્રશ્ન- રાત્રિઓ કેટલી છે, તેના નામ કયા છે ? ઉત્તર- પ્રત્યેક પક્ષમાં પંદર રાત્રિઓ होय छे, प्रेम - पहेली रात्रि, जील रात्रि यावत् पंधरभी रात्रि (खा सौडिङ प्रयसित नाम छे.)
४
| ता एयासि णं पण्णरसण्हं राईणं पण्णरस णामधेज्जा पण्णत्ता, तं जहाउत्तमा य सुणक्खत्ता एलावच्चा जसोधरा । सोमणसा चेव तहा, सिरिसंभूया य बोद्धव्वा ॥१॥