________________
शत- ५ : देश-१
૧૯
पडिवज्जइ, तया णं उत्तरड्ढे वि पढमे अयणे पडिवज्जइ ? एवं जहा सम अभिलावो तहेव अयणेण वि भाणियव्वो जाव अणंतर पच्छाकडसमयंसि पढमे अयणे पडिवण्णे भवइ ।
जहा अयणेणं अभिलावो तहा संवच्छरेण वि भाणियव्वो । एवं जुएण वि, वाससएण वि, वाससहस्सेण वि, वाससयसहस्सेण वि आलावगो भाणियव्वो । एवं पुव्वंगे, पुव्वे, तुडियंगे, तुडिए, अडडंगे, अडडे, अववंगे, अववे, हूहूयंगे, हूहूए, उप्पलंगे, उप्पले, पउमंगे, पडमे, णलिणंगे, णलिणे, अत्थणिडरंगे, अत्थणिउरे, अडयंगे, अउए, णउयंगे, णउए, पडयंगे, पडए चूलियंगे, चूलिया, सीसपहेलियंगे, सीसपहेलिया; एवं पलिओवमेण, सागरोवमेण वि आलावगो भाणियव्वो ।
भावार्थ : :- प्रश्न - हे भगवन् ! ४जूद्वीपना भेरुपर्वतथी दृक्षिएा विभागमां भ्यारे प्रथम 'अयन' (S भास) होय छे त्यारे शुं उत्तर विभागमां पए। प्रथम 'अयन' होय छे ? खा रीते प्रेम (ऋतुमां) प्रथम સમય વિષયક આલાપક કહ્યા, તેમ 'અયન' ના વિષયમાં પણ કહેવા જોઈએ યાવત્ (ઉત્તર દક્ષિણમાં) એક સમય પહેલાં પ્રથમ અયન થાય છે.
જે રીતે 'અયન' ના સંબંધમાં કહ્યું, તે જ રીતે સંવત્સરના વિષયમાં પણ કહેવું જોઈએ. તેમજ યુગ, वर्षशत, वर्ष सहस, वर्ष शतसहसना संबंधमां हेवुं भेजे. आ ४ रीते उमशः पूर्वांग, पूर्व, त्रुटितांग, त्रुटित, खडडांग, खऽऽ, अववांग, अवव, डूडूअंग, डूडूड, उत्पलांग, उत्पस, पद्मांग, पद्म, नविनांग, नलिन, अर्थनुपुरांग, अर्थनुपुर, अयुतांग, अयुत, नयुतांग, नयुत, प्रयुतांग, प्रयुक्त, यूसिडांग, यूसिडा, શીર્ષપ્રહેલિકાંગ, શીર્ષપ્રહેલિકા, પલ્યોપમ અને સાગરોપમ આ સર્વના સંબંધમાં પણ પૂર્વોક્ત પ્રકારે કહેવું જોઈએ.
१६ जया णं भंते ! जंबुद्दीवे दीवे दाहिणड्ढे ओसप्पिणी पडिवज्जइ तया णं उत्तरड्ढे वि ओसप्पिणी पडिवज्जइ; जया णं उत्तरड्ढे ओसप्पिणी पडिवज्जइ तया जं जंबुद्दीवे दीवे मंदरस्स पव्वयस्स पुरत्थिम पच्चत्थिमे णं णेवत्थि ओसप्पिणी, णेवत्थि उस्सप्पिणी; अवट्ठिए णं तत्थ काले पण्णत्ते समणाउसो ?
हंता गोयमा ! एवं चेव । जहा ओसप्पिणीए आलावओ भणिओ तहा उस्सप्पिणीए वि भाणियव्वो ।
ભાવાર્થ :- प्रश्न - हे भगवन् ! भ्यारे अंजूद्वीप नाम द्वीपना दृक्षिए। विभागमां अवसर्पिशी अस હોય ત્યારે શું ઉત્તર વિભાગમાં પણ અવસર્પિણીકાલ હોય અને જ્યારે ઉત્તર વિભાગમાં અવસર્પિણીકાલ હોય ત્યારે શું જંબુદ્રીપના મંદર પર્વતની પૂર્વ-પશ્ચિમમાં અવસર્પિણીકાલ હોતો નથી, ઉત્સર્પિણીકાલ