________________
[ ૧૮ ]
શ્રી ભગવતી સત્ર-૪
અને વિધમાનતા વિષયક પ્રશ્નોત્તર છે.
મિશ્રદષ્ટિનો કાલ અત્યંત અલ્પ છે. તેથી સર્વત્ર મિશ્રદષ્ટિ નૈરયિકો કદાચિત્ હોય છે કદાચિત્ હોતા નથી. સમ્યગ્દષ્ટિ અને મિથ્યા દષ્ટિ નૈરયિકો સદેવ હોય છે. મિશ્ર દષ્ટિ નૈરયિકોની ઉત્પત્તિ કે મરણ થતાં નથી. મિશ્ર દષ્ટિ અવસ્થામાં જીવ મરતો નથી, તેવું સિદ્ધાંત વચન છે.
આ સૂત્રોના ૩૯ પ્રશ્નોમાંથી પ્રથમ પ્રશ્નઉપપાત પરિમાણનો છે, તેમાં સંખ્યાત યોજનવિસ્તૃત નરકાવાસમાં સંખ્યાત અને અસંખ્યાત યોજનવિસ્તૃત નરકાવાસમાં અસંખ્યાત નારકોનો ઉત્પત્તિ, ઉદ્વર્તના અને સત્તાની સંખ્યાનું કથન છે. શેષ ૩૮ બોલ આ પ્રમાણે છે–લેશ્યા-૧, પક્ષ-ર, સંજ્ઞા-૪, સંજ્ઞી-૨, ભવ્ય-૨, જ્ઞાન-૩, અજ્ઞાન-૩, દર્શન-૩, વેદ-૩, કષાય-૪, ઇન્દ્રિય-૫, નોઇન્દ્રિય-૧, યોગ-૩, ઉપયોગ-૨ = ૩૮ સાત નરકમાં ઉત્પત્તિ, ઉદ્વર્તના વિધમાનતા :ક્રમ નરકાવાસ | ઉત્પત્તિ-૩૮ બોલ | ઉદ્વર્તના-૩૮ બોલ | વિદ્યમાનતા-૩૯ બોલ ૧ |૩૦ લાખ ૨૮ બોલ–ચક્ષુદર્શન, ૨૮ બોલ–અસંજ્ઞી ૩૧–બોલની નિયમા.
સ્ત્રીવેદ, પુરુષ વેદ, વિર્ભાગજ્ઞાન, ચક્ષુદર્શન, ૫ બોલની ભજનાપ ઇન્દ્રિય, રયોગ; આ પ ઇન્દ્રિય, બે યોગ; આ અસંજ્ઞી, માન, માયા, લોભ, દશ બોલ વર્જીને દશ બોલ વજીને નોઇન્દ્રિયોપયુક્ત;
૨ બોલ નથી– સ્ત્રીવેદ,
પુરુષવેદ. ૨ | ૨૫ લાખ ૨૭ બોલ–૨૮માંથી | ૨૮ બોલ ઉપરવતુ ૩૧ બોલની નિયમા. અસંજ્ઞીને છોડીને
૪ બોલની ભજનામાન, માયા, લોભ, નોઇન્દ્રિયોપયુક્ત; ૩ બોલ નથી– અસંજ્ઞી,
સ્ત્રીવેદ, પુરુષવેદ. ૧૫ લાખ ૨૭ બોલ ઉપરવતું ૨૮ બોલ ઉપરવત્
ઉપરવત્ ૧૦ લાખ ૨૭ બોલ ઉપરવત્, ૨૬ બોલ– ૨૮માંથી ઉપરવત્
અવધિજ્ઞાન અવધિ
દર્શન છોડીને ૫ |ત્રણ લાખ ૨૭ બોલ ઉપરવત્ ૨૬ બોલ ઉપરવત્
ઉપરવત્ ૯૯,૯૯૫ ૨૭ બોલ ઉપરવતું ૨૬ બોલ ઉપરવત્ પાંચ
૨૪ બોલ-૨૭માંથી ૨૪ બોલ–રમાંથી
ત્રણ જ્ઞાનને છોડીને બે જ્ઞાન છોડીને ૧-૬|નરક– દષ્ટિ ઉત્પત્તિ- સમ્યગુદષ્ટિ ઉદ્વર્તન- સમ્યગુદષ્ટિ વિદ્યમાનતા–બે દષ્ટિ કે મિથ્યા દષ્ટિ કે મિથ્યા દષ્ટિ
નિયમા. મિશ્ર દૃષ્ટિ
ભજના ૭ |નરક- દષ્ટિ | મિથ્યા દષ્ટિ
મિથ્યા દષ્ટિ
ઉપરવત્ ઉપરવત્
ઉપરવત્
