________________
| ४३२
શ્રી જીવાજીવાભિગમ સૂત્ર
वक्खारपव्वयस्स पच्चत्थिमेणं, गंधमायणस्स वक्खारपव्वयस्स पुरथिमेण, एत्थ णं उत्तरकुरा णामं कुरा पण्णत्ता ।
पाईणपडीणायया उदीणदाहिणवित्थिण्णा अद्धचंदसंठाणसंठिया एक्कारसजोयण सहस्साइं अट्ठ य बायाले जोयणसए दोण्णि य एकोणवीसइभागेजोयणस्स विक्खभेण ।
तीसे जीवा पाईणपडीणायया दुहओवक्खारपव्वयंपुढा, पुरथिमिल्लाएकोडीए पुरथिमिल्लंवक्खारपव्वयंपुढा, पच्चत्थिमिल्लेणंकोडीए पच्चथिमिल्लंवक्खारपव्वयं पुट्ठा,तेवणंजोयणसहस्साइ आयामेण ।
तीसे धणुपटुंदाहिणेणं सर्टि जोयणसहस्साईचत्तारिय अट्ठारसुत्तरे जोयणसए दुवालस य एगूणवीसइ भाए जोयणस्स परिक्खेवेणं पण्णत्ते। भावार्थ :- प्रश्न- हे भगवन् ! पूद्वीपने पूरी५ ॥ माटेउवामां आवे छ ?
ઉત્તર- હે ગૌતમ! જંબુદ્વીપ નામના દ્વીપના મેરુપર્વતની ઉત્તરમાં, નીલવંત પર્વતની દક્ષિણમાં, માલ્યવંત વક્ષસ્કાર પર્વતની પશ્ચિમમાં અને ગંધમાદન વક્ષસ્કાર પર્વતના પૂર્વમાં ઉત્તરકુરુ નામનું કુરુક્ષેત્ર છે. તે પૂર્વ-પશ્ચિમ લાંબુ અને ઉત્તર-દક્ષિણ પહોળું છે. અષ્ટમીના ચંદ્રની જેમ અર્ધગોળાકાર છે. તેનો વિખંભ(પહોળાઈ) અગિયાર હજાર આઠસો બેતાળીસ યોજન અને એક યોજનનો ભાગ (૧૧૮૪૨ જેટ यो४) छे.
તેની જીવા પૂર્વ-પશ્ચિમ લાંબી છે અને બંને બાજુથી વક્ષસ્કાર પર્વતને સ્પર્શે છે. પૂર્વ દિશાના છેડાથી પૂર્વદિશાના વક્ષસ્કાર પર્વત અને પશ્ચિમ દિશાના છેડાથી પશ્ચિમ દિશાના વક્ષસ્કાર પર્વતને સ્પર્શે છે.
તેની ઉત્તરવર્તી જીવા ત્રેપન હજાર (૫૩000) યોજન લાંબી છે. તેનું દક્ષિણ દિશાવર્ત ધનઃપૃષ્ઠ ( s) सा6 1२ यारसो मा२ (Fo,४१८) योन मनेर योन प्रमा। छे. १४७ उत्तरकुराए णं भंते ! कुराए केरिसए आगारभावपडोयारे पण्णते?
गोयमा !बहुसमरमणिज्जेभूमभागेपण्णत्ते। सेजहाणामए आलिंगपुक्खड्वा जाव एक्कोख्यदीववत्तव्वया जावदेवलोगपरिग्गहाणंतेमणुयगणापण्णत्तासमणासो। णवरिझमं णाणक्त___छधणुसहस्समूसिया दो छप्पण्णा पिटुकरंडसया अट्ठमभत्तस्स आहारट्टे समुप्पज्जइ, तिण्णि पलिओवमाइदेसूणाइपलिओवमस्सासखिज्जइ भागेणऊणगाइजहण्णेण,तिण्णि पलिओवमाइं उक्कोसेण, एगूणपणराईदियाइं अणुपालणा;सेसंजहा एगोरुयाणं । ___ उत्तरकुराए णंकुराए छव्विहा मणुस्सा अणुसज्जति,तंजहा- पम्हगंधा, मियगंधा, अममा, सहा, तेयली, सणिचरा। लावार्थ :- 1- भगवन् ! उत्त२२ क्षेत्रनु २१३५ छ ?
ઉત્તર- હે ગૌતમ! ઉત્તરકુરુનો ભૂમિભાગ અતિસમ અને રમણીય છે. તે ભૂમિભાગ ચર્મમઢિત