________________
| surga-1: प्रतित-८
| ५९
સૂર્ય જ્યારે સર્વ બાહ્ય(૧૮૪મા) મંડળ ઉપર પરિભ્રમણ કરતા હોય ત્યારે તે ૧૮૪મા મંડળનો विस्तार योधन, संपाई-पहोगामेडसापछसो सा6(१,००,50) यो४ननी अने परिचित्र લાખ અઢાર હજાર ત્રણસો પંદર(૩, ૧૮, ૩૧૫) યોજનાની હોય છે. ત્યારે સૌથી મોટી, લાંબામાં લાંબી ૧૮ મુહૂર્તની રાત્રિ અને ટૂંકામાં ટૂંકો ૧૨ મુહૂર્તનો દિવસ હોય છે.
આ રીતે પ્રથમ છ માસ થાય છે. સર્વ બાહ્ય મંડળ ઉપરનું પરિભ્રમણ પૂર્ણ થતાં વર્ષના પ્રથમ છે માસ અર્થાત્ દક્ષિણાયનનો અંત થાય છે. | ७ से पविसमाणे सूरिए दोच्चं छम्मासं अयमाणे पढमसि अहोरत्तंसि बाहिराणंतरं मंडलं उवसंकमित्ता चारं चरइ, ता जया णं सूरिए बाहिराणंतर मंडलं उवसंकमित्ता चारं चरइ,
तया णं सा मंडलवया अडयालीसं एगट्ठिभागे जोयणस्स बाहल्लेणं, एगं जोयणसयसहस्सं छच्च चउप्पणे जोयणसए छव्वीसं च एगट्ठिभागे जोयणस्स आयामविक्खंभेणं, तिण्णि जोयणसयसहस्साई अट्ठारस सहस्साइं दोण्णि य सत्ताणउए जोयणसए परिक्खेवेणं पण्णत्ते, तया णं अट्ठारसमुहुत्ता राई भवइ दोहिं एगट्ठिभागमुहुत्तेहिं ऊणा, दुवालसमुहुत्ते दिवसे भवइ दोहिं एगट्ठिभागमुहुत्तेहिं अहिए । ભાવાર્થ :- સર્વ બાહ્ય(૧૮૪મા) મંડળ ઉપરથી અંદર પ્રવેશતા, બીજા છ માસ તથા નવા અયનનો (ઉત્તરાયણનો) પ્રારંભ કરતા સૂર્ય પ્રથમ અહોરાત્રમાં બાહ્યાવંતર(બીજા બાહ્ય–૧૮૩મા) મંડળ ઉપર પરિભ્રમણ કરે છે.
જ્યારે સૂર્ય બાહ્યાવંતર મંડળ ઉપર પરિભ્રમણ કરતા હોય ત્યારે તે ૧૮૩મા મંડળનો વિસ્તાર યોજન, લંબાઈ-પહોળાઈ એક લાખ છસો ચોપન પૂર્ણાક છવ્વીસ એક સઠાંશ(૧૦૦, ૫૪૨) યોજના અને પરિધિ ત્રણ લાખ અઢાર હજાર બસો સત્તાણું, (૩, ૧૮, ૨૯૭) યોજન હોય છે, ત્યારે હું મુહૂર્ત ન્યૂન ૧૮ મુહૂર્ત (૧૭ મુહૂર્ત)ની રાત્રિ તથા જે મુહૂર્ત અધિક ૧૨ મુહૂર્ત (૧૨ મુહૂત)નો દિવસ હોય છે. | ८ से पविसमाणे सूरिए दोच्चंसि अहोरत्तंसि बाहिरं तच्चं मंडलं उवसंकमित्ता चारं चरइ, ता जया णं सूरिए बाहिरं तच्च मंडलं उवसंकमित्ता चारं चरइ, तया णं सा मंडलवया अडयालीसं एगट्ठिभागे जोयणस्स बाहल्लेणं, एग जोयणसयसहस्सं छच्च अडयाले जोयणसए बावण्णं च एगट्ठिभागे जोयणस्स आयाम विक्खंभेणं, तिण्णि जोयणसयसहस्साइं अट्ठारस सहस्साई दोण्णि य अउणासीए जोयणसए परिक्खेवेणं पण्णत्ते, तया णं अट्ठारसमुहुत्ता राई भवइ चउहिं एगट्ठिभागमुहुत्तेहिं ऊणा, दुवालसमुहुत्ते दिवसे भवइ चउहिं एगट्ठिभागमुहुत्तेहिं अहिए । ભાવાર્થ :- બીજા બાહ્ય મંડળમાંથી અંદર પ્રવેશતા સૂર્ય બીજા અહોરાત્રમાં ત્રીજા બાહ્ય(૧૮રમા) મંડળ ઉપર પરિભ્રમણ કરે છે. સૂર્ય જ્યારે ૧૮રમા મંડળ ઉપર પરિભ્રમણ કરતા હોય, ત્યારે તે ૧૮રમા મંડળનો વિસ્તાર યોજન, લંબાઈ-પહોળાઈ એક લાખ છસો અડતાલીસ પૂર્ણાક બાવન એકસઠાશ(૧, ००, १४८५२ )योननी तथा पशिघ साघिसा , अढार ७२, सो मोगण्याथेंसी (3, १८,
