________________
| ૨૨૦ ]
શ્રી સૂયગડાંગ સૂત્ર(પ્રથમ શ્રુતસ્કંધ)
જેવો જ છે અથવા સ્ત્રીવશીભૂત પુરુષ, દાસ, મૃગpષ્ય અને પશુથી પણ ઊતરતો, અધમ અને નગણ્ય છે. તે પુરુષ એટલો અધમ છે કે તેના સમાન કોઈ નીચ નથી કે જેની ઉપમા તેને આપી શકાય અથવા આ લોકપરલોક ઉભયભ્રષ્ટ હોવાને કારણે તે પુરુષનું ક્યાંય સ્થાન રહેતું નથી.આ વાતને શાસ્ત્રકાર અભિવ્યક્ત કરે છે–વારે મિ. ૧ પેસે વા પહુમૂ૫ વા તે ન વા જેવું | વત્થ યુવા વૃતિ હંસા વા भारवहा हवंति उट्टा वा ।।
માહિત્તિ :- વલ્થ = સારા સારા નાળિયેર, કેળાં આદિ ફળોને લઈ આવવા અથવા વાપરતા (પાઠાન્તર)નો"વાવ"perim" સંસ્કૃતમાં સંસ્કૃત છાયા અનુસાર અર્થ થાય છે. ધર્મકથારૂપ અથવા જ્યોતિષ વ્યાકરણાદિ રૂ૫ વાણી (વ્યાખ્યાન)થી પ્રાપ્ત થનારા વસ્ત્રાદિ રૂપ ફળોને લઈ આવો. વાળ સTTI:- શાકભાજી બનાવવા માટે (રાંધવા માટે) લાકડાં, પાઠાન્તર છે અUાપાયચોખા આદિ અન્ન પકાવવા માટે. ચૂર્ણિકાર સમ્મત પાઠાન્તર છે–અપાયાય અર્થ ઉપર પ્રમાણે જ છે. વવવર :- શૌચાલય. ચૂર્ણિકાર અનુસાર વર્જયાં હાળિT = વચોગૃહનો અર્થ સ્નાનઘર છે. સ્વાદ = ખોદીને બનાવો. બોલ્યા ને બિચાવ :- કામભોગોને માટે આ લોક કે પરલોકના દુઃખોનો વિચાર કર્યા વિના ભોગોની સન્મુખ–અનુકૂળ સાવધ અનુષ્ઠાનોમાં પ્રવૃત્ત. ચૂર્ણિકાર સમ્મત પાઠાંતર છે- મોકલ્યાણ સ્થિષિ આવUT = કામભોગોની પ્રાપ્તિને માટે સ્ત્રીઓમાં અતિ આસક્ત. સ્ત્રી સંસર્ગ વર્જન :
एयं खु तासु विण्णप्पं, संथवं संवासं च वज्जेज्जा ।
तज्जाइया इमे कामा, वज्जकरा य एवमक्खाया ॥ શબ્દાર્થ :- તY = સ્ત્રીઓના વિષયમાં, પર્વ વિખે = આ રીતે બોધ કરાવ્યો છે, સંથવ સંવાાં વન્ન = સાધુ સ્ત્રીઓની સાથે પરિચય અને સહવાસ છોડી દે, તન્નડું રૂને
મા = સ્ત્રીના સંસર્ગથી ઉત્પન્ન કામભોગ, વા ય = પાપને ઉત્પન્ન કરે છે, શ્વમાથા = એમ તીર્થકરોએ કહ્યું છે. ભાવાર્થ :- તેઓના(સ્ત્રીઓના) વિષયમાં આ પ્રકારની વાતો કહી છે. સાધુ સ્ત્રીઓની સાથે સંસ્તવ (સંસર્ગ = અતિપરિચય) તેમજ સંવાસ (સહવાસ)નો ત્યાગ કરે. સ્ત્રી સંસર્ગથી ઉત્પન્ન થનારા આ કામભોગો, પાપકારક અથવા પાપકર્મથી આત્માને ભારે કરનારા છે, તેમ તીર્થકરોએ કહ્યું છે.
एवं भयं ण सेयाए, इति से अप्पगं णिरुभित्ता ।
णो इत्थि णो पसुं भिक्खू, णो सयंपाणिणा णिलिज्जेज्जा ॥ શબ્દાર્થ – મ સેવા = સ્ત્રી સાથે સંસર્ગ કરવાથી પૂર્વોક્ત ભય છે તથા તે કલ્યાણ માટે નથી,
२०
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org