________________
शत-३४ : भवांतरशत:-१
| ५७१ ।
ભાવાર્થ -પ્રશ્ન-હે ભગવન્! અપર્યાપ્ત સૂક્ષ્મ પૃથ્વીકાયિક જીવો કેટલી કર્મપ્રકૃતિઓનું વેદન કરે છે? ઉત્તર-હે ગૌતમ! ચૌદ કર્મપ્રકૃતિઓનું વેદન કરે છે, યથા- જ્ઞાનાવરણીય આદિ એકેન્દ્રિય શતક અનુસાર, થાવત્ પુરુષવેદવધ્ય કર્મપ્રકૃતિ પર્યત જાણવું. આ રીતે પર્યાપ્ત બાદર વનસ્પતિકાયિક પર્યત જાણવું. ३० एगिंदिया णं भंते! कओ उववज्जति ? किं णेरइएहिंतो उववज्जति, पुच्छा? गोयमा !जहा वक्कंतीए पुढविकाइयाणं उववाओ। भावार्थ:- प्रश्न- भगवन् ! डेन्द्रिय वो यांथी आवीन उत्पन्न थाय छ शुनै२यिडीमाथी આવીને ઉત્પન્ન થાય છે ઇત્યાદિ પ્રશ્ન? ઉત્તર- હે ગૌતમ! પ્રજ્ઞાપના સૂત્રના છઠ્ઠા વ્યુત્કાન્તિ પદમાં કથિત પૃથ્વીકાયિક જીવોની ઉત્પત્તિની સમાન એકેન્દ્રિયોની ઉત્પત્તિ કહેવી જોઈએ.
३१ एगिदियाणं भंते ! कइ समुग्घाया पण्णत्ता? गोयमा !चत्तारिसमुग्घाया पण्णत्ता, तंजहा- वेयणासमुग्घाए जाववेउव्वियसमुग्घाए। भावार्थ:- - भगवन! सन्द्रिय वोन 24 समधातडीयछ? 612- गौतम ! यार સમુઘાત છે, યથા- વેદના સમુદ્યાત યાવતુ વૈક્રિય સમુઘાત. એકેન્દ્રિયોમાં તુલ્ય અને વિશેષાધિક કર્મની ચૌભંગી :३२ एगिदिया णं भंते ! किंतुल्लट्ठिईया तुल्लविसेसाहियं कम्मंपकरेंति ? तुल्लट्ठिईया वेमायविसेसाहियं कम्मं पकरेति? वेमायट्ठिईया तुल्लविसेसाहियं कम्मं पकरेंति? वेमायट्टिईया वेमायविसेसाहियं कम्मंपकरेंति ? गोयमा! अत्थेगइया तुल्लट्ठिईया तुल्लविसेसाहियं कम्मं पकरेंति, अत्थेगइया तुल्लट्ठिईया वेमायविसेसाहियं कम्मं पकरेंति, अत्थेगइया वेमायट्ठिईया तुल्लविसेसाहियं कम्मं पकरेंति, अत्थेगइया वेमायट्ठिईया वेमायविसेसाहियं कम्मंपकरेंति।
सेकेणटेणं भंते ! एवं वुच्चइ- अत्थेगइया तुल्लट्टिईया जाववेमायविसेसाहियं कम्मंपकरेंति? गोयमा ! एगिदिया चउव्विहा पण्णत्ता,तंजहा- अत्थेगइया समाउया समोववण्णगा,अत्याइयासमाउयाविसमोववण्णगा,अत्याइयाविसमाउयासमोववण्णगा, अत्थेगइया विसमाउया विसमोववण्णगा। तत्थ णंजेते समाउया समोववण्णगातेणं तुल्लट्ठिईया तुल्लविसेसाहियं कम्मंपकरेति । तत्थ णंजेतेसमाउया विसमोववण्णगाते णतुल्लट्ठिईया वेमायविसेसाहियंकम्मंपकरैति । तत्थणंजेते विसमाउया समोववण्णगा तेणं वेमायट्टिईया तुल्लविसेसाहियं कम्मंपकरैति । तत्थ णंजेते विसमाउया विसमोववण्णगातेणं वेमायट्ठिईया वेमायविसेसाहियं कम्मंपकरेंति । सेतेणटेणंगोयमा ! जाव वेमायविसेसाहियं कम्मंपकरेति ॥ सेवं भंते ! सेवं भंते ! ॥ भावार्थ :- प्रश्न- हे भगवन् ! भेन्द्रिय छवो शु (१) तुल्य(समान) स्थितिवामा छ भने तुल्य વિશેષાધિક કર્મનો બંધ કરે છે? (૨) શું તુલ્ય સ્થિતિવાળા છે અને વિષમ વિશેષાધિક કર્મનો બંધ કરે છે?