________________
[ ૨૬]
શ્રી ઠાણાગ સૂત્ર-૨
ઇન્દ્રોને વૃષભસેના હોય છે. શેષ ચાર સેનાના નામ એક સમાન છે. સાતમા સ્થાનમાં સાત-સાત સેના અને સાત સેનાધિપતિના નામ કહ્યા છે.
અહીં જે કંજરસેના, મહિષસેના, અશ્વસેના વગેરે સેનાના નામમાં તિર્યંચના નામે સેના કહી છે. તે સેનામાં દેવો તેવા રૂપ વિકર્વી યુદ્ધ કરે છે, તે અપેક્ષાએ તે નામ સમજવા. દેવલોકમાં હાથી, ઘોડા વગેરે તિર્યંચો નથી. નવમાં દશમા દેવલોકના ઇન્દ્ર પ્રાણતેન્દ્ર છે તેની ગણના દક્ષિણમાં થાય છે અને અગિયારમાં બારમા દેવલોકના ઇન્દ્ર અય્યતેન્દ્રની ગણના ઉત્તરમાં થાય છે. ભવનપતિ ઇન્દ્રોની પાંચ સેના અને અધિપતિ :
ઇન્દ્ર
પાયદળ સેનાધિપતિ
અશ્વસેનાના અધિપતિ
ગજસેનાના અધિપતિ
મહિષસેનાના અધિપતિ
રથસેનાના અધિપતિ
અશ્વરાજ સોદામ | હસ્તિરાજ કુંથુ
કિન્નર
લોહિતાક્ષ મહાલોહિતાક્ષ
મહાદ્રુમ
મહાસોદામ
માલંકાર
કિંપુરુષ
ચમરેન્દ્ર બલીન્દ્ર ધરણેન્દ્રાદિ દક્ષિણ દિશાના નવનિકાયના |
ઇન્દ્રો
ભદ્રસેન
યશોધરા
gશાન
સુદર્શન
નીલકંઠ
આનંદ
ભૂતાનંદાદિ ઉત્તરદિશાના નવનિકાયના
દક્ષ
|
સુગ્રીવ
સુવિક્રમ
શ્વેતકંઠ
નંદોત્તર
વૈમાનિક ઇન્દ્રોની પાંચ સેના અને અધિપતિ :
પાયદળ સેનાધિપતિ
અશ્વસેનાના અધિપતિ
ગજસેનાના | વૃષભ સેનાના | રથસેનાના અધિપતિ અધિપતિ અધિપતિ
શક્રેન્દ્ર | હરિગૈગમેલી
અશ્વરાજ વાયુ
દામદ્ધિ
મોઢેર
હસ્તિરાજ ઐરાવત
ઈશાનેન્દ્ર | લઘુપરાક્રમ
મહાવાયુ
પુષ્પદંત
મહાદામદ્ધિ
મહામાઢર
સનત્કુમારેન્દ્ર હરિëગમેલી
વાયુ
ઐરાવત
દામદ્ધિ
માઢેર
માહેન્દ્ર | લઘુપરાક્રમ
મહાવાયું
પુષ્પદંત
મહાદામદ્ધિ
મહામાઢેર
બ્રહ્મલોકેન્દ્ર | હરિગૈગમેલી
વાયુ
ઐરાવત
દામદ્ધિ
મોઢેર