Page Text
________________
શતક—૧૯ : ઉદ્દેશક-૩
અપર્યાપ્ત બાદર અપ્લાયિકની ઉત્કૃષ્ટ અવગાહના વિશેષાધિક (૩૫) તેનાથી પર્યાપ્ત બાદર અપ્લાયિકની ઉત્કૃષ્ટ અવગાહના વિશેષાધિક
(૩૬) તેનાથી પર્યાપ્ત બાદર પૃથ્વીકાયિકની જઘન્ય અવગાહના અસંખ્યાતગુણી (૩૭) તેનાથી અપર્યાપ્ત બાદર પૃથ્વી કાયિકની ઉત્કૃષ્ટ અવગાહના વિશેષાધિક (૩૮) તેનાથી પર્યાપ્ત બાદર પૃથ્વીકાયિકની ઉત્કૃષ્ટ અવગાહના વિશેષાધિક
(૩૯) તેનાથી પર્યાપ્ત બાદર નિોદની જઘન્ય અવગાહના અસંખ્યાતગુણી (૪૦) તેનાથી અપર્યાપ્ત બાદર નિગોદની ઉત્કૃષ્ટ અવગાહના વિશેષાધિક (૪૧) તેનાથી પર્યાપ્ત બાદર નિગોદની ઉત્કૃષ્ટ અવગાહના વિશેષાધિક
(૪૨) તેનાથી પર્યાપ્ત પ્રત્યેક શરીરી બાદર વનસ્પતિકાયિકની જઘન્ય અવગાહના અસંખ્યાતગુણી (૪૩) તેનાથી અપર્યાપ્ત પ્રત્યેક શરીરી બાદર વનસ્પતિકાયિકની ઉત્કૃષ્ટ અવગાહના અસંખ્યાતગુણી (૪૪) તેનાથી પર્યાપ્ત પ્રત્યેક શરીરી બાદર વનસ્પતિકાયિકની ઉત્કૃષ્ટ અવગાહના અસંખ્યાતગુણી છે. વિવેચન :
ઉપરોક્ત સૂત્રમાં પાંચ સ્થાવરના ૪૪ બોલની અવગાહનાનું અલ્પબદ્ધુત્વ છે. પૃથ્વી, અપ, તેઉં, વાઉં તે ચારેના સૂક્ષ્મ અને બાદર બે ભેદ થાય છે. તેના પર્યાપ્તા અને અપર્યાપ્તા બે બે ભેદ થાય તેથી ચાર સ્થાવરના ૧૬ ભેદ અને વનસ્પતિના સૂક્ષ્મ, પ્રત્યેક અને સાધારણ તે ત્રણ ભેદ છે અને તેના પર્યાપ્તા, અપર્યાપ્તા બે ભેદ કરતાં છ ભેદ થાય. ૧૬ + ૬- ૨૨ ભેદ થયા. તેની જઘન્ય અને ઉત્કૃષ્ટ અવગાહના ગણતાં ૨૨ × ૨ - ૪૪ ભેદ થાય છે. પૃથ્વી આદિની જઘન્ય અને ઉત્કૃષ્ટ બંને અવગાહના અંગુલનો અસંખ્યાતમો ભાગ હોવા છતાં પણ તેના અસંખ્યાત ભેદ છે. તેથી તેમાં અલ્પબહુત્વ ઘટી શકે છે. સૂત્રોક્ત ૪૪ બોલમાંથી ૪૩ બોલની જઘન્ય અને ઉત્કૃષ્ટ બંને અવગાહના અંગુલનો અસંખ્યાતમો ભાગ જ છે અને પ્રત્યેક શરીરી બાદર વનસ્પતિકાયિકની ઉત્કૃષ્ટ અવગાહના કંઈક અધિક ૧૦૦૦ યોજન છે. અપબહુત્વ સૂત્રાર્થથી સ્પષ્ટ છે.
પાંચ સ્થાવરોની અવગાહનાનું અપબત્વ –
જીવ પ્રકાર
પૃથ્વી.
અપ.
સૂક્ષ્મ અપર્યા. જઘન્ય સૂક્ષ્મ પર્ધા. ઉત્કૃષ્ટ સૂક્ષ્મ પર્યા. જઘન્ય સૂક્ષ્મ પર્ધા. ઉત્કૃષ્ટ બાદર અપર્યા. જઘન્ય
૫ અસ.
૨૫ વિશે.
૨૪ અસ.
૨૬ વિશે.
૯ અસં.
૩૭ વિશે.
૩૬ અસં.
૩૮ વિશે.
૪ અસ.
૨૨ વિશે.
૨૧ અસં.
૨૩ વિશે.
૮ અસ.
૩૪ વિશે.
મહ.
૩ અસ.
૧૯ વિશે.
૧૮ અસં.
૨૦ વિશે.
૭ અસ.
૩૧ વિશે.
વાયુ. પ્રત્યેક
વન.
૨ અસ.
૧૬ વિશે.
*
૧૫ અસં.
૧૭ વિશે.
૬ અસં.
૨૮ વિશે.
X
X
*
બાદર અપર્યા. ઉત્કૃષ્ટ
૩૩ અસ.
૩૦ અસં.
૨૭ અસં.
બાદર પર્યા. જઘન્ય બાદર પાંડે ઉત્કૃષ્ટ પ વિશે... * ક્રમાંક પ્રમાણે અપબહુત્વ જાણવો. અસં = અસંખ્યાતગુણી, વિશે. - વિશેષાધિક,
કર વિશે.
• વિશે..
સાધારણ (નિગોદ)
૧ સર્વથી થોડા
૧૩ વિશે.
૧૨ અસં. ૧૪ વિશે.
X
૧૦ તુલ્ય | ૧૧ તુલ્ય ૪૩ અસં. |૪૦ વિશે.
૪૨ અસ. | ૩૯ અસં.
૪૪ અસં. ૪૧ વિશે.
| SR No. | 008761 |
| Book Title | Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 04 Sthanakvasi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Artibai Mahasati, Subodhikabai Mahasati |
| Publisher | Guru Pran Prakashan Mumbai |
| Publication Year | 2009 |
| Total Pages | 706 |
| Language | Prakrit, Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati, Agam, Canon, & agam_bhagwati |
| File Size | 13 MB |