________________
शत-9: देश -3
३४३
शत-७ : ०६श5-3
સ્થાવર
વનસ્પતિનો અલ્પ અને અધિક આહાર :| १ वणस्सइकाइया णं भंते ! किं कालं सव्वप्पाहारगा वा सव्वमहाहारगा वा भवति?
__ गोयमा ! पाउसवरिसारत्तेसु णं एत्थ णं वणस्सइकाइया सव्वमहाहारगा भवंति, तयाणंतरं च णं सरए, तयाणंतरं च णं हेमंते, तयाणंतरं च णं वसंते, तयाणंतरं च णं गिम्हे, गिम्हासु णं वणस्सइकाइया सव्वप्पाहारगा भवंति । ભાવાર્થ - પ્રશ્ન- હે ભગવન્! વનસ્પતિકાયિક જીવ કયા સમયે સર્વ અલ્પાહારી (ઓછામાં ઓછો આહાર કરનારા) હોય છે અને કયા સમયે સર્વ મહાહારી(વધુમાં વધુ આહાર કરનારા) હોય છે?
ઉત્તર- હે ગૌતમ ! પ્રાવધુ ઋતુ(પ્રકષ્ટ વર્ષાઋતુ) એટલે શ્રાવણ અને ભાદરવા માસમાં તથા વર્ષાઋતુ એટલે આસો અને કાર્તિક માસમાં વનસ્પતિકાયિક જીવ સર્વમહાહારી હોય છે, તત્પશ્ચાત્ શરદઋતુમાં, તત્પશ્ચાત્ હેમંતઋતુમાં, તત્પશ્ચાત્ વસંતઋતુમાં અને તત્પશ્ચાત્ ગ્રીષ્મઋતુમાં વનસ્પતિકાયિક જીવ ક્રમશઃ અલ્પાહારી હોય છે, ગ્રીષ્મઋતુમાં તે સર્વાલ્પાહારી હોય છે. | २ जइ णं भंते ! गिम्हासु वणस्सइकाइया सव्वप्पाहारगा भवंति, कम्हा णं भंते! गिम्हासु बहवे वणस्सइकाइया पत्तिया पुफिया फलिया हरियगरेरिज्जमाणा, सिरीए अईव अईव उवसोभेमाणा उवसोभेमाणा चिटुंति ?
गोयमा ! गिम्हासु णं बहवे उसिणजोणिया जीवा य पोग्गला य वणस्सइकाइयत्ताए वक्कमति विउक्कमति चयति उवचयति; एवं खलु गोयमा ! गिम्हासु णं बहवे वणस्सइकाइया पत्तिया पुफिया जाव चिट्ठति । शार्थ :- हरियगरेरिज्जमाणा = हरियाणीथी अत्यंत प्ति युत सिरीए = शोमाथी उसिणजोणिया = 6योनिवामा वक्कमति = 643 छ विउक्कमति = विशेष उत्पन्न थायछ.
भावार्थ:-- भगवन! श्रीमतुभां वनस्पतिडायिवसमस्याहारीडोय छेतो पछी
