________________
[ ૧૮
]
શ્રી પન્નવણા સૂત્ર: ભાગ-૨
સર્વ જીવરાશિને આપણે ૧૦,૦૦૦ કલ્પીએ અને અનંતની જગ્યાએ ૧00 કલ્પીએ. મુક્ત તૈજસ શરીર સર્વ જીવથી અનંતગુણ અધિક છે. સર્વ જીવ એટલે ૧,000 અને અનંત એટલે ૧૦૦ને ગુણતા ૧૦૦૦૦ ૧૦૦ = ૧000000 (૧૦ લાખ) થાય છે. અન્ય રીતે જોઈએ તો સર્વ જીવરાશિના વર્ગના અનંતમાં ભાગે છે. સર્વ જીવરાશિનો વર્ગ એટલે ૧૦,૦૦૦ ૪ ૧0,000 = ૧0000000 (૧૦ કરોડ) જીવવર્ગ થાય અને તેનો અનંતમો ભાગ એટલે ૧૦૦ મો ભાગ અર્થાત્ ૧૦ કરોડ + ૧૦૦ = ૧૦ લાખ. ૧૦ લાખ તે ૧૦ કરોડનો ૧૦૦ મો ભાગ થાય. આમ સર્વ જીવવર્ગના અનંતમા ભાગ પ્રમાણ મુક્ત તૈજસ શરીર જાણવા. દ્રવ્યની અપેક્ષાએ મુક્ત તૈજસ શરીર સર્વ જીવોથી અનંતગણા છે અથવા સર્વ જીવવર્ગના અનંતમા ભાગે છે. આ બંને કથનનું તાત્પર્ય એક જ છે, કથનમાં ભિન્નતા છે અર્થમાં નહીં.
કાર્પણ શરીર પણ સર્વ સંસારી જીવોને હોય છે. તૈજસ અને કાર્પણ બંને શરીર સાથે જ રહે છે તેથી બંનેનું સંખ્યા પરિમાણ સમાન છે.
ઔધિક બદ્ધ મુક્ત પાંચ શરીર :| શરીર
મુક્ત ૧. ઔદારિક અસંખ્યાત
| અનંત ક્ષેત્રથી- અસંખ્યાત લોક પ્રમાણ
દ્રવ્યથી–અભવ્ય જીવોથી અનંતગુણા, કાલથી- અસંખ્યાત ઉત્સર્પિણી–અવસર્પિણીના સિદ્ધ જીવોના અનંતમાં ભાગ પ્રમાણ સમય પ્રમાણ
ક્ષેત્રથી– અનંત લોક પ્રમાણ કાલથી– અનંત ઉત્સર્પિણી-અવસર્પિણીના
સમય પ્રમાણ. ર. વૈક્રિય અસંખ્યાત
અનંત ક્ષેત્રથી- ઘનીકૃત લોક પ્રતરના અસંખ્યાતમા |મુક્ત ઔદારિક વત્ ભાગની શ્રેણીના આકાશ પ્રદેશ પ્રમાણ કાલથી- અસંખ્યાત ઉત્સર્પિણી-અવસર્પિણીના
સમય પ્રમાણ ૩ આહારક | ક્યારેક હોય, ક્યારેક ન હોય,
અનંત હોય તો જઘન્ય-૧, ૨, ૩ ઉત્કૃષ્ટ અનેક હજાર | મુક્ત ઔદારિક વત્ ૪-૫ તૈજસકાર્પણ અનંત
અનંત દ્રવ્યથી–સિદ્ધ જીવોથી અનંતગુણા, દ્રવ્યથી–સર્વ જીવોથી અનંતગુણા, અથવા સર્વ જીવોના અનંતમાં ભાગ પ્રમાણ | જીવ વર્ગના અનંતમા ભાગ પ્રમાણ ક્ષેત્રથી- અનંત લોક પ્રમાણ
ક્ષેત્રથી– અનંત લોક પ્રમાણ કાલથી- અનંત ઉત્સર્પિણી-અવસર્પિણીના કાલથી– અનંત ઉત્સર્પિણી–અવસર્પિણીના સમય પ્રમાણ
સમય પ્રમાણ
,
૧
નારકોમાં પાંચે શરીરનું સંખ્યા પરિમાણ:१२ णेरइयाणं भंते ! केवइया ओरालियसरीरा पण्णत्ता ? गोयमा ! दुविहा पण्णत्ता, तं जहा- बद्धेल्लया य मुक्केल्लया य । तत्थ णं जे ते बद्धेल्लया ते णं णत्थि । तत्थ णं
