________________
લખાય છે. આ નવ શબ્દને ઉલટાવીએ તો ‘વન” શબ્દ થાય વિધિ બતાવેલો છે, તેમાં માળાની પ્રતિષ્ઠાવિધિ કરવાનું છે. વન એટલે જંગલ, ભયંકર અટવી કે જ્યાં કોઇ જાતની અને તેને ગુરુના હસ્તે ગ્રહણ કરવાનું ફરમાવ્યું છે. પરંતુ સલામતી નથી. જ્યાં સાતે પ્રકારના ભય વચ્ચે મરતાં-કરતાં આ વિધિ આજે પ્રચારમાં નથી. આપણા પૂર્વાચાર્યોને કદાચ જીવવું પડે છે. આ ભયંકર વનમાં કાળી ચીસો પાડતા જીવને એમ લાગ્યું હોય કે નવકારમંત્રની સાધના બને તેટલી સાદી આંગળી ઝાલીને બહાર કાઢવાની અનુપમ શક્તિ જેનામાં છે અને સરળ રાખવી, એટલે કે તેનાં વિધિ-વિધાનોને વધારે તે નવકાર મહામંત્રના પ્રારંભમાં પણ નવ છે, એ તેની પરમ જટિલ ન બનાવવા તેથી પણ આમ બન્યું હોય. મંગળકારિતાનો સૂચક છે. મંત્ર શાસ્ત્રની દષ્ટિએ પણ ૧૦૮ના પરંતુ એક વાત તો નિશ્ચિત જ છે કે તમે જાપ માટે જે અંકનું ભારે મહત્ત્વ છે. એ દૃષ્ટિએ પણ પંચ પરમેષ્ઠિના માળા-નવકારવાળીની પસંદગી કરો તેનો ઉપયોગ અન્ય ૧૦૮ ગુણોને ધ્યાનમાં રાખી માળા-નવકારવાળીમાં ૧૦૮ કોઇ જાય કે મંત્ર સાધનામાં કરી શકાય નહિ, આ માળામણકા રાખવામાં આવ્યા હોવાનું ફલિત થાય છે. આપણું નવકારવાળીને ચાંદીની કે સુખડની ડબ્બીમાં સુરક્ષિત રાખવી મન અતિ વિચિત્ર છે, મર્કટ સમું ચંચળ અને સ્વચ્છંદ છે. મન જોઇએ. અને જ્યારે જાપ કરવાનો હોય ત્યારે જ તેનો ઉપયોગ બાંધ્યું બંધાય તેમ નથી, પણ તેને વાળ્યું વળાય તેમ છે. કરવો જોઇએ. આ માળા-નવકારવાળીને બીજાનો સ્પર્શ ન આપણા જ્ઞાની ભગવંતોએ મનની ચંચળતાને ધ્યાનમાં લઇ થાય તે માટે ખાસ તકેદારી રાખવી જોઇએ. મનને પંચ પરમેષ્ઠિમાં જોડવા માટે ૧૦૮ મણકાની આ માળા
આપણે જે માળા-નવકારવાળીના મણકે મણકે અરિહંત, નવકારવાળી આપણને ભેટ આપી છે તે આપણા સૌના માટે
સિદ્ધ વગેરે ભગવંતોના મન દઇને જાપ કરતાં હોઇએ ત્યારે સૌભાગ્યની વાત ગણી શકાય.
આપણે આપણી દુનિયા, આપણો સંસાર, ભૂલી જઇએ તે આમ માળા-નવકારવાળીના ૧૦૮ મણકાનું રહસ્ય શું જરૂરી છે. આ જાપ દરમિયાન આપણું મન સંપૂર્ણ પંચ છે તે આપણે જોયું. આ માળા-નવકારવાળી ઘણા પ્રકારની પરમેષ્ઠિને સમર્પિત હોવું જોઇએ. બસ આજ વસ્તુને આપણે આવે છે. તેમાં શંખની, રત્નની, સુવર્ણની, રૂપાની, સ્ફટિકની, લક્ષમાં રાખીશું અને ચિત્તને જાપમાં એકાગ્ર બનાવીશું તો મણિની, પત્તાજીવની, રતાંજણિની, ચંદનની, અને સુતરની આપણી આ માળા-નવકારવાળી આપણા સૌ માટે અવશ્ય મુખ્ય છે. તેમાં સુતરના દોરાની ગુંથેલી માળા-નવકારવાળીને મુક્તિની વરમાળા બની રહેશે જેમાં લેશ માત્ર શંકાને સ્થાન નથી. શ્રેષ્ઠ ગણવામાં આવી છે. આજે પ્લાસ્ટીક કે રેડીયમની માળા પણ બનવા લાગી છે. અને ઘણા લોકો તેનો ઉપયોગ કરે છે
નવકારમહિમા પરંતુ તે કામમાં લેવા જેવી નથી તેવો આપણા વિદ્વાન મુનિ નવકાર મંત્રના પ્રભાવે આરાધકને ભવાંતરે પણ ઉચ્ચ ભગવંતોનો અભિપ્રાય છે.
જાતિ, કુળ, આરોગ્ય અને સંપત્તિ મળે છે તેમ આપણા આ માળા-નવકારવાળીના બે છેડા બાંધતી વખતે ત્યાં ધર્મગ્રંથો કહે છે. નવકાર મંત્રના પ્રભાવે નયસાર ગ્રામપતિ આ મણકા બીજા મૂકવામાં આવે છે અથવા એક જુદી જાતનો પ્રભુ મહાવીર થયા. શ્રી પાર્શ્વનાથ ભગવાનના સેવકના મોટો મણકો મુકવામાં આવે છે. તેને મેર કહેવાય છે. જાપ |મુખથી નવકારમંત્ર સાંભળી તેમાં લીન બનેલો બળતો કરતી વખતે આ મેરુનું ઉલ્લંઘન કરવું નહિ એમ શાસ્ત્રકારોએ | સર્પ મરીને ભુવનપતિ નિકાયનો ધરણેન્દ્ર નામે ઇન્દ્ર થયો. સ્પષ્ટ આદેશ આપ્યો છે. એટલે ત્યાં મંત્ર જાપ કરવામાં આવતો નવકાર મંત્રના પ્રભાવે હિંસાજીવી અધમ આત્મા સમળી નથી પણ ત્યાંથી માળા-નવકારવાળીને ફેરવી લેવામાં આવે
રાજકુમારી સુદર્શના નામે મહાશ્રાવિકા બની. નવકાર છે અને જાપનું કામ આગળ ચાલે છે.
મંત્રના કંબલ અને શંબલ નામે દેવ થયા. નવકાર મંત્રના | આપણે ત્યાં આચાર દિનકર ગ્રંથમાં માળા પ્રતિષ્ઠાનો પ્રભાવ
આવો પ્રભાવે સ્ત્રીલંપટ શાળવી દેવલોકમાં દેવપદ પામ્યો.
૧૧૬
ફેનીલ ખુશાલ રામજી ગડા (કચ્છ લાકડીયા-ઠાકુરદ્વાર)
તેમના જન્મદિન નિમિત્તે • હ. વનિતા ખુશાલ ગડા