________________
[ ૩૨૮ ]
શ્રી પન્નવણા સૂત્ર: ભાગ-૩
સાત પ્રકારે વેદના અને વેદક જીવો :વેદના પ્રકાર વ્યાખ્યા
વેદક જીવો ૧| શીત વેદના શીત પુદ્ગલોના સંપર્કથી થનારી વેદના શીત વેદના છે. [૪,૫,૬,૭મી નરકમાં
તથા શેષ ૨૩ દંડકમાં | ઉષ્ણ વેદના | ઉષ્ણ યુગલોના સંયોગથી થનારી વેદના ઉષ્ણ વેદના છે. |૧,૨,૩નરકમાં અને ૨૩ દંડકમાં શીતોષ્ણ વેદના શીત–ઉષ્ણ બંને પ્રકારનાં પુદ્ગલોના સંયોગથી થનારી | ૨૩ દંડકમાં (નારકી વર્જીને)
વેદના શીતોષ્ણ છે. ૨ |દ્રવ્ય, ક્ષેત્ર, કાલ, | દ્રવ્ય-ક્ષેત્ર-કાળ-ભાવ આદિ ચારમાંથી કોઈપણ નિમિતે | ચારે પ્રકારની વેદના ૨૪ ભાવ થનારી વેદના
દંડકના જીવોમાં ૩| શારીરિક વેદના | શરીરમાં થનારી વેદના, શારીરિક વેદના
૨૪ દંડકમાં | માનસિક વેદના | મનમાં થનારી વેદના, માનસિક વેદના.
સંજ્ઞી જીવોના ૧૬દંડકમાં શારીરિક-માનસિક, શારીરિક-માનસિક બંને રીતે થનારી વેદના, | સંજ્ઞી જીવોના ૧૬ દંડકમાં ૪| શાતા વેદના વેદનીય કર્મના ઉદયે સ્વયં ઉદયમાં આવેલી અનુકૂળ ૨૪ દંડકમાં (સુખરૂ૫) વેદના
— — — — — અશાતા વેદના વેદનીય કર્મના ઉદયે સ્વયં ઉદયમાં આવેલી પ્રતિકૂળ ૨૪ દંડકમાં
(દુઃખરૂપ) વેદના શાતા-અશાતા વેદનીય કર્મના કારણે સ્વયં ઉદયમાં આવેલી ઉભય | ૨૪ દંડકમાં
(મિશ્ર) (સુખ-દુઃખરૂ૫) વેદના ૫) સુખ વેદના બીજા દ્વારા ઉત્પાદિત
૨૪ દંડકમાં સાંયોગિક અનુકૂળ વેદના દુઃખ વેદના બીજા દ્વારા ઉત્પાદિત
જ દંડકમાં સાંયોગિક પ્રતિકૂળ વેદના બીજા દ્વારા ઉત્પાદિત
–––––––– સુખ-દુઃખ વેદના
––––– સાંયોગિક અનુકૂળ-પ્રતિકૂળ વેદના ૬| આમ્યુપગમિકી સ્વેચ્છાપૂર્વક સ્વીકારવામાં આવતી વેદના.
મનુષ્યો, તિર્યંચ પંચેન્દ્રિયમાં જેમ કે– કેશલોચ, તપ આદિ. ઔપક્રમિકી માં સ્વયમેવ ઉદય પ્રાપ્ત / ઉદીરણાથી પ્રાપ્ત થતી વેદના [૨૪ દંડકમાં ૭| નિદા વેદના ચિત્તપૂર્વક વેદાતી કે સમ્યગુદષ્ટિ દ્વારા વેદાતી વેદના | સંજ્ઞી જીવોના ૧૬દંડકમાં | અનિદા વેદના ચિત્તના ઉપયોગ રહિત વેદાતી અવ્યક્ત વેદના
૨૪ દંડકમાં મિથ્યાદષ્ટિ દ્વારા વેદાતી વેદના.
-
-
-
-
1
તે પાંત્રીસમું પદ સંપૂર્ણ .