Page Text
________________
प्रामृत-२: प्रतिप्रामृत-
| ७८ |
ભાવાર્થ :- બીજા મંડળમાંથી નીકળતા સૂર્ય, નવા વર્ષના બીજા અહોરાત્રમાં ત્રીજા આત્યંતર મંડળ પર પરિભ્રમણ કરે છે. સૂર્ય જ્યારે ત્રીજા મંડળ ઉપર પરિભ્રમણ કરતા હોય ત્યારે તે પ્રત્યેક મુહૂર્તે પાંચ હજાર બસો બાવન યોજન અને પાંચ સાઠાંશ (૫,૨પર) યોજના ક્ષેત્રને પાર કરે છે.
સૂર્ય જ્યારે ત્રીજા મંડળ ઉપર પરિભ્રમણ કરતા હોય ત્યારે ભરત-ઐરાવત ક્ષેત્રના મનુષ્યો સુડતાળીસ હજાર છનુંયોજન અને તેત્રીસ સાઠાંશ ભાગ તથા બે એકસઠાંશ ચૂર્ણિકા ભાગ (૪૭,૦૯૬ અને ૪) યોજન દૂરથી સૂર્યને જુએ છે. ત્યારે મુહૂર્ત ન્યૂન ૧૮ મુહૂર્ત (૧૭ 39 મુહૂર્ત)નો દિવસ અને મુહૂર્ત અધિક ૧૨ भुडूत (१२ है भुत)नी रात्रि डोय छे. |९ एवं खलु एएणं उवाएणं णिक्खममाणे सूरिए तयाणंतराओ मंडलाओ तयाणंतरं मंडलं संकममाणे-संकममाणे अट्ठारस-अट्ठारस सट्ठिभागे जोयणस्स एगमेगे मंडले मुहुत्तगई अभिवुड्ढेमाणे अभिवुड्डेमाणे चुलसीइं सीयाई जोयणाई पुरिसच्छायं णिव्वुड्डेमाणे णिव्वुड्डेमाणे-सव्वबाहिरं मंडलं उवसंकमित्ता चारं चरइ।
___ता जया णं सूरिए सव्वबाहिरं मंडलं उवसंकमित्ता चारं चरइ तया णं पंच पंच जोयणसहस्साई तिण्णि य पंचुत्तरे जोयणसए पण्णरस य सट्ठिभागे जोयणस्स एगमेगेणं मुहुत्तेणं गच्छइ,
तया णं इहगयस्स मणूसस्स एक्कतीसाए जोयणसहस्सेहिं अट्ठहिं एक्कतीसेहिं जोयणसएहिं तीसाए य सट्ठिभाएहिं जोयणस्स सूरिए चक्खुप्फासं हव्वमागच्छइ, तया णं उत्तमकट्ठपत्ता उक्कोसिया अट्ठारसमुहुत्ता राई भवइ, जहण्णए दुवालसमुहुत्ते दिवसे भवइ । एस णं पढमे छम्मासे, एस णं पढमस्स छम्मासस्स पज्जवसाणे । ભાવાર્થ - આ રીતે, આ ક્રમથી સર્વાત્યંતર મંડળમાંથી બહાર નીકળતા, પછી પછીના મંડળો પર સંક્રમણ કરતા સૂર્ય પ્રત્યેક મંડળે છે યોજનાની મુહૂર્ત ગતિને વધારતાં-વધારતાં અને ૮૪-૮૪ યોજન પુરુષ છાયા એટલે દષ્ટિ પથને ઘટાડતાં-ઘટાડતાં સર્વ બાહા મંડળ પર પહોંચે છે.
સૂર્ય જ્યારે સર્વ બાહ્ય (અંતિમ ૧૮૪મા) મંડળ ઉપર પરિભ્રમણ કરતા હોય ત્યારે પ્રત્યેક મુહૂર્ત પાંચ હજાર ત્રણસો પાંચ પૂર્ણાક પંદર સાઠાંશ (૫,૩૦૫ ૪) યોજના ક્ષેત્રને પાર કરે છે.
સૂર્ય સર્વ બાહ્ય મંડળ ઉપર પરિભ્રમણ કરતા હોય ત્યારે ભારત-ઐરાવત ક્ષેત્રના મનુષ્યો એકત્રીસ હજાર આઠસો એકત્રીસ પૂર્ણાક ત્રીસ સાઠાંશ (૩૧,૮૩૧ ) યોજન દૂરથી સૂર્યને જુએ છે. ત્યારે સૌથી મોટી, લાંબામાં લાંબી ૧૮ મુહૂર્તની રાત્રિ અને ટૂંકામાં ટૂંકો ૧૨ મુહૂર્તનો દિવસ હોય છે. આ રીતે પ્રથમ છ માસ થાય છે. સર્વ બાહ્ય મંડળ ઉપર સૂર્યનું પરિભ્રમણ પૂર્ણ થતાં પ્રથમ છ માસ(દક્ષિણાયન)નો અંત થાય છે. | १० से पविसमाणे सूरिए दोच्चं छम्मासं अयमाणे पढमंसि अहोरत्तंसि बाहिराणंतरं मंडल उवसंकमित्ता चार चरइ, ता जया णं सूरिए बाहिराणंतर मंडल उवसंकमित्ता चारं चरइ तया णं पंच-पंच जोयणसहस्साई तिण्णि य चउरुत्तरे जोयणसए
| SR No. | 008776 |
| Book Title | Agam 16 17 Chandra Pragnapti Surya Pragnapti Sutra |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Rajematibai Mahasati, Artibai Mahasati, Subodhikabai Mahasati |
| Publisher | Guru Pran Prakashan Mumbai |
| Publication Year | 2009 |
| Total Pages | 526 |
| Language | Prakrit, Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati, Agam, Canon, & agam_chandrapragnapti |
| File Size | 19 MB |