________________
[ ૧૯૬]
શ્રી પન્નવણા સૂત્ર: ભાગ-૨
બહ
મુક્ત
નથી |
વિકલેજિયના બહેલક-મુશ્કેલગ(બઢ-મુક્ત) શરીર:ઔદારિક.
વૈકિય |
મુક્ત બદ્ધ મુક્ત અસંખ્યાત
અનંત નથી અનંત કાળથી–અસંખ્યાત ઉત્સર્પિણી - ઔધિક
ઔધિક અવસર્પિણીના સમય જેટલા શેત્રથી-એક શ્રેણીના સર્વવર્ગમૂળરૂપ, ઔદારિક
દારિક અસંખ્યાત કોટાકોટિયોજન પ્રમાણ
વતું શ્રેણીઓના પ્રદેશ જેટલા દ્રવ્યથી-અંગુલuતરના અસંખ્યાતમાં ભાગ પરસ્થાપિતબેઈદ્રિયોનેઆવલિકાના અસંખ્યાતમા ભાગે અપહાર કરતાં-કરતાં સંપૂર્ણ પ્રતર ખાલી થઈ જાય તેટલા
આહારક | તૈજસ-કામણ
બદ્ધ | મુક્ત અનંત અસંખ્યાત અનંત ઔધિક | પોતાના | ઔધિક મુક્ત | બદ્ધ | મુક્ત ઔદારિક| ઔદારિક| ઔદારિક
મુક્ત
મુક્ત
વતું
તિર્યંચ પંચેન્દ્રિયોમાં શરીર પરિમાણ :२२ पंचेंदियतिरिक्खजोणियाण ओरालियसरीरा जहा बेइंदियाणं ओरालियसरीरा तहा भाणियव्वा । ભાવાર્થ – તિર્યંચ પંચેંદ્રિય જીવોના ઔદારિક શરીરની સર્વ વક્તવ્યતા બેઈદ્રિય જીવોના ઔદારિક શરીર પ્રમાણે જાણવી. २३ पंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं भंते ! केवइया वेउव्वियसरीरा पण्णत्ता ?
गोयमा ! दुविहा पण्णत्ता, तं जहा- बद्धेल्लया य मुक्केल्लया य । तत्थ णं जे ते बद्धेल्लया ते णं असंखेज्जा. असंखेज्जाहिं उस्सप्पिणी-ओसप्पिणीहिं अवहीरति कालओ, खेत्तओ असंखेज्जाओ सेढीओ, पयरस्स असंखेज्जइभागो तासि णं सेढीणं विक्खंभसूई अंगुलपढमवग्गमूलस्स असंखेज्जइभागो । मुक्केल्लया जहा ओहिया
ओरालिया। आहारग- सरीरा जहा बेइंदियाणं । तेयग-कम्मगसरीरा जहा ओरालिया । ભાવાર્થ :- પ્રશ્ન- હે ભગવન્! પંચેંદ્રિય તિર્યંચયોનિક જીવોને કેટલા વૈક્રિય શરીર છે?
ઉત્તર- હે ગૌતમ : તિર્યંચ પંચેન્દ્રિયોના વૈક્રિય શરીરના બે પ્રકાર છે. તે આ પ્રમાણે છે– બદ્ધ અને મુક્ત. તેમાં બદ્ધ વૈક્રિય શરીર અસંખ્યાત છે. તે અસંખ્યાતનું પરિમાણ, કાળની અપેક્ષાએ અસંખ્યાત ઉત્સર્પિણી–અવસર્પિણીકાળના જેટલા સમય તેટલા બદ્ધ વૈક્રિય શરીર છે. ક્ષેત્રની અપેક્ષાએ પ્રતરના અસંખ્યાતમા ભાગમાં રહેલી અસંખ્ય શ્રેણીઓની વિખંભ સૂચના આકાશપ્રદેશ પ્રમાણ છે. તે વિખંભ સૂચી અંગુલ પ્રમાણ ક્ષેત્રના અસંખ્ય આકાશપ્રદેશના પ્રથમ વર્ગમૂળના અસંખ્યાતમા ભાગ પ્રમાણ જાણવી. મુક્ત વૈક્રિય શરીર ઔઘિક મુક્ત ઔદારિક શરીર પ્રમાણે અનંત જાણવા. આહારક શરીરનું વક્તવ્ય બેઈદ્રિય પ્રમાણે જાણવું અર્થાતુ તિર્યંચ પંચેદ્રિયોને બદ્ધ આહારક શરીર નથી. મુક્ત આહારક શરીર
