________________
|
उ२६ ।
श्री पत्रमा सूत्र: भाग-3
२२ पुढविक्काइया णं भंते ! पुच्छा ? गोयमा ! णो णिदायं वेयणं वेदेति, अणिदायं वेयणं वेदेति । से केण?णं भंते ! एवं वुच्चइ पुढविक्काइया णो णिदायं वेयणं वेदेति, अणिदायं वेयणं वेदेति ?
गोयमा ! पुढविक्काइया सव्वे असण्णी असण्णिभूयं अणिदायं वेयणं वेदेति, से तेणटेणं गोयमा ! एवं वुच्चइ पुढविक्काइया णो णिदायं वेयणं वेदेति, अणिदायं वेयणं वेदेति । एवं जाव चउरिंदिया ।
पंचेंदियतिरिक्खजोणिया, मणूसा, वाणमंतरा जहा रइया । भावार्थ:--- भगवन! पृथ्वी थिओशनिवेहनावेहेछ भनिहवेना हे छ? 6त्तरહે ગૌતમ! તેઓ નિદાવેદના વેદતા નથી, પરંતુ અનિદાવેદના વેદે છે.
प्रश्न- भगवन ! तनु शुर। छyथ्वीयिनिहावेहना वहता नथी, परंतु અનિદાવેદના વેદે છે? ઉત્તર- હે ગૌતમ! બધા પૃથ્વીકાયિકો અસંજ્ઞી અને અસંજ્ઞીભૂત છે, તેથી તે જીવો અનિદાવેદના વેદે છે, તેથી હે ગૌતમ ! એ પ્રમાણે કહ્યું છે કે પૃથ્વીકાયિક જીવો નિદાવેદના વેદતા નથી, પરંતુ અનિદા વેદના વેદે છે. આ જ રીતે ચૌરેન્દ્રિય સુધી જાણવું જોઈએ.
પંચેન્દ્રિય તિર્યચ, મનુષ્ય અને વાણવ્યંતર દેવોનું કથન નરયિકોના કથનની સમાન જાણવું જોઈએ. २३ जोइसिया णं भंते ! पुच्छा ? गोयमा ! णिदायं पि वेयणं वेदेति, अणिदायं पि वेयणं वेदेति । से केणतुणं भंते ! एवं वुच्चइ- जोइसिया णिदायं पि वेयणं वेदेति, अणिदायं पि वेयणं वेदेति ?
__ गोयमा ! जोइसिया दुविहा पण्णत्ता, तं जहा- माइमिच्छद्दिट्ठिउववण्णगा य अमाइसम्मद्दिट्ठि-उव्ववण्णगा य, तत्थ णं जे ते माइमिच्छद्दिट्ठि-उववण्णगा ते णं अणिदायं वेयणं वेदेति, तत्थ णं जे ते अमाइसम्मद्दिट्ठिउववण्णगा ते णं णिदाय वेयणं वेदेति, से तेणटेणं गोयमा ! एवं वुच्चइ- जोइसिया दुविह पि वेयणं वेदेति। एवं वेमाणिया वि । भावार्थ:-प्रश्न- भगवन!योतिष् वो शुनिनावेहेछ मनिवेहनावेहेछ? 6त्तर
गौतम ! भ्योतिष् वो निहवेहना ५ वेहेछ भने मनिह वहन। ५ वेहेछ. प्रश्न- भगवन् ! તેનું શું કારણ છે કે જ્યોતિષ્કદેવો નિદા વેદના પણ વેદે છે અને અનિદા વેદના પણ વેદે છે?
ઉત્તર– હે ગૌતમ ! જ્યોતિષ્ક દેવોના બે પ્રકાર છે, જેમ કે– માયી મિથ્યાદષ્ટિ ઉત્પન્નક અને અમારી સમ્યગુદષ્ટિ ઉત્પન્નક. તેમાં જે માયી મિથ્યાદષ્ટિ ઉત્પન્નક છે, તેઓ અનિદા વેદના વેદે છે અને જે અમારી સમ્યગુદષ્ટિ ઉત્પન્નક છે, તેઓ નિદા વેદના વેદે છે. તેથી હે ગૌતમ! એ પ્રમાણે કહ્યું છે કે જ્યોતિષ્ઠ દેવો બંને પ્રકારની વેદના વેદે છે. વૈમાનિક દેવોના સંબંધમાં પણ આ જ પ્રમાણે જાણવું જોઈએ. विवेयन:
પ્રસ્તુત સૂત્રમાં પ્રકારાન્તરથી બે પ્રકારની વેદનાનું કથન છે.