________________
विविसास, मामे। Salस... 12 सांख्यानां स्युर्गुणाः सत्त्वं, रजस्तम इति त्रयः॥ साम्यावस्था भवत्येषां , त्रयाणां प्रकृतिः पुनः॥२७८॥
અર્થ–સાંખ્યને મતે સત્ત્વ, રજ અને તમ એ ત્રણ ગુણ છે. અને એ ત્રણે अपनी स्थिति स२५॥ प्रभाभा हाय त। ते प्रति हेवाय छे. (२७८)
प्रकृतेः स्यान्महत्तत्त्व-महंकारस्ततोऽपि च ॥ पञ्च बुद्धीन्द्रियाणि स्यु-श्चक्षुरादीनि पञ्च च ॥ २७९ ॥ कर्मेन्द्रियाणि वाक्पाणि-चरणोपस्थपायवः॥ मनश्च पञ्चतन्मात्रा:, शब्दो रूप रसस्तथा ॥ २८० ॥ स्पर्शो गन्धोऽपि तेभ्य: स्या-त्पृथ्व्याचं भूतपञ्चकम् ।। इयं प्रकृतिरेतस्याः , परस्तु पुरुषो मतः ॥ २८१ ॥ पञ्चविंशतितत्त्वीयं, नित्यं सांख्यमते जगत् ॥ प्रमाणत्रितयं चात्र, प्रत्यक्षमनुमागमः ॥ २८२॥
मर्थ:-प्रकृतिथी महत्तत्त्व, महत्तत्पथी २०१२, महारथी पांच જ્ઞાનેંદ્રિય, પાંચ કર્મેન્દ્રિય, શબ્દ, રૂપ, રસ, સ્પર્શ અને ગંધ એ પાંચ તન્માતથા મન થાય છે. પાંચ તન્માત્રથી અનુક્રમે પૃથ્વી, જલ, તેજ, વાયુ અને આકાશ એ પાંચ મહાભૂતો થાય છે. એ સર્વ ચોવીસ તત્ત્વ રૂપ પ્રકૃતિને વિતાર થયા, અને એ પ્રકૃતિથી તદન વેગળ રહેલે પુરૂષ પચીશ. એ સર્વ મળી પચીશ તોથી થએલું જગત્ સાંખ્યને મતે છે. તથા પ્રત્યક્ષ, અનુમાન અને अपमान भजी १९॥ प्रभाए थे भने मते छे. (२७८) (२८०) (२८१) (२८२)
यदैव जायते भेद:, प्रकृतेः पुरुषस्य च ॥ मुक्तिरुक्ता तदा सांख्यैः, ख्यातिः सैव च भण्यते ॥२८॥ અર્થ-જ્યારે પ્રકૃતિ અને પુરૂષ જુદા પડે ત્યારે મોક્ષ થાય છે, એમ સાંખે हे छ. मने ते मोक्ष "भ्याति" मेवा नामथी याणपाय छे. (२८3)
सांख्यः शिखी जटी मुण्डी, कषायाद्यम्बरोऽपि च ॥ वेषेऽनास्थैव सांख्यस्य , पुनस्तत्त्वे महाग्रहः ॥२८४ ॥ અર્થ: ---સાંખ્ય મતના સંન્યાસિ શિખાધારી (ચોટલીને ધારણ કરનારા),
"Aho Shrutgyanam"
