________________
| અગિયારમું પદ: ભાષા
| १४७ । |३१ पज्जत्तिया णं भंते ! भासा कइविहा पण्णत्ता ? गोयमा ! दुविहा पण्णत्ता । तं जहा- सच्चा य मोसा य । भावार्थ:-प्रश्न-भगवन ! पर्याप्तिका भाषाना 240 प्रारछ? 612- गौतम! पर्याप्ति ભાષાના બે પ્રકાર છે, તે આ પ્રમાણે છે– સત્ય અને મૃષા. ३२ सच्चा णं भंते ! भासा पज्जत्तिया कइविहा पण्णत्ता? गोयमा !दसविहा पण्णत्ता। तं जहा-जणवयसच्चा,सम्मतसच्चा,ठवणासच्चा,णामसच्चा,रूवसच्चा,पडुच्चसच्चा, ववहारसच्चा, भावसच्चा,जोगसच्चा, ओवम्मसच्चा ।
जणवय सम्मत ठवणा, णामे रूवे पडुच्चसच्चे य ।
ववहार भाव जोगे, दसमे ओवम्मसच्चे य ॥ भावार्थ:- - भगवन ! सत्यपाप्तिाभाषाना 240 रछ? 612-गौतम! श ५२ ,ते प्रभारी छ– (१) ४.५६ सत्य, (२) संमत सत्य, (3) स्थापना सत्य, (४) नाम सत्य, (५) ३५ सत्य, (6) प्रतीत्य सत्य, (७) व्यवहार सत्य, (८) माव सत्य, () योग सत्य अने (१०) औपभ्य सत्य. [आथा] ४-५६, संमत, स्थापना, नाम,३५, प्रतीत्य, व्यवहार, भाव, योग, औ५भ्य. આ દસ પ્રકારની સત્ય ભાષા છે. ३३ मोसा णं भंते ! भासा पज्जत्तिया कइविहा पण्णत्ता?
गोयमा !दसविहा पण्णत्ता, तंजहा- कोहणिस्सिया, माणणिस्सिया, मायाणिस्सिया, लोभणिस्सिया, पेज्जणिस्सिया, दोसणिस्सिया, हासणिस्सिया, भयणिस्सिया, अक्खाइयाणिस्सिया, उवघायणिस्सिया ।
कोहे माणे माया, लोभे पेज्जे तहेव दोसे य ।
हास भए अक्खाइय, उवघाइयणिस्सिया दसमा ॥ भावार्थ :- प्रश्न- भगवन् ! भृषा पर्याप्ति भाषाना 240 २ छ ?
तर- गौतम! तेन श प्रा२ छे. ते आप्रभा छ– (१) ओघ निःसृत, (२) माननिःसृत, (3) माया निःसृत, (४) सोमानिःसृत, (५)निःसृत (5) द्वेषनिःसृत, (७) हास्य निःसृत, (८) भय निःसृत, (४) ण्यायिनिःसृत माने (१०) Gधात नि:सृत.
गाथार्थ- अध, मान, माया, सोम, राग, द्वेष, हास्य, भय, आध्यायिका सनेशभी 6पघात निःसृत, श प्रा२नी असत्य भाषा. ३४ अपज्जत्तिया णं भंते ! भासा कइविहा पण्णत्ता ? गोयमा ! दुविहा पण्णत्ता, तं जहा- सच्चामोसा य असच्चमोसा य । भावार्थ:-प्र-भगवन! अपर्याप्तिा भाषान 2400२ छ ? 61२- गौतम! तेनाले પ્રકાર છે, તે આ પ્રમાણે છે- મિશ્ર ભાષા અને વ્યવહાર ભાષા. ३५ सच्चामोसा णं भंते ! भासा अपज्जत्तिया कइविहा पण्णत्ता?