________________
अध्य०-१७ : खाडीर्श (अव)
८तणं ते कुच्छधारा जाव वाणियगा य तस्स णिज्जामयस्स अंतिए एयमट्ठे सोच्चा णिसम्म हट्ठतुट्ठा पयक्खिणाणुकूलेणं वाएणं जेणेव कालियदीवे तेणेव उवागच्छंति, उवागच्छित्ता पोयवहणं लंबेइ, लंबित्ता एगट्टियाहिं कालियदीवं उत्तरंति ।
ભાવાર્થ :– ત્યારે તે કુક્ષિધારો વગેરે તે નિર્યામક(ખલાસી)ની આ વાત સાંભળીને અને સમજીને હૃષ્ટતુષ્ટ થયા. પછી દક્ષિણ દિશાના અનુકૂળ વાયુની સહાયતાથી તે કાલિક દ્વીપ પહોંચ્યા, લંગર નાંખીને નાની નૌકાઓ દ્વારા કાલિક દ્વીપમાં ઉતર્યા.
४२७
કાલિક દ્વીપની ખાણ અને અશ્વો -
९ तत्थ णं बहवे हिरण्णागरे य सुवण्णागरे य रयणागरे य वइरागरे य बहवे तत्थ आसे पासंति, किं ते ? आईणवेढो ।
ભાવાર્થ :- તેઓએ કાલિકદ્વીપમાં ઘણી ચાંદીની, સોનાની, રત્નોની, હીરાની ખાણો અને ઘણા અશ્વો જોયા. તે અશ્વો કેવા હતા ? તે અશ્વો નીલાવર્ણવાળી રેતી જેવા વર્ણવાળા, શ્રોણિ સૂત્ર અર્થાત્ બાળકોના
કમરે બાંધવાના કાળા દોરા જેવા કાળા વર્ણવાળા હતા. તે અશ્વો આકીર્ણ-ઉત્તમ જાતિના હતા. અહીં આકીર્ણ જાતિના અશ્વના વર્ણનનો આલાપક કહેવો.
विवेयन :
પ્રસ્તુત સૂત્રમાં આળ વેઢો શબ્દથી પાઠ સંક્ષિપ્ત કર્યો છે, એટલે કે જાતિવાન ઘોડાનું વર્ણન જંબુદ્રીપ પ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર અનુસાર જાણવું જોઈએ. વૃત્તિકારે વેઢો શબ્દની પૂર્તિમાં ગાથાઓ આપી છે. તે આ प्रमाणे छे - आकीर्ण वेढो - वेष्टकः, स चायं
-
हरिरेणु - सोणिसुत्तग-सकलि-मज्जार-पायकुक्कुड-वोंडसमुग्गयसामवण्णा । गोहुमगोरंग-गोरीपाडल - गोरा, पवालवण्णा य धूमवण्णा य केइ ॥ १ ॥
तलपत्त- रिट्ठवण्णा य, सालिवण्णा य भासवण्णा य केइ ।
जंपिय-तिल - कीडगा य, सोलोय - रिट्ठगा य पुंड-पइया य कणग पट्ठा य केइ ॥ २ ॥ चक्कागपिट्ठवण्णा, सारसवण्णा य हंसवण्णा य केइ ।
केइत्थ अब्भवण्णा पक्कतल-मेहवण्णा य बहुवण्णा य केइ ॥३॥
संझाणुरागसरिसा सुयमुह - गुंजद्धराग - सरिसत्थ केइ ।
एला-पाडलगोरा सामलया - गवलसामला पुणो केइ ॥४॥
बहवे अण्णे अणिद्देसा, सामा कासीसरत्तपीया, अच्चंत विसुद्धा वि य णं आइण्णग-जाइ-कुलविणीय-गयमच्छरा । हयवरा जहोवएस-कमवाहिणो वि य णं सिक्खा विणीयविणया, लंघण वग्गणधावणधोरण तिवई-जईणसिक्खियगई । किं ते? मणसा वि उव्विहंताइं अणेगाई आससयाइंपासंति। [वृत्ति] અર્થ– તે અશ્વો નીલાવર્ણની રેણુ સમાન, શ્રોણિસૂત્ર અર્થાત્ બાળકોને કમરે બાંધવાના કાળા દોરા સમાન તથા બિલાડી, પાદુકુક્કુર(વિશેષ જાતિનો કુકડો) અને કાચા કપાસના જીંડવા સમાન શ્યામ વર્ણવાળા
