________________
विवेकविलासे पञ्चम उल्लासः ।
હાય, તે તે અહ્વાયુષી, દરિદ્રી અને દુઃખી થાય એમાં સંશય નથી. (૩૮) करपृष्ठं सुविस्तीर्णं, पीनं स्निग्धं समुन्नतम् ॥
श्लाघ्यं गूढशिरं नृणां, फणभृत्फणसंनिभम् ॥ ३९ ॥
અર્થ: :——મનુષ્યના હાથની પાછળના ભાગ વિસ્તારવાળા, પુષ્ટ, સ્નિગ્ધ, ઊંચા, અંદરની નસે। દેખાતી નહીં હાવાથી સુંદર અને સર્પની કૃણા સરખા હાય તેમ તે વખાણવા લાયક જાણવા. ( ૩ )
विवर्णं परुषं रूक्षं, रोमशं मांसवर्जितम् ॥
मणिबन्धसमं निम्नं, न श्रेष्ठं करपृष्ठकम् ॥ ४० ॥
અર્થ:- મનુષ્યના હાથની પાછળને ભાગ કાંતિરહિત, કઠણ, લૂખા, - અવાળા માઁસવિતાને અને મણિબંધ ( કાંડા ) જેટલા નીચા હોય તેા તે શ્રેષ્ઠ ન જાણવા, ( ૪૦ )
पाणिमूलं दृढं गूढं, श्लाघ्यं सुश्लिष्टसंधिकम् ॥ થ નશબ્દ દીન ૬, નિષેનાાતિનુ વતમ્ ॥ ૪૨ ॥ અર્થ:—મનુષ્યના મણિબંધ(કાંડુ) દૃઢ, (મજબૂત)ગુપ્ત (હાડકા દેખાય નહીં એવું), ખરાબર જોડેલા સાંધાથી શેાભીતું એવા હાય તેા પ્રશંસા યોગ્ય જાણવા. અને ઢીલું, હલાવતાં કર્ કર્ શબ્દ કરનારૂં તથા હીન ઢાય તે નિર્ધનપણા પ્રમુખ દુઃખ આપે છે. ( ૪૧ )
दीर्घनिर्मासपर्वाणः, सूक्ष्मा दीर्घाः सुकोमलाः ॥ યઃ શ્રિયે ॥ ૪૨ ॥
સુધના સરા વૃત્તા, સ્ત્રીત્રો
અર્થ:—સ્રીઓની તથા પુરૂષોની આંગળીએ લાંખા તથા માંસરહિત સાંધાની (સાંધા) સૂક્ષ્મ, લાંબી, કામળ, ધન ( મજબૂત ) સરલ તથા ગાલ એવી કલ્યાણને અર્થે જાણવી. ( ૪૨ )
यच्छन्ति विरलाः शुष्काः, स्थूला वक्रा दरिद्रताम् ॥ રાજયાત વૃદિનેશ્રા-ચેટવું વિવિશ્ર્વ તત્વઃ ॥ ૪ર્ ॥ અર્થ:આંતરાવાળી, સૂકી, જાડી અને વાંકી આંગળીએ હાય તે દિર
"Aho Shrutgyanam"
