________________
| श्रुत
-२/मध्ययन-५
| २४३
२. यक्षुरिन्द्रिय संयम :१३ बिइयं- चक्खुइंदिएण पासिय रूवाणि मणुण्णाई भद्दगाई, सचित्ताचित्तमीसगाई कडे पोत्थे य चित्तकम्मे लेपकम्मे सेले य दंतकम्मे य पंचहिं वण्णेहि अणेग संठाण संठियाइं गठिमवेढिम-पूरिम-संघाइमाणि य मल्लाई बहुविहाणि य अहियं णयणमणसुहयराइं, वणसंडे पव्वए य गामागरणयराणि य खुद्दिय-पुक्खरिणि- वावी-दीहिय-गुंजालिय-सरसरपंतिय-सायर-बिलपंतियखाइय-णई-सर-तलाग-वप्पिणी-फुल्लुप्पल-पउमपरिमंडियाभिरामे अणेगसउणगण-मिहुण-वियरिए वरमडव-विविह-भवण-तोरणचेइय-देवकुल-सभाप्पवावसह-सुकयसयणासण-सीय-रह-सगड- जाणजुग्ग-संदण-णरणारिगणे य सोमपडिरूव-दरिसणिज्जे, अलंकिय-विभूसिए पुव्वकयतवप्पभाव-सोहग्गसंपउत्ते णडणट्टग-जल्लमल्ल- मुट्ठियवेलबगकहगपवगलासगआइक्खग-लखमखतूणइल्लतुंब-वीणिय-तालायर- पकरणाणि य बहुणि सुकरणाणि अण्णेसु य एवमाइएसुरूवेसु मणुण्णभद्दएसुण तेसु समणेण सज्जियव्वं, ण रजियव्वं जाव ण सई च मई च तत्थ कुज्जा ।
पुणरवि चक्खिदिएण पासिय रूवाइं अमणुण्णपावगाई। किंते? गंडि-कोढि क-कुणि-उयरि-कच्छुल्ल-पइल्ल-कुज्ज-पंगुल-वामण अधिल्लग-एगचक्खु विणिहयसप्पिसल्लग-वाहिरोगपीलियं विगयाणि, मयगकलेवराणि सकिमिणकुहियं च दव्वरासिं अण्णेसु य एवमाइएसु अमणुण्ण-पावगेसु ण तेसु समणेणं रूसियव्वं जाव ण दुगुंछा वत्तिया वि लब्भा उप्पाएउं, एवं चक्खिदियभावणा भाविओ भवइ अंतरप्पा जाव चरेज्ज धम्म । ભાવાર્થ :- બીજી ભાવના ચક્ષુરિન્દ્રિયનો સંવર છે. તે આ પ્રકારે છે–
याशिन्द्रयथी मनोश-मनने अनुण भद्र-सुं८२, सयेतद्रव्य, अयेतद्रव्य भने मिश्र (सयेतઅચેત) દ્રવ્યના રૂપોને જોઈને રાગ કરવો નહીં. લાકડા પર, વસ્ત્ર પર, ચિત્રિત કે લેખિત, માટી આદિના લેપથી બનાવેલ, પથ્થર પર કંડારેલ, હાથીદાંત આદિ પર અંકિત, પાંચ વર્ણના અને વિવિધ પ્રકારના આકારવાળા, ગૂંથીને માળા આદિની જેમ બનાવેલ, વેષ્ટિત, પૂરિત, સંઘાતિમ-ફૂલ આદિની રાશિ જેમ ભેગા કરેલ જે રૂપ આંખને અને મનને અતિ આનંદ ઉત્પન્ન કરનારું હોય તો પણ તેને જોઈને રાગ ભાવ કરે नही.
मा४ शवनड, पर्वत, ग्राम, मा४२, नगर तथा विसितनीस-भगोसने (श्वेत माहि)
